CHP Denizli Milletvekili ve Meclis Sanayi Komisyonu Üyesi Kazım Arslan, TBMM’den AR-GE Kanunu çıkmasına rağmen AB ve OECD ülkelerinin oldukça gerisinde bir AR-GE harcaması yapıldığını söyledi. Arslan, AR-GE harcamalarının bütçedeki payının yüzde 1.12’den yüzde 1.08’e gerilediğini, GSYHİ (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) içindeki yüzde 0.32’lik AR-GE payının ise yerinde saydığını belirtti. “Türkiye bu karneyle AR-GE’de sınıfta kalmıştır” diyen Arslan, hükümetin AR-GE Kanunu ile hedeflediği yüzde 2’lik paya, uzun vadede AB ortalaması olan yüzde 3’ler düzeyine bu politikalarla ulaşılamayacağının açıkça belli olduğunu ifade etti.
CHP’li Arslan’ın yazılı açıklaması şöyle:
Unutmayalım ki, AR-GE’nin GSYHİ içindeki payı 2014’te de gerileme yaşamış, GSYİH içinde AR-GE’nin payı yüzde 0.37’den 0.32’ye düşmüştü, bu tutarın bütçe harcaması içindeki payı da yüzde 1.28’den 1.12’ye gerilemişti. Görünen o ki, AR-GE Kanunu çıktı,ama birçok sektör beklenti içinde umut taşırken hükümet cephesinde bu geri gidiş devam ediyor.
Demek ki sorun ne kadar harcama yaptığınızdan öte, bu harcamanın bütçedeki oranıdır, bu harcamaların sektörel bazda dağılımı önemlidir. Yeni açıklanan verilere göre; 2015 yılında AR-GE harcamaları 6 milyar 173 milyon Lira olarak gerçekleşti, ancak AR-GE harcamalarının bütçedeki payına, yani gerçek bir karşılaştırma için elimize gelen TÜİK sonuçlarına baktığımızda, bu harcamaların 2014’te yüzde 1.12 iken, 2015’te yüzde 1.08’e gerilediğini görüyoruz.
AR-GE harcamalarında asıl ölçüt, bütçe harcamaları ve GSYH içinde AR-GE’nin oranıdır. Bir yıl içinde yaptığınız AR-GE harcamasının artması kendi başına bir şey ifade etmez, bu harcamanın bütçede ve yurtiçi hasılanızda ne kadar yer kapladığı önemli olandır.
İşte tüm dünyada olduğu gibi, GSYİH içindeki AR-GE oranımıza baktığımızda, bütçe içindeki AR-GE payına baktığımızda acı gerçekle karşılaşıyoruz. Ülkemiz, pembe tabloların aksine, merkezi yönetim bütçe harcamaları içinde ve GSYİH pastasında AR-GE konusunda zayıf düşmektedir.
Eğer siz bütçenizden, üniversitelere ve sanayiye, tarıma devlet olarak GSYİH üzerinden daha çok pay ayırabilmişseniz ilerlemeniz dikkate alınır, bunu göremiyoruz. Bugün, tüm dünya Gayri Safi Yurt içi Hasıla içindeki AR-GE harcama oranına, bütçe içinde AR-GE’ye ayrılan orana bakar. Bu oranlar eğer yüzde 3’ler düzeyindeyse bilime, sanayiye, yüksek katma değerli ürüne yatırım yaptığınız düşünülür.
