Covid: Pfizer yoksul ülkelerin yeni hapını jenerik üretmesine izin verecek

Amerikan ilaç devi Pfizer, geliştirdiği deneysel Covid-19 ilacının gelişmekte olan 95 ülkede imal edilip, satılmasına izin veren bir anlaşma yaptı.

Birleşmiş Milletler destekli İlaç Patent Havuzu'yla varılan anlaşmayla, Covid tedavisi dünya nüfusunun yüzde 53'üne sunulabilecek.

Pfizer yetkilileri, ilacın tehdit altındaki yetişkinlerin hastalığı ağır geçirme riskini azalttığını söylüyor.

Şirketten yapılan yazılı açıklamada, anlaşmanın ilacın, "küresel nüfusun daha büyük oranda erişimini sağlamak amacıyla" yerel imalatçılar tarafından üretilmesine olanak sağlayacağı belirtildi.

Düşük gelirli ülkelerden telif hakkı almayacak

Pfizer, düşük gelirli ülkelerden telif hakkı almayacak ve koronavirüsün neden olduğu Covid-19 hastalığı, Dünya Sağlık Örgütü tarafından "kamu sağlığı acil durumu" olarak tanımlandıkça, anlaşmadaki tüm ülkelerden telif hakkı talep etmeyecek.

Pfizer, ay başında yaptığı açıklamada, Paxlovid adlı Covid-19 hapının, yüksek riskli yetişkin hastalarda hastaneye yatışı ve ölüm riskini yüzde 89 azalttığını açıklamıştı.

İlaç Patent Havuzu'nun yöneticisi Charles Gore, "Ağız yoluyla alınan ilaç, özellikle düşük ve orta düzeyde gelişmiş ülkelere uygun. Anlaşma da, yaşam kurtarmada kritik bir rol oynayabilir" dedi.

Anlaşmaya dahil olan ülkelerin çoğu Asya ya da Afrika'da. Ancak büyük Covid salgınların görüldüğü Brezilya, Çin, Rusya, Arjantin ve Tayland gibi ülkeler anlaşmaya taraf değil.

Bazı uzmanlar, bunun Covid-19 tedavileri ve aşılarına erişimdeki eşitsizlikleri azaltmak için yeterli olmadığını söylüyor.

• Pfizer: Covid ilacımız hastaneye yatma ve ölüm riskini yüzde 89 azaltıyor
• AstraZeneca, Covid aşısı satışlarından kâr edeceğini açıkladı

Pfizer ve diğer ilaç şirketleri ayrıca, Covid aşılarındaki patentlerini kaldırma çağrılarına da direniyor.

Sınır Tanımayan Doktorlar örgütü de, anlaşmanın Pfizer'ın Covid-19 hapını her yerde erişime sunmamasından dolayı "hayal kırıklığına uğradığını" açıkladı.

Geçen ay da, bir başka ilaç devi Merck, kendi Covid-19 ilacı Molnupiravir'in yerel imalatçılar tarafından üretilebilmesi için İlaç Patent Havuzu ile anlaşma yapmıştı.