Zagreb'teki Yüksek Mahkeme'nin Yosip Perkoviç'in Almanya'ya iadesine yeşil ışık yakması Hırvatistan’da oldukça sakin karşılandı. Ne hükümet ne de devlet başkanlığı kararla ilgili bir yorum yapmak istedi. Ayrıca Başbakan Zoran Milanoviç'in Sosyal Demokrat Partisi ve en büyük muhalefet partisi Ulusal Muhafazakârlar da değerlendirmede bulunmadı.
AB'den de Zagreb'deki kararla ilgili bir açıklama gelmedi. Oysa Avrupa Komisyonu sonbahar aylarında altına girdiği yükümlülüklere uyup Alman adaletinin iade talebini yerine getirmesi için Hırvatistan üzerindeki baskıyı artırmıştı. Hatta Hırvatistan'a dolaylı olarak yaptırım tehdidinde de bulunulmuştu.
Alman yargısı, eski gizli servis şefi Perkoviç'i 1983 yılında Almanya'nın Bavyera Eyaleti'nde Hırvat muhalif ve büyük bir petrol firmasının eski yöneticisi Styepan Durekoviç'in öldürülmesinde suç ortaklığı yapmakla itham ediyor.
Perkoviç, o dönem Yugoslavya gizli servisi UDBA'nın üst düzey yöneticisiydi. Gizli servis üyeleri sürekli Yugoslavya'nın iç düşmanları olarak adlandırdıkları kişilerin ve yurtdışına göç etmiş siyasi açıdan faal kişilerin peşindeydi.
2009’dan beri iadesi talep ediliyordu
Karlsruhe'deki federal başsavcılık 2009 yılından bu yana Perkoviç'in iadesini talep ediyordu. Şu ana dek bir adım atılmamış ve eski gizli servis yöneticisi Zabreb'in seçkin bir semtinde hayatını sürdürüyordu. Çoğu yabancı gözlemci de Hırvatların neden suçlu olduğu iddia edilen birini koruduğunu merak ediyordu.
Zagrebli araştırmacı gazeteci Zeljko Peratoviç'e göre, Perkoviç'in iade sonrası Hırvat politikacılar ile Hırvat ve Yugoslavya gizli servislerinin sırlarının ifşa edilmesinden korkuluyor. Hırvatistan 1991 yılında bağımsızlığını ilan ettikten sonra Perkoviç, yeni devletin gizli servisinin oluşturulması sürecinde görev almıştı. Gazeteci Peratoviç, Perkoviç'in bugün de önemli politikacılarla bağlantısı olduğunu söylüyor.
Perkoviç'in avukatı Anto Nobilo ise kararla ilgili itirazda bulunacaklarını açıkladı. Avukata göre, müvekkilinin Almanya'ya iadesine izin verilemez. Almanya'da hakkında bulunulan suçlamaların Hırvat anayasasına göre, çoktan zaman aşımına uğradığını söyleyen avukat Nobilo, müvekkilini Almanya'da adil bir dava sürecinin beklemediği yönündeki endişelerini dile getirdi: "Kişisel olarak ben ve Hırvatistan'daki herkes Alman adaletine değer veriyor. Bazı açılardan Alman adaleti bizim için bir örnek teşkil ediyor. Ancak Krunoslav Prates davasında yaşananlar adil bir dava süreci olarak kabul edilemez.”
Prates davasına atıf
2006 ila 2008 yılları arasında Münih'te görülen davada Prates, eski petrol firması yöneticisi Durekoviç'in öldürülmesinde suç ortaklığı yaptığı gerekçesiyle ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştı. Perkoviç de kararın gerekçesinde olayın organizatörü olarak nitelendirilmişti.
Hırvat medyasına göre de olay münferit bir davadan daha fazlasını içeriyor. Basında Alman yetkililerin, eski Yugoslavya'daki savaşta yaşananlarla ve özellikle BM ambargosu sırasında Hırvatistan'a yasadışı silah transferiyle ilgilendiği haberleri çıkıyor. İşte özellikle bu yüzden, Hırvatistan'ın çıkarları söz konusu olduğu için Perkoviç'in iade edilemeyeceği kaydediliyor.
Avukat Nobilo, "Savcılar Hırvat yasalarına uymadığı ve Hırvat yetkililerle işbirliği yapmadığı, bunun yerine Almanya'da mahkûm edilmiş Hırvatistan'da ajan olan bir kişiyi katil olarak nitelendirdiği sürece böyle bir adalete inancımız kalmaz. Ayrıca özel soruşturma sonuçlarımızı Alman yetkililere vermeye de hazır değiliz. Ancak bu değişebilir” diyor.
Hırvat Yüksek Mahkemesi kararını verdi ve Hırvat İçişleri Bakanı Ranko Ostoyiç, her an iade edilebileceğini kaydetti. Şimdi sadece Anayasa Mahkemesi'nin kararı ve Alman yetkililerin iade konusunda resmi dilekçesi bekleniyor.
