Gözaltı süresinin uzatılması konusunda Başbakan Tayyip Erdoğan'a yanlış bilgi verildiği ileri sürüldü. Taraf gazetesi yazarı ve Polis Akademisi öğretim üyesi Önder Aytaç, bugünkü köşesinde, Erdoğan'ın bu konuda kandırıldığını söyledi. Erdoğan'ın 'Gözaltı süresi İngiltere'de 28 gün, bizde 4 gün' dediğini anımsatan Aytaç, İngiltere'deki uygulamanın aynen Türkiye'ye getirilmesi halinde teröristlerin bayram edeceğini, güvenlik görevlilerinin kan ağlayacağını savundu.
İngiltere'de nasıl işliyor?
İngiltere’deki bu gözaltı yetkisinin uygulama şekli ve sınırlarının Türkiye'deki mevcut uygulamadan bile daha demokratik olduğunu vurgulayan Aytaç., İngiltere'deki işleyişi şöyle anlattı: "İngiltere'de gözaltına alınan zanlı en kısa zamanda polis birimlerine getirilmeli. Zanlının dosyası polis araştırması ve operasyonla doğrudan ilgisi bulunmayan bir polis yetkilisi tarafından incelenmek zorunda. Bu inceleme 12’şer saat aralıklarla tekrarlanmalı. İncelemeyi yapan, tercihen hukuk biriminde çalışan yetkili polis: a) operasyonla doğrudan ilgili deliler elde edileceğine, b) operasyonla doğrudan ilgili delillerin korunacağına, ya da c) zanlının sınır dışı edileceği ya da mahkeme önünde suçlanacağı konusunda emin olursa gözaltı süresinin devamına izin verebilir. İncelemenin çerçevesi ve sonucu hakkında yazılı notlar tutulmak zorunda. Zanlılar ve onların avukatları inceleme süresince temsilci bulundurma, müdahil olma hakkına sahiptir. (Ayrıca konu ile ilgili olarak bağımsız gözlemcilerin de inceleme yapmasına izin verilmekte. Bizde sanığın avukatının bile sorguda bulunmasının izin verilmek istenmiyor)
48 saatin sonunda, zanlıyı gözaltında tutmak için hâkim kararı almak zorunlu. Hâkim, ancak a) operasyona ilişkin diğer yeni deliller elde edileceğine ya da mevcut delillerin korunacağına, b) incelemenin dikkatlice ve hızlı bir şekilde yürütüldüğüne ilişkin makul bir zeminin olduğuna ikna olursa gözaltı süresini uzatabilir. İlk hâkim kararı maksimum 7 gün için geçerli. Gerekli görüldüğünde yeni hâkim kararı alınabilir. Her yeni karar 7 gün süreyi aşamaz. 14 gün süreyi aşan hâkim kararları ancak bir üst mahkeme hâkimi tarafından verilebilir. Hâkim kararları ile bile olsa zanlı 28 günden fazla gözaltında tutulamaz. 28 günün sonunda zanlı ya serbest bırakılmalı ya da mahkemeye çıkarılıp suçlanmalıdır.” (Bizde bir kişinin mahkemeye getirilip suçlanması bir yılı alabilmektedir)
11 kişi için uygulandı
Bu yetki sadece bir yıl sure için geçerlidir ve parlamento her yıl bu yetkinin devam edip etmeyeceğini oylayıp karar bağlamak zorundadır.
Temmuz 2006 ile kasım 2007 tarihleri arasında uygulanan bu yetki çerçevesinde 204 kişi gözaltına alınmış olup bunlardan sadece 11 tanesi 14 günden fazla gözaltında tutulmuştur. Gözaltında 14 günden fazla tutulanlardan sekiz kişi suçlanarak mahkemeye çıkarılmış, üç kişi de suçlanmaksızın serbest bırakılmıştır.”
Aytaç, yazısının sonunda Erdoğan'a şöyle seslendi: "Şimdi Başbakan’a soruyoruz: İngiltere’de yalnızca istisnai durumlar için geçerli olan ve şimdiye kadar sadece 11 kişi için uygulanan bu hakkın, Türkiye’de her gün yapılan terör operasyonlarında gözaltına alınan yüzlerce hatta binlerce kişiye uygulanması sizce nasıl sonuçlar doğurur? Bu PKK’nın işine mi yarar, yoksa güvenlik güçlerinin elini mi güçlendirir?
En kolay konuşanlar PKK'lılar
Okuma yazma bile bilmeyen PKK üyelerinden, gözaltı süresini uzatınca hangi ek delili nasıl elde etmeyi düşüneceksiniz? Bunu işkence ile elde etmeyecekseniz, nasıl yapacaksınız? Ayrıca PKK konusunda sorun yakalanan teröristler değil yakalanamayan, dağdaki teröristler değil mi?
Sorguda en kolay konuşan örgüt mensupları PKK’lılardır. Bir kuru ekmeğe konuşan PKK üyeleri için gözaltı süresinin uzatılması talebine ne gerek var? Başbakan’a İstanbul Emniyet’i terörle mücadele şube müdürlüğünde çalışan Serdar Bayraktutan’ın 'Anne Ben Geldim' adlı kitabını öneririz. Yaşanmış 4.500 terör sorgusundan sonra, insanî yaklaşımla 4.450'ye yakın teröristin yeniden nasıl kazanıldığını bu kitapta görecektir. Ya da konunun uzmanı Doç. Dr. Mesut Bedri Eryılmaz’ın ihtisasından yararlanılsa ve dünyadaki gelişmiş ülkelerin hiçbirisinde gözaltı süreleri konusundaki uygulamaların, kendilerine dayatılandaki gibi olmadığını görse.
Bizden söylemesi, Sayın Başbakan, sizi ‘gözaltı süresini uzatma’ konusunda yanlışa yönlendiriyorlar."
