CHP’nin gazeteci kökenli Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’in hazırladığı Mayıs ayı Basın Özgürlüğü Raporu’na göre, gazeteciler son bir ayda 60 kez hâkim karşısına çıktı. Barış Pehlivan’ın da aralarında olduğu dört gazeteci tutuklanırken, çok sayıda gazeteci hapis ve para cezalarına çarptırıldı. Çakırözer, “AKP’nin ‘Türkiye Yüzyılı’ yine baskı, sansür, gözaltı ve tutuklamalarla başladı. Seçim öncesindeki sansür, baskı ve yasaklar dönemi, seçimler bitince de aynen devam ediyor. AKP’nin Türkiye’de basın ve ifade özgürlüğü alanındaki baskı ve sindirme politikalarına karşı halkın haber alma hakkı için tüm gücümüzle mücadele edeceğiz. Habercilik görevini en zor şartlar altında yürüten dürüst gazeteciler de bu baskılara asla boyun eğmeyeceklerdir ” dedi.
Çakırözer’in her ay düzenli olarak hazırladığı mayıs ayı Basın Özgürlüğü Raporu’nda cumhurbaşkanlığı seçimlerinde gazetecilere uygulanan baskı, sansür ve engellemeler dikkati çekti.
Rapora göre; seçim sürecinde muhalefet ve cumhurbaşkanları adayları ile AKP ve adayı Recep Tayyip Erdoğan arasında adil olmayan bir yarış yaşandı. Adaletsizliğin en çok gözlendiği alan basın imkanlarına erişim oldu. Muhalefet partileri ve adayları başta devlet televizyonu TRT olmak üzere basında eşit ve adil imkanlardan faydalandırılmadı.
Çakırözer'in aktardığına göre, seçim gününde de haber takibi yapan gazetecilerin yeri stüdyolar yerine adliye ve karakollar oldu. Seçimlerdeki usulsüzlük iddialarını takip eden gazeteciler engelleme ve saldırılara maruz kaldı. KRT Muhabiri Sultan Eylem Keleş’in yayın yapması engellenirken, gazeteci Fatoş Erdoğan fiziki saldırıya uğradı. Gazetecilerin kameraları kırıldı.
Batman'da seçim kutlamaları sırasındaki gözaltıların haberini yapan gazeteci Vedat Aker, gözaltına alındı.
Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda oy sayma işlemi devam ederken sozcu.com.tr’ye siber saldırı düzenlendi.
İstanbul Başsavcılığı seçim dönemindeki haber ve yayınlar nedeniyle aralarında Sevilay Yılman, Arif Kocabıyık, Derya Büyükuncu’nun da olduğu gazeteciler ile Solcu Gazete, Artı Gerçek, Artı TV ve Aykırı.com.tr gibi haber siteleri hakkında soruşturma başlattı.
Seçim biter bitmez 'inceleme' başlatıldı
Seçim biter bitmez RTÜK, Halk TV, Tele 1, KRT, TV 5, Flaş Haber ve Sözcü TV hakkında seçim günü yaptıkları yayınlar nedeniyle inceleme başlattı.
‘Demokrasinin sandıktan ibaret olmadığı’ şeklindeki sözleri iktidar yanlısı gazeteciler tarafından ‘darbe çağrısı’ diye hedef gösterilen Çiğdem Toker ve katıldığı Fox TV yayını hakkında bu kez RTÜK devreye girerek rapor hazırlattığını duyurdu.
Raporda, mayısta yaşanan diğer basın özgürlüğü ihlalleri ise şöyle:
- Gazeteciler 60 kez hakim karşında haber ve yorumlarını savunmak zorunda kaldılar. Bunlardan Sedat Yılmaz, Dicle Müftüoğlu ve Nadiye Gürbüz tutuklandı.
- Libya’da şehit olan MİT mensubunun cenazesine ilişkin haber nedeniyle tutuklanan ve denetimli serbestlikle cezaevinden çıkarılan Cumhuriyet yazarı Barış Pehlivan yaptığı başka bir haber nedeniyle ceza alınca yeniden cezaevine girmek zorunda kaldı. Pehlivan aynı gün tahliye edildi.
- Gazeteciler Ertan Çıta, Banu Acun, Caner Aktan, Ferhat Çelik ve Delal Akyüz gözaltına alındı.
- BirGün muhabiri Mustafa Mert Bildircin 11 ay 20 gün, Mezopotamya Ajansı’ndan Ferhat Çelik ve İdris Yayla 1’er yıl 3’er ay, DW Türkçe İstanbul Koordinatörü Bülent Mumay 1 yıl 8 ay, gazeteci Metin Yoksu haber fotoğrafı gerekçe gösterilerek 1 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldılar.
- Bitlis Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Sinan Aygül hakkında yazdığı bir köşe yazısı gerekçe gösterilerek hapis cezası istendi.
- Yazar Cengiz Çandar sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek 4 bin 500 TL, Gerçek Gündem editörü Furkan Karabay 20 bin TL para cezasına çarptırdı.
- Gazeteci Ruşen Takva ve Oktay Candemir hakkında haberleri gerekçe gösterilerek yeni davalar açıldı.
- Çanakkaleli gazeteci Muhammed Yavaş, yaptığı haber nedeniyle Ülkü Ocağı Çan İlçe Başkanı'nın saldırısına uğradı.
- Gazeteci Ahmet Kanbal, sosyal medya paylaşımı sonrasında Nusaybin Kaymakamı tarafından tehdit edildi.
- Medyascope muhabiri Ali Macit, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde AKP'li Meclis üyesi tarafından darp edilerek çekim yapmasına engel olundu.
- Halk TV programcısı Şule Aydın hakkında "Cumhurbaşkanına hakaret" suçlamasıyla yakalama çıkarıldı.
- BirGün muhabiri İsmail Arı hakkında haberleri, Yüsra Batıhan hakkında sosyal medya paylaşımları nedeniyle soruşturma başlatıldı.
- Tele 1 Genel Yayın Yönetmeni Merdan Yanardağ hakkında CHP Genel Başkanı ve cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu'na bir grubun suikast yapmak için Türkiye'ye girdiğine ilişkin iddiayı içeren paylaşımına soruşturma başlatıldı.
Erişim engellerinin raporu da engellendi
Mayıs'ta erişim engelleme kararları ile de halkın haber alma hakkı kısıtlandı.
Mayıs'ta erişim engeli getirilen haber ve içerikler şöyle:
- Ekşi Sözlük'ün yeni kullandığı alan adı da yeniden erişime engellendi.
- Erişim engellerini kamuoyunun gündemine getiren İfade Özgürlüğü Derneği’nin 2021 ‘EngelliWeb Raporu’ da erişime engellendi.
- Esenler Medipol Hastanesi’nde yaşanan çocuk istismarı hakkındaki haberler, Cumhurbaşkanının aile şirketine haciz tebligatı gittiği iddiası ile ilgili haberler, Ali Yeşildağ’ın iktidar yöneticilerine ilişkin açıklamalarda bulunduğu videolar ile adına açılan twitter hesapları, Hizbullah Davası hükümlülerinin Kızılay’da çalıştığı iddiası ile ilgili haberlere , AKP Karaman Gençlik Kolları İl Başkanı'nın emniyet görevlilerine tokat attığı iddialarına ilişkin haber, Kemal Kılıçdaroğlu’nun borsa manipülasyonlarına yönelik açıklamaları, İBB’ye haciz kararı aldıran inşaat şirketi ile ilgili haberlere getirilen erişim engeli kararlarını haberleştiren gazetecilere verilen ceza haberleri, Cumhuriyet yazarları Barış Pehlivan ve Barış Terkoğlu‘nun yayımladıkları ‘SS’ kitabıyla ilgili haberlerin erişime engellenmesi haberleri, Diyarbakır’da seçimlerde müşahitlere tutanak vermeyen bir sandık başkanı ile ilgili haberlere mayıs ayında erişim yasağı getirilerek kamuoyunun bilgi sahibi olması engellendi.
