CHP İzmir Milletvekili ve Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi Zekeriya Temizel, yarından itibaren ikinci ve son tur oylaması yapılacak anayasa değişikliğinin yok hükmünde olduğunu söyledi.
Anayasada değiştirilen maddelerin ilk üç maddeye uygun olması gerektiğine dikkat çeken Temizel, “Maddeleri değiştiriyor ama bunların ilk üç maddeye uygun olması gerekiyor. İçinin boşaltılmaması gerekiyor. Anayasa aykırılık olarak görüyoruz. Bu anayasa yok hükmündedir. Öyle bir kanun olmamıştır çünkü o üç madde sürekli yürürlükte olacaktır” dedi.
Cumhurbaşkanı ve parlamenterlerin bu anayasa göre yemin ederek görev e başladıklarına da dikkat çeken Temizel, “Zaten bu Meclis’in anayasa hakkı yoktur bana göre. Çünkü bu Meclis gelip bu anayasa üzerine yemin ederek göreve başlamıştır. Cumhurbaşkanı da bu anayasa göre yemin ettiği için o da işlevlerini ve görevlerini ona göre yapar. Böyle bir Meclis’in anayasa yapma hakkı yoktur bana göre” diye konuştu.
Temizel’in T24’e değerlendirmeleri şöyle.
Bu Meclis’in anayasa hakkı yoktur bana göre. Çünkü bu Meclis gelip bu anayasa üzerine yemin ederek göreve başlamıştır. Eğer anayasayı değiştirmek istiyorsa seçim kararının alınması sırasında bu ayrıntı da kararın içine konulmak suretiyle gelecek Meclis’in yeni bir anayasa yapacağı anayasanın değişmez ilkeleri hariç ilk 4 maddesi hariç yeni bir anayasa yapacağı beyan edilir o şekilde bir seçim olur. Böyle bir Meclis’in anayasa yapma hakkı olur.
“Cumhurbaşkanı bu anayasa göre yemin etti”
Cumhurbaşkanı da bu anayasa göre yemin ettiği için o da işlevlerini ve görevlerini ona göre yapar. Fiili durumu hukuki duruma uydurmak diye hukuk devletin bir çözüm yoktur zaten.
Şu anda bu süreç böyle devam ederse anayasa aykırılıkla ilgili görüşmeler maalesef bu görüşmelerde bir engel olarak görülmüyor. Çünkü yapılan Anayasa Mahkemesi yapılan bu yasamanın denetlemesinin şekil yönünden olacağını söylüyor. Değiştirmeyle ilgili yapılan değişiklikler şekil acısından denetlenebilir diyor. Esasa ilişkin bir denetim yapmıyor. Aslında yanlış yapıyor Anayasa Mahkemesi . Anayasanın ilk üç maddesi öyle içi boş kavramlar değil. Cumhuriyet öyle içi boş kavram değil. Cumhuriyet cumhuriyetin nitelikleriyle beraber cumhuriyet oluyor. İçerik itibariyle de ilk 4 maddenin değişmezliği ve onun evrensel ilkesinden hareketle siz güçler ayrılığını çiğniyorsanız cumhuriyet kavramını da çiğniyorsunuz demektir.
“Değişen maddelerin ilk üç maddeye uygun olması gerekir”
Maddeleri değiştiriyor ama ilk üç maddeye uygun olması gerekiyor. Onların içinin boşaltılmaması gerekiyor. O nedenle anayasa aykırılık olarak görüyoruz. Bu anayasa yok hükmündedir. Öyle bir kanunu olmamıştır çünkü o üç madde sürekli yürürlükte kalacaktır. Yok hükmündeki bir kanunla karşı karşıya kalır bizim hukukumuz o zaman. O ciddi bir sıkıntı yaşatır . Buradaki insanların yasa koyucu sağlıklı düşüncesinin yasa koyucuların taşıması gereken muhakeme denge korumaları gerekiyor.
“Bir virgül değiştirseniz o madde değişikliğidir”
Siz herhangi bir Anayasada virgül bile değiştirseniz o madde değişikliğidir. Anayasalar torba maddelerle değiştirilemez. Bu yasanın en büyük zaafı ve anayasa aykırılığıdır. Ama inşallah Meclis’te çözülür. Bunun alternatifi seçimse zaten seçim ilk alternatifi olmalıydı. Bu bir baskı olarak hiçbir parlamenterl tarafından görülmemeli.
