ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) geçtiğimiz ay başında Kızıl Gezegen’e yolladığı Curiosity, bilimsel deneylerine devam ediyor. Bir süre önce ilk kimyasal deneyini gerçekleştirerek bir kayanın bileşenlerini inceleyen Curiosity, bu sefer atmosfer analizi yaptı.
Curiosity, en son deneyinde Sample Analysis at Mars (Mars Nunume Analizi) cihazını kullanarak, Mars’ın havasını içine çekti. Böylece, Viking uzay araçlarının 1970’li yıllarda gerçekleştirdiği deneylerin ardından ilk kez bir uzay aracı Dünya dışı bir gezegenin atmosferinde ölçüm yapmış oldu.
Gök bilimciler, SAM analizlerinin şaşırtıcı bir sonuç vermemesini ve Mars atmosferini oluşturan bileşenler arasında karbon dioksitin ağır basmasını bekliyor. Viking uzay araçlarının da deneylerinde ortaya koyulduğu gibi, Mars atnosferinin ana bileşeni CO2. Gök bilimciler, Curiosity’nin yapacağı deneyde metan tespit edilip edilmeyeceğini merak ediyor.
BBC’nin haberine göre, Kızıl Gezegen’in bugüne kadar Dünya’daki teleskoplarla yapılan gözlemlerinde metan gazı tespit edildi. Kısa ömürlü olan metanın Mars atmosferinde sürekli yenilenmesinin biyolojik veya jeokimyasal kaynaklara bağlı olduğunu düşünülüyor. Amaç, Curiosity ile bu kaynağı bulmak.
Sonuçlar gelecek hafta
Curiosity projesinde yer alan bilim kadını Joy Crisp, atmosfer deneyinden elde edilen sonuşların gelecek hafta açıklanacağını, ancak metan gazının atmosferdeki varlığı hakkında verilecek detaylı bilgilerin bir süre alabileceğini ifade etti.
Crisp, “Mars’ın yörüngesindeki uydulardan ve Dünya’daki teleskoplarla yapılan gözlemlerden edindiğimiz tecrübeye dayanarak, Sam’in metanın trilyonda 10’u veya biraz daha fazla miktarda kısmını analiz edeceğini tahmin ediyoruz... Ancak Sam karmaşık bir cihaz ve kullanımının daha ilk safhalarında” dedi.
Curiosity'nin kamerası MastCam.
100 metre ilerledi
Mars Bilim Laboratuvarı (MSL) olarak da bilinen Curiosity, bugün Mars’a indiği noktadan 100 metre mesafede bulunuyor. Ağustos sonunda ilk test sürüşünü yapacağı açıklanan Curiosity, bulunduğu Gale Krateri’nde sorun yaşamadan hareket etmeyi başardı.
Curiosity görevinin yöneticisi Mike Watkins, keşif aracının çektiği en son fotoğraflarını göstererek, “Curiosity’nin arkasında bıraktığı teker izlerini görebilirsiniz... İndiğimiz noktadan şu an yaklaşık bir futbol sahası kadar uzaklıktayız” dedi.
Curiosity, dördüncü haftasında fotoğrafladığı Sharp Dağı tarafında bulunan yeni gözlem noktasına haftalar sonra ulaşacak.
Kol egzersizleri
Curiosity, bugünlerde 2 metre uzunluğundaki robotik kolunu test etmek için birkaç gün hareketsiz kalacağı bir noktaya park etmiş durumda. Keşif aracının deneylerinde kendisine yardımcı olacak bir ‘alet çantası’ taşıyan bu kol, Mars’ın Dünya’ya kıyasla daha az olan yerçekimi nedeniyle kullanılırken hassas olunması gereken bir donanım. Mühendisler bu yüzden birkaç gün sürecek egzersizlere başlamış durumda.
Curisosity’nin robotik kolundan sorumlu baş mühendis Matt Robinson, BBC’ye yaptığı açıklamada, “Mars’ın yerçekimi, Dünya’nın yüzde 38’i kadar... Dünya’da gerçekleştireceğiniz geçiş açılarını Mars’ta uygulamanız, kolun daha yüksek bir pozisyonda hareket etmesi demek” dedi.
Robinson, bu mesafe sorununu çözmek için kolun en doğru pozisyonda hareket etmesini sağlayacak, yükseklik ayarlayıcı bir uçuş simülasyonu yazılımı kullandığını söyledi ve yazılımın iş görmesinin önemini vurguladı.
Yolda deney yapacak
Robotik kolunu Mars ortamına uyumlu hale getirecek olan Curiosity, bu aşamanın ardından yeni gözlem noktasına hareket ederken yoldaki kayalar üzerinde deney yapacak.
Bu deneyler, Mahli (Mars El Lens Tarayıcısı) cihazının kullanılmasını içeriyor. Robotik koldaki tarayıcı, kayalara yakın çekim yaparak sahip oldukları mineralleri analiz edecek.
Robotik kolun taşıdığı bir diğer cihaz APXS, yani kayalardaki kimyasal elementlerin miktarını tespit eden bir X-ray spektrometresi. Robotik kol, aynı zamanda kepçeşiyle taş örnekleri toplayacak analizler gerçekleştirecek.
