Kızamığın zararsız bir çocuk hastalığı olduğunu düşünenler yanılıyor. Her üç hastadan biri yetişkin ve bu hastalığın etkileri yıllar sonra ortaya çıkabiliyor.Son yıllarda giderek daha belirgin bir hal alan aşı tembelliği ya da aşılara karşı şüpheci yaklaşım sonuçsuz kalmıyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) verilerine göre, Türkiye ve Rusya’nın da aralarında olduğu 53 ülkeyi kapsayan Avrupa Bölgesi'nde görülen kızamık vakaları, son on yılın en yüksek seviyesine çıktı. Son bir sene içinde hastalananların oranı üç kat artarken, en az kızamık vakasının tespit edildiği yıl olan 2016 ile kıyaslandığında hastalığa yakalananların sayısının 15 kat arttığı görülüyor.
Kızamık zararsız bir çocuk hastalığı değil
Dünya çapında her yıl 100 binden fazla çocuk kızamık hastalığı nedeniyle hayatını kaybediyor. İnsan beynine zarar verebilen kızamık virüsü, bu özelliğiyle ölümcül bir tehlike arz ediyor. Hastalığın en çok göründüğü kişiler ise 5 yaş altı çocuklarla, 20 yaş üstü yetişkinler.
Kızamık teşhisi, ilk olarak kulağın arkasında görülmeye başlanan ciltteki tipik kırmızı noktaların ve kandaki antikorların tespitiyle yapılıyor. Virüs, akciğer iltihabına, ishale ve orta kulak iltihabına neden olma özelliğine sahip. Kızamık ayrıca menenjit gibi tehlikeli bir hastalığı da tetikleyebiliyor. Bu durum her ne kadar nadiren yaşansa da, ortaya çıktığı hallerde ölüme ya da kalıcı zihinsel engelliliğe neden olma riski taşıyor. Bazı durumlarda bu, beyin zarı iltihabı olarak da bilenen menenjit hastalığının, kızamık vakasının teşhisinden yıllar sonra ortaya çıktığı da görülmüş. Spesifik bir tedavi yöntemi olmayan kızamık virüsüne karşı en iyi önlem, çocuklara bir yaşını doldurduktan sonra yapılan aşı.
Ürkütücü veriler
Almanya’nın kızamık ile ilgili rakamları ise Dünya Sağlık Örgütü’nün verileriyle karşıt bir görüntü ortaya koyuyor. 2017’de ülke çapında yaklaşık 900 kızamık vakası tespit edilirken, bu sayı geçen yıl yaklaşık 500’e düşmüş. DSÖ'nün 53 ülkeden oluşan Avrupa Bölgesi'nde Türkiye ve Rusya dışında, İsrail, Azerbaycan ve Özbekistan gibi ülkeler de listeleniyor. Bu 53 ülkede, 2018 yılında görülen kızamık vakasının sayısı yaklaşık 82 bin 600. DSÖ, hastalığa yakalanan 72 çocuk ve yetişkinin, bu virüs nedeniyle yaşamını yitirdiğini bildiriyor. Hastalığın Avrupa Bölgesi'nde açık ara en fazla görüldüğü ülke ise 53 binden fazla vaka ile Ukrayna. Sırbistan 5 bin 076, İsrail 2 bin 919, Fransa 2 bin 913, İtalya 2 bin 517, Rusya 2 bin 256, Gürcistan 2 bin 203 ve Yunanistan 2 bin 193 vaka ile Ukrayna’yı takip ediyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nün bölgesel direktörü Zsuzsanna Jakab, geçtiğimiz yıl daha önce hiç olmadığı kadar çok insanın kızamık aşısı olduğunu ancak bunun yeterli olmadığını ifade ederek, "Her bireyi, basit bir şekilde hastalıklardan korumak için daha fazla çaba göstermeli ve işimizi daha iyi yapmalıyız" dedi.
Alexander Freund
© Deutsche Welle Türkçe
