Hülya Karabağlı / ANKARA
CHP İzmir Milletvekili, Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi Rahmi Aşkın Türeli ile 22 arkadaşı tarafından, kurlardaki hızlı yükselmenin nedenlerinin, ekonomide yaratabileceği tahribatların ve alınabilecek önlemlerin belirlenmesi amacıyla, Meclis Araştırması açılması istendi. Türeli ayrıca, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan tarafından yanıtlanması talebiyle verdiği soru önergesinde, kurların geldiği seviyenin tehlikeli olup olmadığının, tehlikeli görülmüyorsa hangi düzeyin tehlikeli olabileceğinin yanıtının verilmesini istedi.
Rahmi Aşkın Türeli ve 22 arkadaşının imzasıyla verilen Meclis Araştırması önergesinde, 2014 yılı büyüme hedefinin 1.98 liralık yıllık ortalama dolar kuru öngörüsüyle belirlendiğine, oysa daha yılın ilk ayında bu rakamın yüzde 16 oranında aşıldığına dikkat çekilerek, şu görüşler dile getirildi:
“Ülkemizde uygulanmakta olan dalgalı kur rejiminde, resmi bir kur hedefi belirlenmemekte, kurların piyasadaki arz ve talep koşulları tarafından belirlenmesi öngörülmektedir. Buradan hareketle, iktisadi birimlerin, kur riskinin piyasada olduğu bir ortamda faaliyette bulunduklarını dikkate alarak, bu riski yönetecek mekanizmaları oluşturmaları ve kullanmaları gerektiği ifade edilmektedir.
Döviz kurlarının yılın daha ilk ayında ulaştığı seviye, 2014 yılının tümü için öngörülen ortalamanın yüzde 16 üzerine çıkarak, tahmin ve beklentilerin çok ötesine geçmiştir. ABD Doları ve Euro bazında yapılan hesaplamalar, Türk Lirası karşısında kurun değer kazanımının, son bir aylık dönemde yüzde 10’u, son bir yıllık dönemde yüzde 30’u aştığını ortaya koymaktadır.
Döviz kurlarında, öngörülerin, tahminlerin ve beklentilerin çok ötesinde meydana gelen artışların, gerek kamu finansmanı ve ödemeler dengesi, gerekse özel sektör açısından, özellikle kısa vadeli dış finansmana dayalı faaliyetler içindeki şirketler açısından büyük risk oluşturduğu, umulmadık tahribatlar ve kalıcı hasarlar yaratabileceği açıktır.”
CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, TBMM Başkanlığına verdiği soru önergesiyle de, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’a şu soruları yöneltti:
- Döviz kurlarında bugün gelinen seviye tehlikeli bir seviye midir?
- Değilse, hangi seviye tehlikeli sayılmalıdır?
- Kur artışının enflasyon başta olmak üzere makro dengeleri bozacağını düşünüyor musunuz?
- Kurlardaki hızlı artış, gerek özel sektör, gerekse kamu finansmanı açısından ne gibi riskler taşımaktadır?
- Bu riskleri, üstesinden gelinebilir seviyelerde tutmak mümkün müdür? Bunun için düşünülen araç ve politikalar nelerdir?
- Özellikle kısa vadeli dış borçları yüksek düzeyde bulunan özel sektörün, kur artışlarının doğuracağı tahribattan korunabilmesi yönünde atılabilecek adımlar var mıdır?
