İstanbul’daki taksilerde ‘İTaksi’ uygulamasının 'özel hayatın gizliliğini ihlal ettiği’ gerekçesiyle oluşan tepkiler artarak devam ediyor. Taksilere kamera ve ses kaydı getiren uygulamaya ceza ve anayasa hukukçuları sert tepki gösterdi. CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi, uygulamayı, "Evlere de kamera ve ses kayıt cihazları yerleştirmeyi düşünüyor musunuz?” sözleriyle eleştirdi.
Hürriyet’in haberine göre; ceza ve kamu hukukçuları, ‘İTaksi’yle ilgili, “Genelgeyle bu uygulama getirilemez. Anayasa’ya aykırı. Özel hayata müdahale ve suç teşkil eder. Toplanan ses-görüntü kayıtları hukuka aykırıdır. Bu kayıtlar, delil olarak soruşturma ve yargılamada da kullanılamaz” uyarılarında bulundular. Hukukçuların takside telekulak uyarıları özetle şöyle:
Devlet taksileri BBG evine çeviremez
Prof. Dr. Ersan Şen: İlgilinin izni olmadıkça TCK 26. maddesi gereğince hiçbir şekilde ses ve görüntüsünü kayıt altına alamazsınız ve kullanamazsınız. Böyle bir uygulama için kanun ya da KHK ile düzenleme, taksiden kaç kişi faydalanıyorsa yazılı veya sözlü muvafakatlarının alınması lazım. Aksi halde, bu kayıtları alanlar, alınmasına aracılık edenler, toplayanlar suç işlemiş olur. Kayıtlar ise hukuka aykırı delildir, hiçbir şekilde kullanılamaz. Türkiye’de düzenleme yapıp astığı bir yazı ile hak ve hürriyetlerin kısıtlandığını görüyoruz. Yarın bir gün bindiği takside nahoş siyasi eleştiri yapan, sinirlenip küfreden insanların damgalanması, soruşturulması ve tutuklanmasının önünü açarsınız. Devlet özel hizmet alınan taksileri BBG evine çeviremez. Derhal kaldırılmalıdır.
Taksiciler cezai sorumlu olur
Prof. Dr. Devrim Güngör: Taksi kamusal alan olduğu için içinde özel hayat olamayacağı görüşü yanlıştır. Özel hayat sadece dört duvar arasında yaşanan bir hayat olmayıp bireyin herkese gösterme iradesi taşımadan davranış sergilediği her yerdir. Adli soruşturma kapsamında kişiyi tanımak için sesini duymak gerekli değildir. Ses kaydının yapılması hukuka aykırı başka amaçlara hizmet eder. Taksicilerin cezai açıdan sorumlu olmaları mümkündür.
Onunla başladı
Emniyet’in tartışılan genelgesi, yılbaşında Reina saldırısını yapan DEAŞ’lı Abdulkadir Masharipov’un iki taksi değiştirerek kaçmasından sonra yayınlandı. İçişleri Bakanlığı kaynakları, terör ve asayiş olaylarının önlenmesi, sürücüler ile yolcuların can güvenliği ve trafik güvenliğini sağlanması, caydırıcılık anlamında suçun önlenmesinin amaçlandığını belirterek, zorunluluk getirilirken kameraların özelliklerine ilişkin bir koşulun sunulmadığını bildirdiler.
İptalini istediler
İBB’nin ağustosta başlatacağı “İTaksi” uygulaması tartışması yaratırken, CHP’li Gamze Akkuş İlgezdi dün önce konuyu Meclis’e taşıdı, sonra da ikinci kez yargıya başvurdu. İlgezdi, Emniyet’in genelgesinin iptali için dava açtı. Verdiği önergede ise “Evlere de kamera ve ses kayıt cihazları yerleştirmeyi düşünüyor musunuz?” dedi. Genelgeye ilk iptal davasını açan İstanbul Barosu Başkanı Mehmet Durakoğlu, dava sonucu beklenmeden genelgenin iptalini ve “İTaksi” uygulamasının geri çekilmesini istedi.
