Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul’da üstün yetenekli çocuklara özel ortaokul açıyor. Yazın öğrencilerini alıp, önümüzdeki eylül ayında eğitime başlayacak olan Dâhiler Okulu’nda yüksek lisans ve doktoralı öğretmenler çalışacak.
Devlet okulu statüsünde olarak eğitim verecek İstanbul Bahçelievler ve Ataşehir’de açılacak okulun programları, öğretmenleri, fiziki yapıları da çok farklı. Normal müfredatın dışında öğrenciler yetenek atölyelerinde zaman geçirecek. Hafta içi ve hafta sonu atölyelerdeki etkinliklerde yeteneklerinin geliştirilmesi ve bazı yönlerinin öne çıkarılması sağlanacak.
Hürriyet'ten Nuran Çakmakçı'nın haberine göre, dâhiler Okulu’nda öğrencilere bireysel eğitim verilecek. Farklı bir eğitim modelinin uygulanacağı iki okulda öğrenciler onların düşünme becerileri, yaratıcı düşünme ve sosyal duygusal beceri dersleri ile liderlik programları alacaklar. Resim, müzik, drama spor gibi atölyelere de katılacaklar.
Özel ve üstün yetenekliler ortaokulunda veliler de eğitimin içine katılacak.
Sürecin her aşamasında yer alacak olan anne-babalara gerekirse de aile eğitimleri verilecek. Öğretmenler de sürekli hizmet içi eğitim alacak.
Yazın kayıt hakkı kazanan öğrencilere yaz okulları açacak. 1-15 Eylül’de İstanbul Üniversitesi Özel Eğitim Üstün Zekâlıların Eğitimi Bölümü’nün desteğiyle öğretmenlere de eğitim verilecek.
Dâhilerin akranlarına göre çok daha hızlı bir şekilde bilgiyi öğrenme, işleme gibi bir takım öğrenme özelliklerine yönelik gereksinimi karşılayacak şekilde eğitim düzenlemeleri yapılacak. Gerekirse bazı dersler okul dışında da gerçekleştirilecek. Öğrenciler ayrıca şuraları ziyaret edecek:
Müze, bilim merkezleri, kütüphane, TÜBİTAK, çocuk üniversiteleri, rasathane ve gözlem evleri, gece gözlemi, Ar-Ge merkezleri, sanayi kuruluşları, üniversiteler, botanik bahçeleri
ve güncel sergiler
Bireysel zekâ testine göre okula öğrenci alınacak
Dâhiler Okulu’nun her yıl 5’inci sınıfına 20 öğrenci kabul edilecek. 4’üncü sınıf öğrencileri arasında yapılan değerlendirmeye göre kayıtlar alınacak. IQ’su 130 ve üstü olanlar kabul edilecek. Öğrencileri öğretmen ya da aileleri aday gösterebilecek. Adaylar önce grup testine alınacak. Grup testinin ilk yüzde 10’luk diliminde öğrenciler bireysel zekâ testine girecek. Bireysel zekâ testi sonuçlarına göre en yüksekten sıralanmaya başlanan puanlara göre ilk 20’deki öğrencilerin asil liste kayıtları yapılacak. Bu süreçte Öğrenci Kabul Komisyonu da Bilim Sanat merkezleri ile işbirliği içinde olacak.
Okul nasıl olacak?
Her iki okul binasında da farklı yetenek alanlarının desteklenmesine yönelik atölye çalışmalarının yapılacağı bölümler bulunacak. Öğrencilere farklılaştırılmış, bireyselleştirilmiş, zenginleştirilmiş ve gerektiğinde hızlandırılmış çoklu modellere dayalı eğitim programı uygulanacak. Müfredatın farklılaştırılmasında Tomlinson, Kaplan, Renzulli, Leppien, Burns ve Purcell çalışmalarına dayalı “Paralel Müfredat” modelinden yararlanılarak akademik derslerdeki eğitim-öğretim faaliyetleri bireyselleştirilmiş 4 modül halinde işlenecek.
Buna göre her öğrenci en temelde birinci modül olan Temel Öğretim Programı’nı alarak birinci modül tamamlanacak. Daha sonra Bağlantılar, Uygulamalar ve Farkındalık modüllerine göre eğitim alacak.
Programların şekillendirilmesinde öğrencilerin yetenek alanları, beceri ve kapasiteleri dikkate alınacak, uygun değrelendirme yöntemleri ile süreç içinde düzenlemelere yer verilecek. Hafta içi ve hafta sonu toplam 9 saati bulan yetenek atölyeleri ile destek eğitim odalarında yararlanacağı ortamlar oluşturulacak.
Haftalık programlarının birer saati düşünme becerileri, yaratıcı düşünme ve sosyal ve duygusal becerilerin öğretildiği bireysel ve toplu etkinlik derslerine ayrılacak. Hafta için en az 35 saat ders yapılacak, yetenek atölyeleri ise bu süre dışında olacak.
Her yeteneğe uygun ders
Yetenek atölyeleri: Başlangıç ve ileri düzey diye ikiye ayrılacak. Atölyeler, üniversite, işyleri ve Ar-Ge merkezleri ile STK’larla işbirliği içinde olacak. Bazı dersler okul dışında uygulanacak.
Lego Robot Yapımı: Öğrencilerin kendi başına robot geliştirilmesi sağlanacak. Özgüvenleri arttırılarak, Bilim ve Teknolojiye olan tutumlarını olumlu yönde değiştirilmesi hedefleniyor.
Kriptoloji: Şifreleme konusuna ilgisi olan öğrencilere yönelik bu derste şifreleme yöntemleri ile analizleri ve kriptoloji biliminin günümüz dünyasında pratik kullanım alanı anlatılacak.
Okulda akademik derslerin dışında
şu dersler yer alacak:
Çalışma yöntemleri ve arabuluculuk, fotoğrafçılık, seramik, matematik deneyleri, liderlik, atılganlık eğitimi, robotik/mekatronik, gastronomi, kriminoloji, yabancı dil, fen bilimleri uygulamaları, Osmanlı Türkçesi, sportif aktiviteler, eğitsel oyunlar, hitabet ve diksiyon, yaratıcı yazarlık, zeka ve akıl oyunları, arkeoloji, folklor, mikrobiyoloi ve genetik, girişimcilik, tarih okumaları ve analizi, program yazılımı.
Çocuklarda tırnak yeme
Psikolog Doktor Feyza Bayraktar çocuklarda tırnak yeme konusunda soruları yanıtladı.
1) Tırnak yeme çocuklarda ne zaman başlar?
- Tırnak yeme alışkanlığı genellikle 5-6 yaşlarında başlar. Yalnız 2-3 yaşlarında da görülebilir. Daha çok bu durumla okul öncesi dönemde karşılaşıldığı söylenebilir.
2) Nedenleri neler?
- Nedenleri kaygı, stres, can sıkıntısı, yalnızlık ile baş etmek için geliştirilen bir rahatlama yöntemi, çevredeki başka bir çocuktan ya da yetişkinden öğrenilmiş bir davranış olabilir. Ayrıca tırnak yeme, kaygı bozukluğu, dürtü, kontrol, hiperaktivite, dikkat ve obsesif kompulsif bozukluk gibi başka psikolojik problemlerin de belirtisi olabilir.
3) Tırnak yeme kalıcı mı?
- Tırnak yeme genellikle geç ergenlikle birlikte ortadan kaybolur. Yalnız tırnak yemeye eşlik eden psikolojik problemler varsa veya altında yatan duygusal etkenler çözülmemişse kalıcı olabilir.
4) Önlenmesi için ne yapılmalı?
- Aileler tırnak yeme problemini fark ettikleri zaman çocuğu bu konuda toplum içinde rencide etmemeli, ceza vermemeliler. Tırnak yemeye sebep olan duygusal faktörü bulmaya çalışmalılar. Boşanma, taşınma, hastalık-ölüm, yeni kardeş gibi hayat değişimleri tırnak yeme davranışına sebep olabilir. Anne-baba çocuklarına tırnak yemenin zararlarını sakin bir şekilde anlatmalı, evdeki stresi azaltmaya çalışıp çocuğun rahatlayabileceği, ellerini kullanabileceği resim yapmak gibi aktvitelere yönlendirebilirler. Ayrıca, ailleler çocuğu zorlamadan onunla bir anlaşma sağlayıp tırnak yemediği her gün için takvime renkli yapıştırmalarla veya ödüllendirmelerle onu motive edebilirler.
5) Hangi durumlarda mutlaka uzmana başvurulmalı?
- Tırnak yemenin boyutu tırnakları kanatacak, derileri soyacak hale gelmişse, rahatsızlığa eşlik eden başka problemler varsa doktora gidilmeli. Örneğin yatak ıslatma, uyku problemleri, yoğun kaygı, saç-deri yolma gibi durumlarda mutlaka bir uzmandan destek alınmalı.
'Siz sorun cevaplayalım'
Türkiye’de ortaokullarda derslik sayısı nedir?
- 2012-2013 eğitim öğretim yılında ortaokullardaki derslik sayısı 124 bin 584 oldu. Bu sayı şehirlerde 94 bin 189 iken köylerde 30 bin 495.
Çocukları suça iten nedenler neler?
- Araştırmalara göre sevgisizlik, yanlış eğitim, baskıcı disiplin yöntemleri ve istismar, aile ortamı çocukları suç işlemeye itiyor.
Okul kantinlerinin denetimleri yapılıyor mu?
- Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı okul kantinlerinde yaklaşık 12 bin denetim yaptı. 43 bin çalışana da hijyen eğitimi verildi.
Bunları biliyor musunuz?
Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da kız öğrencilerin okula devamsızlık oranları düşükken, diğer bölgelerde birbirine yakın olduğu tespit edildi.
Türkiye’de evlerinde eğitim kaynağı az olan öğrenci oranı yüzde 54. Bu sayı uluslararası ortalamada yüzde 21, Rusya Federasyonu’nda yüzde 19.
2011 yılında Türkiye’deki yetişkin nüfusun yüzde 68’i ortaöğretim düzeyi altında eğitime sahip. OECD ülkeleri ortalamasında ise yüzde 25.
