Yeni yılın gelmesiyle marketlerde etiket güncellemeleri ivme kazandı. Gıda ve temel ihtiyaç maddelerindeki peyderpey olan fiyat artışları göze çarpmaya devam ediyor.
Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, fiyatı en fazla artış gösteren ürünleri açıkladı. Aralarında fiyatı 220 liradan 300 liraya yükselen bir ürün özellikle dikkat çekti.
Milliyet'in haberine göre Ağaoğlu, bakliyat, tuvalet kağıdı, deterjan, süt ürünleri ve et gibi temel gıda ve ihtiyaç maddelerinde ciddi fiyat artışları yaşandığını söyledi. Geçmişte, fiyat artışlarının genellikle döviz kurlarındaki yükselişlere ve akaryakıt fiyatlarındaki artışlara bağlandığına tanık olunduğunu belirtti. Ancak, Ağaoğlu, her ay bazı ürünlerde ve bazen her hafta etiket fiyatlarında görülen artışların tüketicinin fiyat algısını olumsuz yönde etkilediğini, özellikle dar ve sabit gelirli tüketicilerin büyük tepkisine neden olduğunu ifade etti.
"Söylentiler bile fiyatların yükselmesine neden oluyor"
Aydın Ağaoğlu açıklamasına şöyle devam etti: "Asgari ücret söylentisinin başladığı 2023 yılı Aralık ayında etiketlerde de kıpırdanma başladı, asgari ücret rakamı aralık ayının ikinci yarısında açıklandığında fiyatlar yine yükseldi. Daha sonra emekli aylıklarının revize edileceği ve memur emeklilerine verilen zam oranına yükseltileceği söylendi, fiyatlar tekrar arttı. 2 Ocak tarihinde bazı temel gıda ve ihtiyaç ürünlerindeki fiyatlar yükseldi."
Fiyatı en çok yükselen ürünler
Ağaoğlu'na göre, market raflarında özellikle bakliyat, sebze meyve, süt ürünleri, tuvalet kağıdı ve temizlik malzemeleri gibi temel ihtiyaç ürünlerinde fiyat artışları dikkat çekiyor. Fiyat artışlarının yüzde 20 ile yüzde 40 arasında olduğu gözlemleniyor; örneğin, kutu sütün fiyatı 30 liradan 40 liraya yükseltildi. Ayrıca, tüketicilerin dikkatini çeken başka bir husus var: Büyük zincir marketlerde fiyatlar yükselirken, küçük bakkallar ve yerel marketlerde fiyatlar daha düşük kalabiliyor.
"Yazar kasalarda fiyat değişiklikleri yapılıyor"
Bu durum, zincir marketlerin büyük partiler halinde yaptıkları alımlar sonucu en düşük seviyelerde temin ettikleri ürünler için, üretici veya toptancıdan gelen fiyat artışı ihbarını aldıkları anda yazar kasalarda fiyatları güncellemeleriyle ilişkilendiriliyor. Küçük satış noktaları ise stokları tükenene kadar eski fiyatlarla satış yapmaya devam ediyorlar.
"200 TL bandında olan ürün 400 TL'lere kadar yükseldi"
Aydın Ağaoğlu son dönemdeki artışları şu şekilde özetledi: "32'li üç katlı tuvalet kağıdının fiyatı 220 liradan 300 liraya yükseldi. Aynı zamanda, 12'li üç katlı markalı kağıt havlunun fiyatı da 120-150 lira aralığından 200-220 lira seviyelerine çıktı. Zeytin fiyatları ise 200-380 liranın üzerine çıkarak, en ucuz zeytinin şu anki fiyatı 200 lira oldu; önceki fiyatlar ise 150-220 lira aralığındaydı.
Sera ürünlerindeki fiyat artışları özellikle dikkat çekiyor ve bu oran yüzde 40 ile yüzde 60 arasında değişebiliyor. Sebze ve meyve fiyatları haftalık olarak belirlenirken, üretimden satış noktasına ulaşana kadar bazı meyve ve sebzelerde fiyatın 5 kat, hatta 8 kat arttığı görülüyor. Örneğin, sivri biberin kilosu ocak ayı sonunda 100 liraya ulaşırken, daha önce 60 lira seviyelerindeydi. Üretici ile market arasındaki fiyat farkının en yüksek olduğu ürün ise dalında 3-5 lira olan mandalinalar, 38 liradan satılıyor."