Erkan ÖZ , (DHA) – ABD Hazinesi’nin verilerine göre ülkenin devlet borcu son iki yılda çok hızlı bir artış gösterdi.
2018 yılı başından itibaren ABD devlet borcu yüzde 6.6 artışla 1.36 trilyon dolar yükseldi.
Trump, başkan olduğundan bu yana ise borç artışı 1.9 trilyon doları buldu. Bu rakam 1.7 trilyon dolarlık tüm Rusya ekonomisinden daha büyük. 900 milyar dolarlık Türkiye ekonomisinin ise yaklaşık iki katı. Trump bu hızla borçlanmaya devam ederse 2018 yılı 2012’den sonra en hızlı borçlanılan sene olacak.
ABD’nin toplam devlet borcu son verilere göre 21.9 trilyon dolara ulaştı. Bu borç 2018 yılı 3’üncü çeyrek sonunda 20.66 trilyon dolara çıkan ABD milli gelirini (ülkenin 1 yıllık üretimi) çoktan aşmış durumda.
Trump döneminde borçlanmanın hızlanmasının iki ana nedeni var. İlki, Trump’ın uygulamaya soktuğu büyük vergi indirimlerinin bütçede ciddi gelir kaybına neden olması; ikin neden ise ABD Merkez Bankası FED’in piyasadan dolar çekmesi.
FED piyasaya dolar sürebilmek için devlet borçlanma kağıtlarını satın alıyor. Merkez Bankası piyasadan para çekeceği zaman ise bu borçlanma kağıtlarının ödemelerini alıyor ve ödenen bu paraları yok ediyor. Bu durumda devlet, tekrar piyasaya dönmeyen bu borçlanma kağıtlarının yenilerini çıkarmak zorunda kalıyor.
Özellikle 2008 krizinde finansal sistem çökünce devreye sokulan kurtarma ve para basma paketleri ABD devlet borcunda aşırı yükselişlere neden oldu. 2008 krizi başkanlığına denk gelen George W. Bush, neredeyse kendisinden önce gelen tüm ABD başkanları kadar borç yaptı.
ABD devlet borcunu kendi dönenimde 4.9 trilyon dolar artıran Bush, görevi Barak Obama’ya devrettiğinde (2009) devlet borcu 10.6 trilyon dolara ulaşmıştı. Başkan Obama da kendisinden önce gelen tüm başkanlar kadar borç yaptı. Obama görevi bıraktığında (2017) ABD borcu 19.9 trilyon dolara tırmanmıştı.
Bugünkü hızıyla giderse Trump’ın ilk dönemi sonunda borcu 4.4 trilyon dolar artırması bekleniyor. Eğer Trump yönetimi ve Kongre arasında 21 Aralık’a kadar bir bütçe anlaşması sağlanamazsa bazı devlet kuruluşları harcama yapamaz hale gelecek. Kanuni borçlanma limiti 1 Mart’a kadar ertelenmişti. Buna rağmen hazine, alacağı bazı önlemlerle hükümetin birkaç ay daha finansman bulmasını sağlayabiliyor.
