Ders kitaplarındaki olumsuz ifadelerin çıkarılması için çalışma başlatıldı.
Diyalog Avrasya Platformu (DAP), ders kitaplarında bazı tarihi kişiler ve olaylar hakkında olumsuz ve aşağılayıcı ifadelerin çıkarılmasına yönelik çalışma başlattı.
Konu, Antalya'da düzenlenen DAP Milli Komite Başkanları Toplantısı'nda masaya yatırıldı. Üye ülkeler, konuyla ilgili yapılan çalışmaları ve önerilerini anlattı.
Türkiye Milli Komite Üyesi Prof. Dr. Mehmet Sağlam, Platform'un ders kitaplarındaki yapacağı çalışmalara, Türkiye ile Yunanistan eğitim bakanlıklarının uygulamalarının örnek olabileceğini söyledi.
Ders kitaplarındaki düşmanca ifadelerin ortadan kaldırılmasının çok isabetli çalışma olduğunu vurgulayan Sağlam, bu konunun Avrupa Konseyi'nde de uzun süredir tartışma konusu olduğuna işaret etti.
Sağlam, "1976 yılında Arap ülkelerinde Osmanlı ve Türkler aleyhine olan ifadelerin tartışıldığı bir konferans sonrası o zamanki Ürdün Kralı Hüseyin, ülkesindeki bu tür yanlışların düzeltilmesi talimatını verdi. Bunun dışında Türkiye ile Yunanistan arasında ders kitaplarındaki düşmanca tavırların ortadan kaldırılmasına yönelik iki ülke eğitim bakanlıkları bir çalışma ortaya koydu." dedi.
Ders kitaplarındaki bu tür ifadelerin devlet kanalıyla daha kolay temizleneceğini vurgulayan Sağlam, şöyle konuştu: "Birçok ülkede ilköğretimden üniversiteye kadar bütün ders kitapları Milli Eğitim'in kontrolünde. Dolayısıyla bunu en önceli olarak devlet görevlilerinin benimseyerek bu düşmanca tavırların veya ifadelerin ortadan kaldırılması lazım. Örgün eğitim kurumlarındaki ders kitaplarında ifadeler ancak böyle kaldırılır."
Gazeteci yazar Ali Bulaç ise ülkelerin birbirlerine karşı çeşitli ön yargılarını okul kitaplarından ayıklamanın zannedildiği kadar kolay olmadığını savundu.
Ulus devlet mantığı ve düşman yaratmak
Konunun ulus devlet mantığıyla ilgili bir mesele olduğunu aktaran Bulaç, "Ulus devletler ortaya çıktığından bir dış düşman yaratırlar. Bunun için de bilinçli ve sistemli bir şekilde yanlış bilgiler verirler, duruma göre devletin politikalarında kullanacakları malzemeleri ellerinde tutarlar" diye konuştu.
'Ayıdan dost Moskofdan dost olmaz’
Tarihin tahrif edilmesinin şizofrenik bir travmaya sebebiyet verebileceğine dikkat çeken Bulaç, "Mesela ilkokul kitaplarında 'Bir Türk, Cihan'a bedeldir' denilir. 'Ayıdan dost Moskofdan dost olmaz. Ne Şam'ın şekeri ne Arap'ın yüzü. Acem palavrası.' Gündelik dilde bu tür deyimleri ortadan kaldırmak gerekir." ifadelerini kullandı.
Bu konuda bilim adamları, medya ve sivil toplum kuruluşlarının işbirliği yapması gerektiğini kaydeden Bulaç, medya üzerinde yapılan bir çalışmayı şöyle anlattı: "Nevruz, Türkiye'de çok gerilimli geçer, 96 şair yazar bir araya geldik gazetelere ziyaret ettik. Türk medyasının önemli bir bölümü bunu olumlu karşıladı. Etkili olan bir iki gazete hariç ama neticede bir faydası oldu."
DAP Onursal Başkanı Rostislav Ribakov da Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev'in her yıl ülke çapında düzenlenen yüksek öğretim kurumlarına girişte yapılan tarih sınavındaki yanlışlıklara dikkat çektiğini hatırlatarak şöyle konuştu: "Bu tür yaklaşımlar, milletler arasındaki düşmanlığın körüklenmesine yönelik negatif eğilimlerden kaynaklanıyor. Rusya komitesi olarak önce temel eğitim kurumlarından olmak üzere söz konusu çalışmayı bir an önce başlatacağız."
Kazakistan Milli Komitesi Başkanı Yesim Garifulla ise ülkeler arasında tarihçilerin katılımıyla komisyon oluşturulmasını önerdi.
‘Yanlışlar tespit edip, ayıklanmalı’
Bu yolla ders kitaplarındaki yanlışların tespit edilerek ayıklanmasını isteyen Garifulla, "Bir çok ders kitabının yazarıyım. Ortaçağ tarih Kazakistan'ın yeni tarihi yayınlandı. Bir çoğu benim kitaplarım üzerinden ders görüyor. Şunu söylememek gerekiyor tarih kitaplarına yazdığımız her sözcüğün çok önemli bir tarafı var. Eskiden Türkiye'ye karşı çok kötü ifadeler yer alıyordu. Bu ifadeleri çıkararak olumlu ifadeler getirilmelidir. Son 10 içinde Kazakistan yeni sınıflar için yeni tarih süreçleri yazıldı. Devlet başkanı şahsen ilgileniyor, Kazakistan'ın ileri gelen tarihçeleri ile bir toplantı yapıldı" şeklinde konuştu.
