Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan TCK ve CMK'da değişiklik yapılmasının öngören kanun, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onaylamasının ardından Resmi Gazete'de yayımlanarak, yürürlüğe girdi. TCK'da yapılan değişiklikler birçok suçun cezasında artış getirildi.
Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden onaylanan Ceza Muhakemesi Kanunu ile ilgili yapılan açıklama, şöyle:
"6763 sayılı 'Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun' Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından Anayasanın 89 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 104 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi uyarınca yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderilmiştir."
Resmi Gazete'de yayımlanan kanunla terör ve darbeye teşebbüs suçlarından tutuklanan askerler, askeri cezaevi yerine, Adalet Bakanlığı'na bağlı sivil cezaevlerine konulacak. Terör ve darbeye teşebbüs suçlarından yakalanan asker kişiler, cumhuriyet savcısının talimatı ile adli kolluk görevlilerine teslim edilecek ve emniyetin nezarethanelerinde kalacak.
Çocuklara cinsel istismar cezaları arttı
TCK'nın 103. maddesinde yapılan değişiklikle çocuklara yönelik cinsel istismar suçunun cezaları arttırıldı. Cinsel istismar suçunun mağdurunun 12 yaşından küçük olması durumunda sarkıntılık suçunun alt sınırı 3 yıldan 5 yıla, tasaddi suçunun alt sınırı 8 yıldan 10 yıla, nitelikli cinsel istismar suçunun altı sınırı 16 yıldan 18 yıla çıkarıldı.
Dolandırıcılık cezaları arttı
Nitelikli dolandırıcılık suçunun halinin cezasının alt sınırı 2 yıldan 3 yıla, üst sınırı 7 yıldan 10 yıla çıkarıldı. Nitelikli dolandırıcılık suçunda 5271 sayılı CMK’nın 135 ve 140. maddelerinde yer alan koruma tedbirleri uygulanabilecek. Dolandırıcılık suçunun failinin kendisini polis, hâkim, savcı, banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması, bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi halinde verilecek hapis cezası ise en az 4 yıl olarak belirlendi.
Patlayıcı yapımında kullanıla malzemeleri bulunduruanlara ceza
Patlayıcı maddelerin yapımında kullanılan malzemelerin izinsiz olarak bulundurulması veya kabul edilmesi de suç olarak düzenlenmekte ve suçun cezasının alt sınırı 3 yıldan 4 yıla çıkarılırken, suçun örgüt faaliyeti kapsamında işlenmesi halinde yarı oranı yerine bir kat artırım yapılacak.
Makas atana ceza
TCK'nın 179. maddesinde yapılan değişiklikle trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunun cezasının alt sınırı 1 aydan 3 aya çıkarıldı. "Fuhuş reklamını yapmak" amacıyla hazırlanmış görüntü, yazı ve sözleri içeren ürünleri verme, dağıtma veya yayma eylemleri de suç kapsamına alındı. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun cezası artırılarak, suç olarak öngörülen cezanın alt sınırı 1 aydan 1 yıla, üst sınırı ise 1 yıldan 3 yıla çıkarılmakta, adli para cezasının alt sınırı 5 gün yerine 200 gün olarak belirlendi. Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi tedavi olmak istemeleri halinde, kamu görevlileri ile sağlık mesleği mensuplarının bunu soruşturma makamlarına bildirme yükümlülüğü kaldırıldı.
Darbe duruşması düzenlemesi
CMK'nın 19. maddesinde yapılan değişiklikle duruşmalar il sınırları içinde başka bir yerde yapılabilecek.
'Tekme' düzenlemesi
Vücut dokunulmazlığına karşı işlenen suçlarda tutuklama yasağı uygulanmayacak. İletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınması tedbiri organ veya doku ticareti, nitelikli dolandırıcılık, tefecilik ve suç işlemek amacıyla silahlı örgüt kurma suçlarında da uygulanabilecek. Gizli soruşturmacı görevlendirilmesi tedbiri bireysel işlenen uyuşturucu madde ticareti suçunda da uygulanabilecek.
İddianameler okunmayacak
Duruşmanın başlangıcında iddianamenin okunması yerine isnada konu eylemlerin, delillerin ve hukuki nitelendirmenin anlatılmasıyla yetinilecek.
Uzlaşmanın kapsamı genişletildi
Kanunla cezada alternatif çözüm yolları konusunda yeni düzenlemeler yapıldı. Ön ödemenin kapsamı genişletilirken, uygulanabilen suçların sınırı 3 aydan, 6 aya çıkarıldı. Uzlaşma kapsamındaki suçlar genişletilirken, uzlaşmanın uygulanacağı suçlar arasına tehdit, hırsızlık ve dolandırıcılık suçları da eklendi. Suça sürüklenen çocuklar için lehe düzenleme getirilerek, üst sınırı 3 yılı geçmeyen hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlarda uzlaştırılma girişiminde bulunulacağı düzenlendi.
Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde Alternatif Çözüm Usulleri Daire Başkanlığı kuruldu. Ön ödeme ve uzlaşma gibi alternatif usullerin etkin şekilde uygulanmasını sağlamak, uygulamayı takip ederek çözüm önerileri geliştirmek ve uzlaştırmacıların nitelikleri, seçimi, eğitimi ve denetimi için usul ve esasları belirlemek bu daire başkanlığının görevleri olacak.
