"Tüm canlılar için #ZehirsizSofralar" diyen 95 sivil toplum örgütü ve inisiyatif "Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı" çatısı altında bir araya geldi. Kurumlar, Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere çeşitli kurumlarca 'son derece tehlikeli', 'çok tehlikeli' ve 'muhtemel kanserojen' olarak kabul edilen 13 pestisitin öncelikle ve acilen yasaklanmasını talep ediyor. Konuyu TBMM gündemine taşıyan CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından yanıtlanması istemiyle yazılı soru önergesi verdi.
Pestisit yaşamı tehdit ediyor
Tarımda kullanılan 'pestisit' olarak adlandırılan zehirli kimyasal maddeler, sinirsel ve hormonal hastalıklar, kanser, kısırlık, çocuklarda gelişim bozuklukları gibi ciddi sağlık sorunlarına sebep oluyor. Ayrıca toprak, su ve hava kirliliğine neden oluyor, biyoçeşitlilik kaybına yol açıyor, böcekler ve kuşlar başta olmak üzere pek çok canlı türünün yaşamını tehdit ediyor.
"Talepleri talebimiz"
CHP'li Murat Bakan, "Bir araya gelen 95 STK, doğaya zarar veren, halkı zehirleyen ve Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere çeşitli kurumlarca 'son derece tehlikeli', 'çok tehlikeli' ve 'muhtemel kanserojen' olarak kabul edilen 13 pestisitin öncelikle ve acilen yasaklanmasını talep ediyor. Talepleri talebimiz! Pestisitlerin tamamının 2030 yılına kadar yasaklanması, tarımsal üretimin doğa dostu ve zehirsiz yöntemlerle yapılması ve tarımda bu yöntemlerin teşvik edilmesi için Bakanlığı harekete geçmeye çağırıyoruz!" dedi.
CHP'li Bakan, Pekdemirli'ye şu soruları yöneltti:
* Çiftçi sağlığına çok zararlı, doğaya zarar veren, halkı zehirleyen ve Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere çeşitli kurumlarca 'son derece tehlikeli', 'çok tehlikeli' ve 'muhtemel kanserojen' gibi çeşitli nitelemelerle anılan, fakat ülkemizde kullanılan 13 pestisit (Difenacoum, ethoprophos, cyfluthrin, beta-cyfluthrin, zeta-cypermethrin, fenamiphos, formetanate X formetanate hydrochloride, methiocarb, methomyl, tefluthrin, zinc phosphide, glyphosate, malathion.) yasaklanacak mıdır?
* Tarımda pestisit kullanımının tamamen yasaklanması Bakanlığınızın gündeminde midir? Değilse neden? Gündemdeyse bu konuda yürütülen çalışmalar hangi aşmadadır?
* Bakanlığınız, tarımda pestisit kullanımının tamamen yasaklanarak zehirsiz ve doğa dostu yöntemlerin kullanılmasını teşvik edecek politikaların uygulanmasına yönelik hangi somut adımları atmaktadır/atacaktır?
* Türkiye'de tarım ve gıda ürünlerinde kullanılan pestisitlerle ilgili denetimlerin artırılması ve denetim sonuçlarında tam bir şeffaflık sağlanması için yürütülen çalışmalar nelerdir?
* 2015, 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarında (yıllar bazında olmak üzere) ülke genelinde kaç adet gıda ürününde pestisit kalıntısı analizi yapılmıştır? Analizler sonucunda yukarıda anılan yıllar için Maksimum Kalıntı Limitini aşan örneklerin oranı nedir?
* 2015, 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarında ülke genelindeki gıda ürünlerinde yapılan pestisit kalıntısı analizleri sonucunda, gıda ürünlerinde tespit edilen birden fazla sayıdaki pestisit kalıntılarının toplamdaki dağılımı nedir? Bir başka deyişle, analiz edilen toplam gıda ürünleri içinde kaç adet gıda ürünü 2 adet, kaç adet gıda ürünü 3 adet, kaç adet gıda ürünü 4 adet, kaç adet gıda ürünü 5 adet ve kaç adet gıda ürünü beş ve beşten fazla sayıda pestisit kalıntısı içermektedir? Analiz edilen ürünlerin birden fazla sayıda pestisit içerip içermediğine yönelik bir değerlendirme yapılmakta mıdır?
* 2015, 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarında ülke genelinde kaç adet gıda ürününde Glifosat kalıntı analizi yapılmıştır? Yapılan analizler sonucunda gıda ürünlerinde tespit edilen glifosat kalıntılarının minimum, maksimum ve ortalama değerleri nedir? Kaç adet gıda ürünü glifosat kalıntısı açısından mevzuata uygunsuz çıkmıştır?
* Çiftçi sağlığını doğrudan etkileyen çok tehlikeli ve çok zararlı pestisitler odağında çiftçi sağlığını korumak için ne gibi çalışmalar yapılmaktadır? Bakanlığınız geçtiğimiz 5 yıl içinde bu konuda hangi çalışmaları yapmıştır?
Yasaklanması istenen pestisitler
Difenacoum, ethoprophos, cyfluthrin, beta-cyfluthrin, zeta-cypermethrin, fenamiphos, formetanate X formetanate hydrochloride, methiocarb, methomyl, tefluthrin, zinc phosphide, glyphosate, malathion.
