Diyarbakır’da 2015 yılında kurulan Maple isimli çikolata fabrikası, kısa sürede ihracat ağını genişleterek 14 ülkenin pazarına girdi. Geçen yıl 12 milyon TL ciro yapan Maple’nin yaratıcısı Yüksel Kaya, başarılı yaşam hikayesini, fabrikanın kuruluş sürecini ve geleceğe dair hedeflerini T24’e anlattı.
Kaya’ya yönelttiğimiz sorular ve yanıtları şöyle:
*Sizi biraz tanıyalım, Yüksel Kaya kimdir?
1970 Ağrı doğumluyum. Çiftçi bir ailenin çocuğuyum. İmkansızlıklardan dolayı lise eğitimimi yarıda bırakıp 18 yaşında İstanbul'a çalışmaya gittim. 1990’da ben ve 3 kardeşim Kocaeli'ne yerleştik. Burada otobüs işletmesi yaptık.1998’i 1999’a bağlayan gece, yani yılbaşında mülteci olarak Kanada’ya gittim.
*İş yaşamınıza orada da devam ettiniz mi?
İlk 6 ay bir İtalyan firmasında inşaat işi yaptım. Kendi işimi kurmam için bir zamana ihtiyacım vardı. Bir süre sonra da Ararat İnşaat adıyla şirketimi açtım. Sonrasında aracı olarak iş yapmaya başladık. Daha sonra ihalelere katılmaya başladık. Genellikle montalama, tadilat, boya, seramik, yap-sat gibi işler yaptık.1999-2014’e kadar bu işi yaptım.
*Türkiye’ye ne zaman döndünüz?
10 yıl sonra ama misafir olarak geldim.
*Sizi kalıcı olarak döndüren ne oldu? Ağrılı olmanıza rağmen neden Diyarbakır’da yatırım yapmaya karar verdiniz? Bir hikayesi var mı?
Ar-Ge çalışmalarımızda Diyarbakır’ın Ortadoğu pazarına yakın olması, Doğu ve Güneydoğu’da çikolata ve çokokrem sektörünün olmayışı bir de kendi bölgemizde istihdam yaratmak amacıyla bu kenti tercih ettik. Ailece bir karar alıp hem Kanada’da hem de Diyarbakır’da şirketimiz olsun dedik. Memleketimizde bir marka oluşturup kendi insanımıza kazandırmak amacıyla kesin dönüş yaptım. Kayapınar’da yap-sat için yer aldık. İkinci yatırımımız da OSB’de çikolata ve çokokrem fabrikası kurarak yaptık.
*Bu kararı almanızda çözüm süreci ve teşvik paketlerinin etkisi oldu mu?
Çözüm süreci bizim için daha iyi oldu. Rahat bir dönemdi. Batıda zannedildiği gibi buradaki iş verenlere devlet çuvalla para vermiyor. Yani kurduğumuz hiçbir işte bir teşvik söz konusu değil. Yurt içi ve yurtdışından alınan makinalardan sadece KDV muafiyeti vardı. Bu da bölgeye özel bir ayrıcalık değildi. 10 kişiden fazla işçi çalıştıranlara 10 yıllık sigorta muafiyeti desteği ve bankadan aldığımız krediye %7 faiz desteği var. Bunlar dışında tanınan başka bir durum yoktu.
*Çikolata fabrikasını tam olarak ne zaman kurdunuz?
2015 Ağustos ayında kurduk. 20 çeşit çikolata ile imalata başladık.
*Ne kadarlık bir yatırım söz konusu?
8 milyon dolar civarı bir yatırımımız oldu. Ayrıca Diyarbakır’da inşaat firmamıza da 3 milyon dolar yatırım yaptık.
*Fabrikada kaç kalemde ürün çıkıyor?
2015’te 20 çeşitle başladık. Şu an 65 çeşit çikolata ve çokokrem çeşidimiz ile üretim yapıyoruz. Yıl sonunda bunu 100 çeşit çikolataya çıkarmayı hedefliyoruz.
*Hangi kapasitede çalışıyorsunuz? Günlük üretim ne kadar?
Günlük kapasitemiz 13 ton. Siparişe göre çalışıyoruz. Aylık olarak baktığımızda 340 ton imalatımız oluyor.
*İstihdam ettiğiniz kişi sayısı nedir?
47 kişi.
*Hangi pazara hitap ediyorsunuz?
En büyük pazarımız Irak ve Kuveyt. Sonrasında Lübnan, Güney Afrika, Filistin, Burkuna Faso, Fildişi Sahili, Nijerya, Kamerun, İran, Libya geliyor. Yemen, Sudan ve Suudi Arabistan’a da yeni giriyoruz.
*2016 cironuz neydi?
12 milyon TL.
*Diyarbakır’da çikolata üretimi yapan başka firma var mı?
Hayır yok. Doğu ve Güneydoğu’da çikolata üretimi yapan tek firmayız.
*Pazar olarak saydığınız yerlerin size yakın olmasının avantajı var mı?
Tek avantaj Irak pazarıdır. Dezavantajlarımız çok. Lojistik sorunumuz var. Hammaddelerin buraya gelişi ayrı bir lojistik masraf. Bunlar fiyatlara yansıdığı zaman rakiplerimizle işimizin ne kadar zor olduğu da ortaya çıkıyor.
*Hedefleriniz arasında başka neler var?
Kendi bölgemizde daha iyi iş yapmak istiyorum. Kanada’dan döndükten sonra kafama koyduğum hedefin sadece %20’sine yaklaştım. Şuan ki yerimiz 5 bin metrekare kapalı alanı kapsıyor. Yan tarafta bulunan 8 bin metrekarelik alanı da aldık. Burayı da kapalı alan yapacağız. Fabrikayı 13 bin metrekare alana çevirdiğimizde bunun için her vardiyada 75 kişi çalıştırıp 60 ülkeye ihracat ettiğimiz zaman o zaman ben hedefime ulaşmış olarak göreceğim kendimi. Burada bu işe karar verdiğimde çok insan “Bu bir intihardır. Yapma, etme” dediler. Haklıydılar aslında. Onları şuan daha iyi anlıyorum. İyiliğimi düşünüyorlardı. Oysa benim bir idealim vardı. Hayallerimden kolay vazgeçen biri değilim.
* Maple ve Mapella isimlerinin bir hikayesi var mı?
Kanada bayrağında yer alan yaprağın yetiştiği ağacın ismi Maple’dir. Bu ağacın şurubu için baldan tatlı derlerdi. Ayrıca Kanada’nın Toronto kentinin Maple semtinde oturuyordum. Bundan yola çıkarak bu ismi verdik.
