Savunma, güvenlik, dış politika analisti, emekli Deniz Kurmay Albay Cahit Armağan Dilek, Rusya’nın Ukrayna’ya işgaline ilişkin değerlendirmelerde bulundu. “Sahadan yansıyan haberler, yetkililerin açıklaması, Kiev’deki yönetim değişmeden Rusya’nın onaylayacağı birisi koltuğa oturmadan bu ilerleme durmayacak” öngörüsünü aktaran Armağan Dilek, “Kiev, yeni dünya düzeninin Berlin’i, Dinyeper Nehri de Berlin Duvarı olmaya çok yakın. Kiev’in de çevresinde kurulduğu Dinyeper nehri doğal bir sınır gibi duruyor. Donbass’ın güvenliği için de Dinyeper bir sınır hattı olabilir” görüşünü ifade etti.
Korkusuz yazarı Ahmet Takan’ın sorularını yanıtlayan emekli Deniz Kurmay Dilek, değerlendirmelerine şöyle devam etti:
“Putin, harekatlarının Zelenski ve onun üzerinden ABD/NATO’ya karşı bir savunma reaksiyonu olduğunu belirtiyor. Hal böyle olunca ABD/NATO’nun en büyük hedeflerinden biri olan Ukrayna ve Gürcistan’ın NATO üyeliğiyle NATO gölü olacak Karadeniz’deki NATO ilerleyişini durdurmak için Ukrayna’nın Karadeniz kıyı bölgelerinin şehirlerini de kontrol altına alması bir sonraki harekâtı safhasında gerçekleşecektir. Ukrayna’nın zaten bir Rus toprağı olduğunu söyleyen Putin için bunlar mutlaka olması gereken konular.”
Dilek, “Peki nerede Batı, AB, NATO, ABD?” sorusuna şöyle yanıt verdi:
“Hem Rus propagandası hem de Batı kamuoyu ve özellikle Türk kamuoyunda krizin öncesi çok iyi takip edilemediği için yanlış analizlerle yorumlarla bu sorunun yanıtı arandı, konuşuldu. Analiz edenler, Ukrayna’nın NATO üyesi olmadığını kısa sürede olamayacağını unuttular. Biden, ta geçen yılki NATO zirvesinde Ukrayna’nın NATO üyesi olmasının zor olduğunu, ordusunun hazır olmadığını, ülkede yolsuzlukların halledilemediğini söyledi. Dolayısıyla buraya NATO askeri gönderilmesi mümkün değil.”
“Ukrayna krizinde Batı ısrarla Türkiye’yi dışladı”
Konunun Türkiye’de de hiç anlaşılamadığını, sapla samanın karıştırıldığını ifade eden Dilek, şöyle konuştu:
“Medyada her şeyin analizcileri bu konuyu da analiz (!) edince ortaya bir şey çıkmadı. Kopyala/kes/yapıştır yorumlarla aynı şeyler soğuk savaş mantığıyla söylenip durdu. Sürekli Türkiye’nin kritik önemde olduğu, krizin çözümünde ana aktör olduğu, Türkiye’siz çözüm olmaz gibi hamasi değerlendirmeler yapıldı. Türkiye tabii ki önemsiz değil. Türkiye’nin kritik bir jeopolitik konumu var. Dört bir tarafındaki krizlerin çözümünden vazgeçilmez aktör. Ama gelin görün ki, Ukrayna krizinde Batı ısrarla Türkiye’yi dışladı. Birçok mekik diplomasi oldu içinde Türkiye yok. Biden, NATO genel sekreteri, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Polonya, Romanya liderleriyle zirve yapıyor, Türkiye yok. Cumhurbaşkanı bir arabuluculuk girişimi başlattı Ukrayna’ya gitti ama Putin ses seda vermiyor. Putin bütün liderleri kabul etti Moskova’da ama Cumhurbaşkanına ‘ben gelemiyorum sizi bekleriz’ demedi. Tabi bunun arkasında Türkiye’nin hem Ukrayna ile ikili ilişkileri hem de NATO bağlamında tarafının net şekilde Ukrayna yanında olması var.
“Türkiye’de analizcisi dahil herkes niyet okuma peşinde”
Türkiye’de olay bir netleşsin tepkimizi kararımızı veririz anlayışı var gibi. Halbuki söyledik, Putin senaryoyu yazmış, videolarını bile çekmiş. Önden gidiyor. ABD bütün istihbarat imkanlarıyla an be an Rusya’nın imkân kabiliyetlerini, bunlarla neler yapabileceğini paylaşarak çok aktif bir karşı propaganda yaptı. Putin’in niyetini okumak yerine yapabileceklerini listeledi.
Türkiye’de ise analizcisi dahil herkes niyet okuma peşinde. Yok Putin bunu yapmaz, Biden şunu yapmaz, yok o söyle yapacak bu böyle yapacak. Bu analiz veya değerlendirme değil kahve muhabbeti olur. ABD’nin açıklamalarına bakarsanız ısrarla Putin’in ne yapacağını nasıl karar vereceğini bilmiyoruz ama askeri konuşlanması saldırıya geçme imkanını gösteriyor diye konuştular. Biz böyle yapınca da çevremizde olup bitenleri kavrayamayız karşı politika geliştiremeyiz. Öyle de oluyor.”
"Putin’in tehdit olarak algıladığı savunma sanayi işbirliğini geçici olarak askıya almak gerekirdi”
“Tarafsız olmamız gereken bir krizde tarafımız net” diyen Dilek, “En azından Putin’in tehdit olarak algıladığı savunma sanayi işbirliğini geçici olarak askıya almak gerekirdi” dedi.
Yazının tamamını okumak için tıklayın.
Rusya-Ukrayna krizinde gelişmeleri takip etmek için tıklayın.
