T24 Haber Merkezi
Gonca Tokyol
Türk Lirası, İstanbul'da seçim sonuçlarına dair belirsizliğin kısmen devam etmesi, ABD-Türkiye-Rusya üçgenindeki F-35 ve S-400 gündemlerinin sürmesi ve Merkez Bankası’nın net döviz rezervlerine dair soru işaretlerinin giderilmemesinden olumsuz etkilenmeye devam ediyor. ABD ekonomisindeki pozitif havanın dolar endeksini 22 ayın zirvesine taşıması ve petrol fiyatlarının Beyaz Saray'dan gelen son İran açıklamasının etkisiyle artması da TL'deki kötü gidişi ivmelendirdi.
Türk Lirası, gün içinde dolar karşısında son 6 ayın en düşük değerlerine geriledi. Son bir haftadır 5.85’in üzerini test eden dolar/TL, bugün gün içinde 5.89’un üzerine kadar çıktı ve 15 Ekim 2018'den bu yana en yüksek seviyesine geldi.
“Muhalefet liderine ve ekibine linç girişimi göstere göstere himaye edilirse o ülkenin parası değer kaybeder"
Ekonomi yazarı Uğur Gürses, dolar/TL’nin son 6 ayın en yüksek seviyelerine ulaştığı sırada Twitter hesabından yaptığı yorumda, Türk Lirası’nın yaşadığı değer kaybında, pazar günü Ankara Çubuk’taki şehit cenazesinde CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na yapılan saldırı ve sonrasında faillerin serbest bırakılmasının yarattığı ‘güvensizliğin’ sebep olduğunu savundu.
Gürses, “Muhalefet liderine ve ekibine linç girişimi göstere göstere himaye edilirse o ülkenin parası değer kaybeder. Kimse kendini güvende hissetmez. Bu kadar basit” derken; Prof. Dr. Burak Arzova da YouTube’dan yayınladığı videoda dolardaki son yükselişin sebepleri arasında benzer bir noktaya işaret etti ve şunları söyledi:
“Sayın Kılıçdaroğlu’nun şehit cenazesine katılması sırasında ortaya çıkan dar ve saldırı ister istemez siyaset alanında suların durulmayacağı, aslında herkesi kapsayabilecek bir Türkiye ittifakının çok kolay olmayacağı gibi bir durumu da ortaya koydu, endişeleri artırdı.”
Dolar/TL'deki yükselişin 5 sebebi
T24 yazarı Barış Soydan da dolar/TL’deki yükselişin sebeplerini 5 maddede özetledi. Yüksek Seçim Kurulu’nun İstanbul seçimlerini iptal etmesi ihtimalinin yatırımcılar için hâlâ sıcaklığını koruduğunu kaydeden Soydan, diğer etkenleri de şöyle özetledi:
*Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin tükenmek üzere olduğu korkusu
*Petrol fiyatlarındaki artışın Türkiye’yi vuracağı beklentisi
*Kamu harcamalarındaki ürkütücü artış
*S-400 başlığı
ABD'den gelen dolar için iyi, TL için kötü veriler
Prof. Dr. Burak Arzova da YouTube yayınında Soydan’la benzer noktalara değindi ancak bir noktaya da dikkat çekti. ABD’de ekonomistlerin uzun zamandır resesyonla sonuçlanacak bir döngü beklediklerini ancak “verilerin tam tersine son dönemlerde finansal durum endeksinin yükseldiğini” işaret ettiğini belirten Arzova, “Bir de özellikle bu bilanço döneminde birçok işletmenin kar rakamı açıklayamayacağı beklentisi hakimken, pazartesiden beri görüyoruz ki açıklanan rakamlar oldukça iyi geliyor” dedi.
ABD’de özellikle taşımacılık ve petrol üretimi sektörlerindeki şirketlerin hisselerine talebin arttığını ve Amerikan piyasalarının dün rekor denebilecek seviyelerde kapandığını kaydeden Arzova, bunun da ABD Doları’nı küresel olarak güçlendirdiğini söyledi. Dolar, ABD ekonomisinin ivme kaybettiği endişelerini azaltan ekonomik verilerin ardından başlıca para birimleri karşısında dün 97.777 ile 22 ayın zirvesine yükselmişti.
"Türk Lirası yine de iyi dayanıyor"
Dünya gazetesindeki haberde uzmanlar başta ABD ile S-400 gerginliği ve İstanbul seçimlerine yönelik belirsizlik nedeniyle TL'de negatif fiyatlamanın sürmesini beklediklerini ve kurda 5.87-5.90 aralığının önemli direnç olduğunu belirtirken; Arzova da petrol fiyatlarındaki küresel artış, ABD’nin iç dinamikleri, seçim belirsizliği, Kılıçdaroğlu’na yönelik saldırının ardından devam eden politik gerginlik, F-35 ve S-400 başlıkları ile Merkez Bankası’nın net döviz rezervlerine dair soru işaretlerinin giderilmemesi değerlendirildiğinde “Türk Lirası’nın hâlâ daha çok iyi dayandığı” yorumunda bulundu.
Geçen hafta İstanbul'da Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun göreve başlamasının ve seçim belirsizliğinin azalmasıyla 5.71'e kadar gerileyen kur Merkez Bankası'nın rezervlerine yönelik endişelerle yeniden 5.85'in üzerine yükselmişti. Kur bugün %1'in üzerinde artışla 5.8918'e yükselirken euro %0.6 artışla 6.59'a, sepet kur 6.23'e yükseldi. Güne yükselişle başlayan Borsa İstanbul 100 Endeksi ise akşam saatlerinde eksiye geçti.
Gözler Para Politikası Kurulu toplantısında, Merkez Bankası güven tazeleyebilecek mi?
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, yarın (25 Nisan) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı gerçekleştirecek. Toplantıda Merkez Bankası’nın politika faizini yüzde 24 seviyesinde sabit tutması bekleniyor. Uzmanların Merkez Bankası’ndan beklediği bir diğer adım da ‘acilen kontrolün kendisinde olduğunu göstermesi’. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın enflasyon ve faiz konusunda yaptığı müdahaleci açıklamalar, uzun zamandır piyasalar ve yatırımcılar tarafından ‘müdahaleci’ olarak yorumlanıyor ve bunların Merkez Bankası’nın ‘bağımsızlığına’ gölge düşürdüğü kaydediliyor.
Prof. Dr. Özgür Demirtaş, dolar/TL’deki yükselişin ardından Twitter’da yaptığı yorumda, “Merkez Bankası acilen kontrolün kendisinde olduğunu göstermeli” derken; aynı zamanda atılabilecek diğer adımlarla ilgili şunları söyledi:
-Piyasalara güven aşılanması şart.
-TL'ye dönüş sağlanması için, Mevduat faizleri üzerindeki baskı kalkmalı.
-Yatırımcı enflasyona yedirilmemeli.
“İstanbul’daki seçim meselesini ve S-400 konusunu da çözmek yardımcı olacaktır”
Londra merkezli Bluebay Asset Management Stratejisti Timothy Ash de Merkez Bankası’nın yerel dolarizasyonu kontrol altına almak adına adımlar atması gerektiğini belirterek, “Yabancılar sadece tali bir hat. Bütün mesele güveni sağlamak ve siyasi kredibilitede” dedi. Ash, “İstanbul’daki seçim meselesini ve S-400 konusunu da çözmek yardımcı olacaktır” diye ekledi.
