Gündem
BBC Türkçe

Diplomat mı yoksa casus mu?

İngiltere Başbakanı Theresa May, İngiltere'den sınır dışı edilen 23 Rus diplomatın beyan edilmemiş istihbarat yetkilileri olduğunu söyledi. Peki diplomatların casusulukla ilişkisi nedir?

29 Nisan 2018 20:30

İngiltere Başbakanı Theresa May, İngiltere'den sınır dışı edilen 23 Rus diplomatın "asıl görevleri açıklanmayan" istihbarat yetkilileri olduğunu söyledi.

Başka bir deyişle bu kişiler "casustu".

Bu durum, iyi bir diplomat olmanın başlıca özelliklerinin, güçlü bir şekilde el sıkışma, iyi tenis oynama ve birkaç dilde cin tonik sipariş edebilme olduğunu sanan herkesi şaşırtacaktır.

Peki resmi diplomasiyle casusluğun belirsiz dünyası arasındaki çizgi nereden çizilir?

Buckingham Üniversitesi Güvenlik ve İstihbarat Çalışmaları Merkezi Müdürü Prof. Anthony Glees, "Dünyadaki tüm elçiliklerde casuslar vardır" diyor.

Glees'e göre, bu durumun bütün ülkeler için geçerli olması nedeniyle hükümetlerde, elçilikler içinde olan bitenleri "görmezden geldiğine dair" resmi olmayan bir anlayış vardır.

Ancak bunun bir sınırı da vardır. Bu konudaki müsamaha, yasadışı faaliyetlerin söz konusu olması durumunda sona erer.

Prof. Glees, "Eski ajan Sergei Skripal ve kızının zehirlenmesi bundan dolayı böyle bir sorundur" diyor.

Tabii ki tüm elçilik personeli "bir haltlar karıştırmıyor".

Gerçek diplomatlar, tamamıyla yasal yöntemlerle bilgi topluyor ve 1961 tarihli Viyana Anlaşmasını'ndaki yükümlülüklere uyuyor.

Buna göre onların çalışmaları üç alan üzerinde yoğunlaşıyor.

Bu alanlar da İngiliz devleti tarafından üç başlıkta tarif edilmiş:

Elçiliğin bulunduğu ülkedeki gelişmeleri gözlemlemek, devlet ve medya nezdinde İngiltere'yi temsil etmek.

İngiliz şirketlerinin ülke dışındaki ticari faaliyetlerine yardımcı olmak ve İngiliz yatırımlarını desteklemek.

Diğer ülkelerdeki İngiliz vatandaşlarına yardımcı olmak ve İngiltere vize başvurularını işleme sokmak.

Prof. Glees, "Onlar hakiki diplomatlar" diyor ve ekliyor: "Ama bazı insanlar diplomat olarak görev yapıyor gözükse de aslında istihbarat görevlisidirler. Bütün ülkeler bunu yapar".

Yasadışı bir şekilde istihbarat toplamaktan sorumlu görevliler işte bu kişiler.

Prof. Glees, "Gerçek casusluk faaliyeti bir ajan tarafından yürütülür. Bu ajana ödeme yapılır veya şantajla iş yaptırılır. Bazıları ideolojik nedenlerle bunu yapar. Elçiliklerdeki yetkililer ajanlara iş yaptırmakla yükümlüdür. Onlar, bizzat kendi ellerini kirletmezler."

Bu, bizi, İngiltere ve dünyadaki 25'den fazla ülkedeki Rus diplomatların sınır dışı edilmelerine getiriyor.

Theresa May, bu kişilerin ajan olduğuna inandığını net olarak söylüyor. Bu yüzden bu sınırdışı eylemi Rusya'ya zarar verebilir.

Glees, "Bana sürekli, bu Rus diplomatların sınırdışı edilmeleri ardından artık İngiltere'de daha güvenli olup olmadığımız soruluyor. Kuşkusuz cevap evet. Bu, Rusya'nın istihbarat faaliyetlerine çok büyük bir darbe oldu. Ancak ajanlar var olmaya devam edecek. Başka birilerinin gelmesini ve onlar için çalışmayı bekleyecekler çünkü onları yakalamayacağız".

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir