Soru: Yakın bir zamanda yayın hayatına başlayan ‘TRT Çocuk’ güvenle çocuklarımıza izletebilir miyiz?
Gönderen: Salih B.
Cevap
Sayın Salih Bey,
Öncelikle belirli bir televizyon programı konusunda fıkirlerimizi belirtmek yerine genel olarak televizyonların küçük çocukların üzerindeki etkisi üzerine yapılan araştırmalar konusunda sizi bilgilendirmek isteriz. Uzmanlar 2 yaşın altındaki çocukların televizyondan uzak tutulmasını tavsiye ediyorlar. Televizyonun çocukların konuşma ve dil becerileri üzerinde olumsuz etkileri olduğu saptanmıştır. Birçok anne ve baba çocuklarının televizyon izleyerek yeni kelimeler öğrendiğini söyleseler de çocuklar dili en iyi şekilde sizinle ve çevresindeki insanlarla kurduğu iletişim sayesinde öğrenirler. Bunun için televizyona ihtiyaçları yoktur. Günlük hayatın içinde yeni kelimeler öğrenir, öğrendiklerini de uygulama fırsatı bulurlar.
Televizyonun dil gelişimine olumsuz etkilerinin yanı sıra, çocukların dikkat ve konsantrasyonuna da olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir. Yapılan bilimsel araştırmalar, 1 ile 3 yaş arasında çok fazla televizyona mağruz kalan çocukların okul çağına geldiklerinde televizyon izlemeyen yaşıtlarına göre, daha fazla dikkat problemleri yaşadıklarını göstermiştir. Televizyon karşısında çocuklar sıkılmadan saatlerce oturabilirler ancak bu onların dikkatinin iyi ya da dikkat sürelerinin uzun olduğu anlamına gelmez. Çocukların dikkat süresini tespit etmek istiyorsak onlara okunan bir hikayeyi ne kadar süreyle dinleyebildiklerine bakabiliriz. Bu anne ve babalar için daha gerçekçi bir dikkat ölçütü olabilir.
Bütün bu anlatılanları göz önünde bulundurarak size tavsiyemiz, çocuğunuz için televizyon izleme süresini kısıtlı tutmanız. Televizyon ile geçireceği vakti sizinle ya da akranlarıyla oyun oynarak, resim yaparak, yaratıcılığını ve hayal gücünü geliştirebileceği faaliyetlerde bulunarak daha verimli geçirebilir. Bunun için sizin ufak yönlendirmelerinize ihtiyaç duyabilir. Biz yetişkinler için olduğu gibi çocuklar için de televizyon ilgi çekicidir. Çok hareketli ve renkli ekran gerçek hayattan çok farklı olduğu için dikkatini çekecektir ancak bu çocukları televizyon karşısında saatlerce oturtmamız için bir gerekçe olmamalı. En azından çocuklar belirli dil becerilerini geliştirene kadar, yani soru sorma ve verilen cevabı anlayabilecek yetkinliğe ulaşana kadar televizyondan uzak tutulmalıdır. Ki bu da 3 yaşından önce mümkün olamamaktadır. 3 yaşından sonra sizin gözetiminizde ve limitli sürelerle izlenen televizyon programları hem sizin hem de çocuğunuz için eğlenceli hale gelebilir. Beraber izlediğiniz şeyler hakkında çocuğunuza sorular sorabilir, ondan yanıt almayı bekleyebilir ve size sorduğu soruları cevaplayabilirsiniz. Bu şekilde izlenen programlar çocuklar için hem eğlenceli hem de öğretici olabilir.
Çocuğunuzla birlikte mutlu günler dileriz.
AÇEV
