CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Fahiş fiyatı boykot edin" çağrısına ilişkin, "Tarımın sürdürülebilirliği için zorunlu olan ürünler boykot çağrısı ile alınmasa, yem ve gübre boykot edilse, hayvanda da tarlada da verim kaybı yaşanacak ve hayvancılık yapan da çiftçilik yapan da daha büyük sorunlarla karşılaşacak. Maliyet artışı sonuçta yine vatandaşı vuracak" değerlendirmesinde bulundu.
Gürer, yaptığı açıklamada, 2024 yılının son ayında hızla artan gübre fiyatlarının 2025'e de zamla girdiğini belirtti. Gürer, 2020 yılında tonu bin 100 lira olan amonyum sülfat gübrenin, 2025 yılına bayi fiyatı olarak 9 bin lira/ton seviyesine ulaştığını söyledi. DAP gübrenin 2020 yılında 2 bin 140 lira iken bayi fiyatının 24 bin 700 liraya, üre gübrenin de 2020 yılında tonu bin 860 lira iken, 2025'te 17 bin 200 liraya yükseldiğini kaydeden Gürer, bunun yanı sıra sahte gübre sorunu da yaşandığını ifade etti. Gürer, "Cumhurbaşkanı, 'fahiş fiyat' diyerek yem ve gübre almazsa, hayvancılıkta, tarlada, bahçede üretim ve verim düşer" dedi.
"21 üründe açığımız devam ediyor"
CHP Milletvekili Gürer, 2024 yılında farklı nedenlerle Türkiye'nin hububat üretiminin bir önceki yıla göre yüzde 7,5 oranında, yaklaşık 3,5 milyon ton azaldığını belirtti.
Gürer, TÜİK'in Bakanlık verileri üzerinden yaptığı tahminlere göre, 2024 yılında buğday üretiminin geçen yıla göre 1 milyon 200 bin ton (yüzde 5,45) azalarak 20 milyon 800 bin tona, arpa üretiminin 1 milyon 100 bin ton yüzde 12 azalarak 8 milyon 100 bin tona, mısır üretiminin 900 bin ton (yüzde 10) azalarak 8 milyon 100 bin tona, ayçiçeği üretiminin 3 bin ton azalarak 2 milyon 195 bin tona, şeker pancarı üretiminin 2 milyon 250 bin ton azalarak 23 milyon tona, nohut üretiminin 5 bin ton azalarak 575 bin tona, kırmızı mercimek üretiminin 19 bin ton azalarak 405 bin tona gerilediğini kaydederek, "Bakan, kesin ihracatçıyız dese de temel gıda ürünleri de dahil en az 21 üründe açığımız devam ediyor" dedi.
"Rafta fiyatlar düşmedi, üretici kazanmadı"
2024 yılında sebze bol olmasına rağmen rafta ve tezgahta fiyatların düşmediğini ve tüccarın eline kalan üreticinin çok ürününü tarladan toplayamadığını anlatan Gürer, "Sebze üretimi yüzde 5,6 oranında (1 milyon 784 bin ton) artarak 33 milyon 572 bin tona, meyve üretimi ise yüzde 2,1 oranında (589 bin ton) artarak 27 milyon 977 bin tona yükseldi. Patates üretiminde yüzde 21, çay üretiminde yüzde 4,3, tütünde yüzde 9,5, pamuk üretiminde yüzde 6,8 oranlarında artış yaşandı. Ancak patates, 1999 yılı üretimine erse de değer bulmadı ve depoda kaldı. Üretici mutlu olmadı. Ürün bol olması rafta ürün fiyatını düşürmedi. Tüccar piyasayı belirledi. Rafta fiyatlar düşmedi, üretici kazanmadı, tüketici ise fahiş fiyatlarla ürün almak zorunda kaldı" şeklinde konuştu.
"Tarımsal girdi maliyetleri yükseliyor"
Tarımsal girdi maliyetlerinin tekrar yükselmeye başladığına dikkat çeken Gürer, Tarımsal girdi fiyatlarındaki artışın 2024 yılında da devam ettiğini belirtti. Gürer, şunları kaydetti:
"Ekim ayında bir önceki aya göre girdi fiyatları TÜİK'e göre yüzde 2,75 oranında arttı. Eylül ayında yüzde 31,8'e kadar inen tarımsal girdi fiyatlarındaki yıllık artış, ekimde yeniden yüzde 32,6'ya yükseldi. TÜİK'in belirlemelerine göre ekimde tohum ve dikim materyali fiyatları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 55, enerji fiyatları yüzde 16,5, gübre ve toprak geliştirici fiyatları yüzde 13,4, tarımsal ilaçlar yüzde 22, veteriner harcamaları yüzde 60,1, yem harcamaları ise yüzde 33,5 oranında arttı. Bu artışlar üretici ve besici maliyetlerine yansıyor. TÜİK ortalama olarak fiyat belirliyor. Bazı kalemler o dönem kullanılmıyor ama ortalama fiyat alınınca rakam düşüyor. Esasında girdi maliyeti kullanılan ürün dikkate alınsa, daha yüksek oranda artışlar olduğu görülür. 2024 yılı son aylarında gübre başta olmak üzere her ürünün girdi fiyatında ciddi artış oluştu." (ANKA)
