Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, "Orucu bozan ve bozmayan muayene ve tedavi yöntemleri" konusunda yaptığı değerlendirmeye göre astım hastalarının kullandığı sprey orucu bozmuyor.
2005 yılında verilen kararda astımlı hastaların, sağlığı oruç tutmalarına uygun olup başka bir hastalıkları da yoksa rahat nefes almalarını sağlamak amacıyla ağza püskürtülen oksijenli ilacın orucu bozmayacağı belirtiliyor.
Göz damlası da orucu bozmayan ilaçlar arasında. Göze damlatılan ilaç miktarının yok denilebilecek kadar az bir kısmının, sindirim kanalına ulaşma ihtimali bulunduğu belirtildi ve bunun oruca zarar vermediği kaydedildi. Burun damlası da aynı şekilde değerlendiriliyor. Kulak tedavisinde de damla kullanmak ve yıkatmak orucu bozmuyor. Ancak kulak zarının yırtılması ve buradan giren suyun mideye ulaşması halinde oruç bozuluyor.
Bazı kalp rahatsızlıklarında kullanılan dilaltı ilacı da orucu bozmuyor. Din İşleri Yüksek Kurulu'nun verdiği karara göre, dil altına konulan ilaç, doğrudan ağız dokusu tarafından emilip kana karışarak kalp krizini önlüyor. Söz konusu ilaç ağız içinde emilip yok olduğundan mideye bir şey ulaşmıyor. Bu . Bu itibarla, dil altı kullanmak orucu bozmaz." deniliyor.
Endoskopi, kolonoskopi yaptırmak, makat veya ferçten ultrason çektirmek ile ilgili ise cihazların kullanımı sırasında sindirim sistemine su, yağ ve benzeri gıda özelliği taşıyan bir madde girmemesi durumunda oruç bozulmuyor. İdrar kanallarına giren cihazlar veya akıtılan ilaçlar da orucu bozmazken anestezi ile ilgili lokal ve nefes yoluyla verilen anestezinin orucun sıhhatine engel olmadığı, ancak iğne ile vücuda ilaç verilerek yapılan anestezinin orucu bozduğu kaydediliyor.
Fitil kullanmakta oruç tutmaya engel değil. Lavman konusunda ise suyun bağırsaklara verilmesinden sonra bekletilmeyip bağırsakların hemen temizlenmesi durumunda oruç bozulmuyor. Ancak bağırsaklara verilen su bekletilirse oruç bozuluyor.
İğnenin orucu bozup bozmayacağı, kullanılış amacına göre değerlendiriliyor. Gıda ve keyif verici olmayan enjeksiyonlar, yemek ve içmek anlamına gelmediklerinden orucu bozmazlar. Ancak gıda veya keyif verici enjeksiyonlar orucu bozuyor. Hastaya serum veya kan verilmesi de aynı hükme tabi olarak değerlendiriliyor.
Diyaliz hastaları
Böbrek yetmezliği hastalarına uygulanan diyaliz, periton diyalizi ve hemodiyaliz olarak ikiye ayrılıyor. Hastaya herhangi bir sıvı maddesi verilmeden gerçekleştirilen hemodiyalizde oruç bozulmuyor. Diğer diyaliz çeşitlerinde ise vücuda gıda içerikli sıvı verildiği için oruç bozuluyor.
Anjiyo ve biyopsi (herhangi bir organdan parça alınması) yaptırmakta orucu bozmuyor. Kan vermek de oruca engel değil. Merhem ve ilaçlı bant da yeme içme anlamına gelmediğinden orucu bozmuyor.