Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında 1 Eylül 2000 tarihli yönetmeliği yürürlükten kaldıran Doçentlik Sınav Yönetmeliği yayımlandı.
Buna göre, doçentlik sınavı, Üniversitelerarası Kurulca belirlenen ve Yükseköğretim Genel Kurulu tarafından onaylanan alanlarda açılacak. Bu alanlar, her yıl ocak ayında güncellenmiş olarak Yükseköğretim Kurulunun internet sitesinde yayımlanacak.
Doçentlik için daha önce mart ayı sonuna kadar yapılan başvurular, bundan böyle nisan ya da ekim aylarında yapılacak.
Doçentlik başvurusu için, bir anabilim veya bilim dalında Türkiye'de doktora, sanatta yeterlik veya tıpta uzmanlık yapılması ya da yurt dışında doktora, sanatta yeterlik veya tıpta uzmanlık öğreniminin ilgisine göre denkliğinin kabul edilmesi, merkezi yabancı dil sınavında başarılı olunması ve doktora, tıpta uzmanlık veya sanatta yeterlik unvanı iktisap edildikten sonra,
ilgili anabilim dalında özgün bilimsel yayın ve çalışma yapılmış olması şartı aranacak.
Başvurunun geçerli sayılması halinde, önceki yönetmelik Üniversitelerarası Kurul tarafından en kısa zamanda 5 asıl, 2 yedek üyeli jüri oluşturulacak ve başvuru sahibi, eserlerini jüri üyelerine postayla gönderecek. Adayın başvurduğu alanda yeterli öğretim üyesi yoksa istisnai olarak 3 asıl 2 yedek üyeden oluşan jüri kurulabilecek. Jüri üyelerinin Yükseköğretim Kanunu'na göre profesör olarak atanmış ve 72 yaşını doldurmamış olması gerekecek.
İki aşamalı sınav
Doçentlik sınavı, eser incelemesi ve sözlü sınav olmak üzere, iki aşamada yapılacak.
Jüri üyeleri, başvuruların kendilerine teslim edilmesinden itibaren bir ay içinde rapor hazırlayarak Üniversitelerarası Kurul'a iletecek. Jüri üyesi, kabul edilmiş mazereti bulunmadıkça görevinden kaçınamayacak. Kabul edilmiş mazeret olmaksızın görevini süresinde yapmayan jüri üyesinin genel hükümlere göre cezai sorumluluğu olacak.
Değerlendirmeye esas alınan jüri raporları itibarıyla çoğunlukla eser incelemesinde başarılı bulunan aday, sözlü sınava tabi tutulacak. Sözlü sınav, doçent ve profesör unvanına sahip öğretim üyelerine açık olacak.
Sözlü sınav sonunda jüri, adayın başarılı olup olmadığına çoğunlukla karar verecek ve başkan tarafından jüri üyeleri önünde adaya sözlü olarak bildirilecek.
Sözlü sınavda başarısız olan veya sözlü sınav hakkını kaybeden aday, gerekli sürede başvuru yaparsa tekrar sözlü sınava alınacak. Bu başvuruda, doçentlik başvurusu için aranan şartların taşındığına dair belgeler tekrar istenmeyecek ve yeni jüri oluşturulmayacak.
Sözlü sınavlarda üç defa başarısız olan adayın bir daha başvurması halinde sözlü sınav için yeni jüri oluşturulacak. Yeni jüri oluşturulmasında
mevcut jürinin salt çoğunluğu sağlayacak sayıda üyesi değiştirilecek.
İntihal iddiası ve disiplin cezaları
Eser incelemesi yapan jüri üyelerinin, başvuru dosyasında yer alan herhangi bir eserde intihal olduğunu tespit etmesi halinde, durum bir raporla Üniversitelerarası Kurula bildirilecek. İntihal iddiasıyla ilgili bir karar verilinceye kadar doçentlik başvurusuna ilişkin işlem yapılmayacak.
İntihal iddiasının doğru olmadığının tespiti halinde, doçentlik süreci kaldığı yerden devam edecek. İntihal iddiasının doğru olduğunun tespiti halinde ise aday başarısız sayılacak, idari, cezai ve hukuki sorumluluğa ilişkin hükümler saklı kalacak.
Başvuru dosyasında yer alan herhangi bir eserde intihal dışında yayın ve araştırma etiğine aykırılığın tespit edilmesi halinde de durum bir raporla Üniversitelerarası Kurula bildirilecek.
Bu iddiayla ilgili karar verilinceye kadar da bir işlem yapılmayacak ve aday hakkında yükseköğretim disiplin mevzuatı hükümlerine göre soruşturma yapılacak.
Başvuru dosyasının içeriğinde adayla ilgili disiplin suçu oluşturan başka bir durumun varlığı nedeniyle soruşturma başlatılması halinde de aynı süreç izlenecek.
Sınav komisyonu üyesi 20’ye çıkıyor
Doçentlik sınavıyla ilgili Üniversitelerarası Kurul bünyesinde Doçentlik Sınav Komisyonu kurulacak. Bu Komisyon, sosyal, fen-mühendislik ve sağlık bilimleri ile güzel sanatların her birinden beşer kişi olmak üzere, farklı alanlarda görev yapan öğretim üyeleri arasından Üniversitelerarası Kurulun seçeceği 20 profesörden oluşacak.
Önceki yönetmelik, komisyonun 9 profesörden oluşmasını öngörüyordu.
Komisyon, öğretim üyelerinin hangi alanlarda oluşturulacak sınav jürilerinde görev alabileceklerine dair listeleri hazırlamak ve Üniversitelerarası Kurul'a doçentlik başvurusunda bulunulacak alanlar, bu alanların her birinde doçentlik başvurusu için aranan asgari ölçütler ve
adaylarla ilgili sınav jürisinin asıl ve yedek üyelerinin belirlenmesinde görüş bildirmekle görevli olacak.
28 Haziran 2008 tarihinden önce yapılan ancak henüz sonuçlandırılmamış doçentlik başvuruları hakkında, sözlü sınav dışındaki hususlar açısından önceki yönetmelik hükümleri uygulanacak.
2009 yılı içindeki doçentlik başvuruları, eski yönetmelikte belirlenen temel alanlara göre yapılacak ve bu başvurularla ilgili değerlendirmelerde, söz konusu yönetmelik hükümlerinin ölçütleri esas alınacak.
