Seçim hükümetini kuracak Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun, milletvekillerine bakanlık tekliflerini bugün sabahtan itibaren yazılı olarak sunacağı belirtildi. Milliyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Serpil Çevikcan, “Kaynaklar, seçim hükümetine kadar gelen koalisyon müzakereleri aşamalarının siyasi bir süreci içerdiğini, oysa ülkeyi seçime götürecek Geçici Bakanlar Kurulu’nun oluşmasının daha çok hukuki bir süreci ifade ettiğini belirterek, Davutoğlu’nun teklifleri yazılı olarak sunma kararının bu açıdan bir içtihat oluşturacağının altını çizdi” dedi.
Çevikcan, yazısında “Başbakan, milletvekillerine yazılı teklif sunarak, davetlerini kağıda geçirmiş olacak. Bu tekliflerin, CHP ve MHP tarafından reddedilmesi de hukuki olarak elle tutulur bir kanıta dönüşmüş olacak” ifadelerine yer verdi.
Serpil Çevikcan’ın Milliyet gazetesinin bugünkü (26 Ağustos 2015) nüshasında yayımlanan, “Davutoğlu’nun 4 kriteri” başlıklı yazısı şöyle:
Türkiye ilk kez anayasadaki tarifiyle, “Geçici Bakanlar Kurulu”yla bir erken seçime gidiyor. Dün YSK Başkanı’nın yaptığı açıklamayla tarih de 1 Kasım olarak netleşmiş oldu. Geçici Bakanlar Kurulu’nu kurmakla görevlendirilen Başbakan Ahmet Davutoğlu, dün yaptığı basın toplantısında geniş tabanlı bir koalisyon hükümeti kurulabilmesi için gösterdiği çabaları anlattı ve bundan sonra izleyeceği yol haritasına ilişkin ipuçları verdi.
Dün sohbet ettiğimiz kaynaklar, Davutoğlu’nun önümüzdeki 5 gün için izleyeceği yol haritasının aslında Anayasa’nın 114. maddesiyle sınırlı olduğunu özetledikten sonra, Başbakan’ın geçici hükümeti kurarken, gözeteceği kriterler ve izleyeceği yöntem konusunda şu bilgileri paylaştılar:
- Davutoğlu, seçim hükümetine bakan vermeyeceklerini açıklayan CHP ve MHP’den milletvekillerine teklif götürürken tabiri caizse “yasak savmak” için teklifte bulunmayacak. Kaynaklar, Davutoğlu’nun “Nasıl olsa reddedilecek” öngörüsüyle CHP ve MHP’den isimler belirlemediğinin altını çizdiler.
- Davutoğlu, CHP, MHP ve HDP’den seçim kabinesinde yer almasını istediği isimleri belirlerken, 4 temel kriteri gözetti. Bunlar, liyakat ve tecrübe, kabine içi uyum, temsil kabiliyeti ve bölgesel dağılım. Başbakan’ın hem Ak Parti’den hem de diğer partilerden isimleri saptarken titiz bir çalışma yaptığı, Türk kamuoyunun genelinde kabul görecek, başta kamu tecrübesi olmak üzere sorumluluk alanında deneyime sahip isimleri saptadığı belirtildi. Davutoğlu’nun özellikle HDP’li üç üyenin tespitinde, “Türkiyelilik” kimliğiyle problemi olmayan isimleri öncelediği kaydedildi.
Hukuki sürecin kanıtları
- Başbakan, milletvekillerine bakanlık tekliflerini bugün sabahtan itibaren yazılı olarak sunacak. Kaynaklar, seçim hükümetine kadar gelen koalisyon müzakereleri aşamalarının siyasi bir süreci içerdiğini, oysa ülkeyi seçime götürecek Geçici Bakanlar Kurulu’nun oluşmasının daha çok hukuki bir süreci ifade ettiğini belirterek, Davutoğlu’nun teklifleri yazılı olarak sunma kararının bu açıdan bir içtihat oluşturacağının altını çizdiler. Başbakan, milletvekillerine yazılı teklif sunarak, davetlerini kağıda geçirmiş olacak. Bu tekliflerin, CHP ve MHP tarafından reddedilmesi de hukuki olarak elle tutulur bir kanıta dönüşmüş olacak.
- Koalisyon görüşmeleri sürerken, Meclis Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen alternatifli simülasyonda, iki kabine sayısı üzerinden partiler arası dağılım yapılmıştı. Bunlardan biri 4 başbakan yardımcısı ve başbakanı dahil ederek 26 üyeli kabineydi, diğerinde ise başbakan yardımcıları bulunmuyordu. Davutoğlu, seçim hükümetini 26 üye üzerinden kuracak. Bu durumda CHP’ye 5, MHP ve HDP’ye üçer üye düşüyor. Anayasal zorunluluk çerçevesindeki 3 bağımsız dışında Ak Parti’ye 11 bakanlık düşüyor. Burada kritik olan konu, başbakan yardımcılıklarının tamamının Ak Parti’de olup olmayacağı. Herhangi bir başbakan yardımcılığının HDP’ye verilme durumu zayıf görülüyor.
- CHP ve MHP’den milletvekillerinin teklifleri kabul etmemesi halinde, Davutoğlu hiç beklemeden bağımsız isimler konusunda harekete geçecek. Anayasanın seçim hükümeti kurmak için tanıdığı 5 günlük sürenin tamamını kullanmayı düşünmediği belirtilen Davutoğlu’nun, Cumhurbaşkanı’nın kabineyi onay sürecini de hesaba kattığı kaydediliyor.
Bürokratlar ve milletvekilleri
- CHP ve MHP’li milletvekillerinin teklifleri kabul etmemesi durumunda, yerlerine atanacak bağımsız 8 ismin ise ağırlıklı olarak bürokratlardan oluşacağı beklentisi hakim. Özellikle kritik bakanlıklarda “devlette devamlılık esastır” ilkesinden hareketle bakanlığı iyi bilen, konulara hakim müsteşar düzeyinde bazı bürokratlara kabinede görev verileceği kaydedildi. Bunun yanı sıra temsil kabiliyeti yüksek ve kamuoyu tarafından genel kabul görecek birkaç isme de yer verilmesi bekleniyor.
- Seçim hükümetine girecek Ak Partili kabine üyelerinin kimler olacağı da kritik öneme sahip. Mevcut kabineden isimlerin korunup korunmayacağı sorusuna aldığım yanıt, “Başbakanın, Ak Parti grubundan milletvekillerine teklif götürmesini beklemek daha doğru olur” oldu. Bu yanıt gösteriyor ki, 3 dönem kuralına takıldığı için milletvekili olmayan ancak bakanlığı devam eden bazı isimlerin seçim hükümetinde yer alması beklenmiyor.
Öyle anlaşılıyor ki Başbakan Davutoğlu, seçim kabinesini oluştururken CHP ve MHP ile koalisyon kurabilseydi hangi profilde isimleri alacaksa, bu profildeki isimlerle önümüzdeki iki ayı geçirmek istiyor. Koalisyon kurmayı başaramayan Davutoğlu’nun seçim hükümetinde bir koalisyon oluşturmaya çabaladığı açık.
