Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nde (IKBY) dün gerçekleşen bağımsızlık referandumuyla ilgili olarak "Bizim 911 kilometre Suriye sınırımız var. Biz burada böyle bir yapılanmaya asla izin vermeyiz. Dedim ya bir gece ansızın gelebiliriz. Bunu Fırat Kalkanı harekâtında yaptık. Siyasetin ve diplomasinin ötesinde bir önemi olan Irak ve Suriye konusunda bütün seçenekler önümüzdedir. Cerablus, Rai, El Bab’da 2 bin kilometrelik alanı nasıl DEAŞ’tan temizlediysek şimdi yine bir adım atıyoruz. Irak’ta da yapmaktan geri durmayız" ifadelerini kullandı.
Erdoğan, bu hafta içinde atılacak adımları açıklayacaklarını belirterek, "IKBY'ye giriş-çıkışları kapatacağız" diye konuştu.
Erdoğan, Avrupa Birliği'nin (AB) Türkiye'nin üyelik sürecine ilişkin kararını artık vermesi gerektiğini belirterek, "Türkiye ile AB arasındaki tiyatro gibi mücadelede havlu atan taraf biz olmayacağız. Sabırla bekleyeceğiz" ifadelerini kullandı.
İslam İşbirliği Teşkilatı Ombudsmanlar Birliği 1. Genel Kurulu'nda konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuşmasından öne çıkan başlıklar şöyle:
Kamu denetçiliği
İdare ile halk arasındaki hak arama yolları ne kadar etkin olursa bizim "İnsanı yaşat ki devlet yaşasın" anlayışımız da o derece vücut bulur. Kamu denetçiliği kurumumuz bu bağları güçlendirecek en önemli araçlardan bir tanesidir. Çalışmaları bundan sonra da desteklemeyi sürdüreceğiz.
"Almanya seçimleri bir derstir"
Konuşmak dahi istemediğimiz sıkıntılı günleri hamdolsun geride bıraktık. Artık önümüze bakıyoruz. Türkiye'nin AB üyeliği sürecinde hayata geçirdiği kriterleri belki bizi tam üye yapmadı ama demokratik standartları yükseltti. "Kopenhag Kriterleri'ni gerekirse Ankara Kriterleri yapar yolumuza devam ederiz" dedik. Artık vakit yaklaşıyor, gidiş o. Almanya seçimleri bir derstir. Artık insanlar her şeyi çok açık net görüyor. Gerçek ortaya çıktı.
AB üyelik süreci
Bizim demokrasi ile halklarla, haklarla ilgili standartlar konusunda hiçbir sıkıntımız yok. Biz bu reformları kendimiz için hayata geçirmek için kararlıydık. Birileri istedi diye yapmadık. Milletimiz layık olduğu için yaptık. Maç oynanırken kuralların değiştirilmiş olmasınadır itirazımız. İki ülkede liderler değişiyor diyorlar ki, liderler zirvesini kaldıralım, fasılları da 35'e çıkaralım. Buna itirazının olmayacak da neye olacak. Aç kapa yapılıyor, fasıllar için, "yok" dediler, olmaz; "sadece fasıl açılır ama kapanmaz". Diğer aday ülkeler söz konusu olduğunda gündeme getirilmeyen kuralların konu Türkiye olduğunda icat edilmesini kabul etmedik, etmeyeceğiz. Türkiye, AB üyeliği takvimini harfiyen yerine getirmiştir.
"Havlu atan taraf olmayacağız"
İngiltere, Brexit yaptı oylamayı ayrıldı. Bunun gerisi gelecek. AB ile Türkiye arasında artık tiyatroya dönen mücadelede havlu atan taraf biz olmayacağız. Onlar kararı versin, biz bu kararı duyana kadar sabırla bekleyeceğiz. Terörle, uyuşturucuyla, tacirlerine yönelik, ekonomik vurgunculardan, kuralsız dövüşen kişi ve kurumlara karşı birlikte mücadele etmemiz gerekirken bizi yalnız bırakan bir dünya var. Dünyanın şu anki düzeni sürdürülebilir değildir. Bunları BM Genel Kurulu'nda da ifade ettim.
"Yogayla mogayla geçiştiremezsiniz"
Rohingya Müslümanları ile ilgili talebimiz kabul edildi, bir oturumu BM'de gerçekleştirdik. Önemli olan, oturuma 1 Cumhurbaşkanı geldi, İran. Başbakan olarak Pakistan ve Bangladeş Başbakanları geldi. Bir de Endonezya'nın başkan yardımcısı geldi. Arakan'a böyle mi sahip çıkılır. Kimsenin sesi çıkmıyor. Sadece kınamamızı en şiddetli şekilde yaptık. Başka ne yaptık ya? Yaptırım yok. Burada çok açıkça bir soykırım var. Rahatsız olabilirler, dünyaya İslami terör diye konuşanlar, Hıristiyani terör, Yahudi terörü, Budist terör diyorlar mı? Budistleri iyi niyet elçisi gibi gösterirler. Myanmar'da bir Budist terörü var. Erdoğan'a yüklenecekler, varsın yüklensinler. Öyle yoga ile moga ile bu işi geçiştiremezsiniz, ortada bir vaka var.
Kuzey Irak referandumu
Kuzey Irak’taki bölgesel yönetimin referandum kararı ülkenin içinden geçtiği durum göz önüne alındığında buram buram fırsatçılık kokan bir girişimdir. Ayrılık yönünde adımlar atılması asla kabul edilemez. Daima Kuzey Irak yönetiminin yanında olduk. En sıkıntılı dönemlerinde, kimse onların yanında olmadığında gerekli desteği vererek onları ayakta tuttuk. Ama bizim aynı zamanda Irak’ta Arap, Türkmen kardeşlerimiz de var. Kuzey Irak tüm bu halkların hayat alanı. Sadece bir şahsın ya da aşiretinin hayat alanı değildir, bunun böyle bilinmesi lazım. Kimse bizden sınırlarımızın hemen ötesinde yeni bir kriz alanı oluşmasına izin vermemizi bekleyemez. Bunu yok hükmünde kabul ediyoruz, gayri meşrudur diyoruz.
"Makaram sarı bağlar, kız oynar gelin ağlar"
Açık ve net söylüyorum bugün referandum yapıyorlar. Bir defa Irak’ın federal yapısı bunların yaptığı referandumu kabul etmiyor. Boşu boşuna makaram sarı bağlar, kız oynar gelin ağlar. Yaptığı iş bu. Tabii tercümeyi doğru yapamadınız biliyorum. Bir şeyin özellikle bilinmesini istiyorum. Ekonomik olarak, ticari olarak, güvenlik noktasında bütün adımları atıyoruz, atacağız. Silopi’de şu anda silahlı kuvvetler boşuna gerekli adımları atmadı.
"Vana bizde, kapattığımız an o iş bitti"
Şu anda İran aynı durumda. Hava kuvvetlerimiz aynı durumda. Sınırlardan şu anda sadece Irak tarafına geçişe müsaade var. Bu hafta içinde gerekli diğer tedbirleri de açıklayacağız. Bunlardan sonra giriş çıkış kapatılacak. Farklı tedbirler de var onları da açıklayacağız. Bakalım petrolünü nereye akıtacak. Vana bizde. Vanayı kapattığımız anda o iş de bitti. Devlet yöneten bütün bunları A’dan Z’ye düşünmek zorundadır. Bizler duygusal kararlar almadık. On düşündür bir adım attık. Bunları da uluslararası diplomasiyi işleterek yaptık.
"Dedim ya bir gece ansızın gelebiliriz"
Bizim 911 kilometre Suriye sınırımız var. Biz burada böyle bir yapılanmaya asla izin vermeyiz. Dedim ya bir gece ansızın gelebiliriz. Bunu Fırat Kalkanı harekâtında yaptık. Siyasetin ve diplomasinin ötesinde bir önemi olan Irak ve Suriye konusunda bütün seçenekler önümüzdedir. Cerablus, Rai, El Bab’da 2 bin kilometrelik alanı nasıl DEAŞ’tan temizlediysek şimdi yine bir adım atıyoruz. Irak’ta da yapmaktan geri durmayız.
"Bunlar sadece birer rüya"
Şu anda Kuzey Irak yönetimini İsrail’den başka tanıyan yok. Biz adımlarımızı kararlı bir şekilde atmaya devam edeceğiz. Kuzey Irak yerel yönetiminin bu adımdan geri adım atması şart. Olmazsa olmaz. Federal devlet, meclis zaten kabul etmiyor. Aynı şekilde Suriye’de de bir veya birden fazla terör devleti kurulmasına izin vermeyeceğiz. Öyle PKK- YPG orada devlet kuracakmış, bunlar sadece kuru birer rüya.