Ayşe Sayın
Cumhuriyet Halk Partisi'nde (CHP) Genel Başkan Özgür Özel’in başkanlığında dün yapılan Merkez Yönetim Kurulu (MYK) toplantısında, yerel seçim takvimi ve belediye başkan adaylığı kriterleri belirlendi. CHP; İstanbul, Ankara ve Aydın dışındaki belediye başkanlarını “memnuniyet anketi” ile örgüt yöneticileri, il milletvekilleri ve parti yöneticilerinin görüşleri alınarak, büyük ölçüde eğilim yoklaması ile belirleyecek. Seçim takviminin uygun olması halinde, CHP’nin çok güçlü olduğu bazı yerlerde “hakim gözetiminde ön seçim” seçeneği de gündemde.
Olağan Kurultay süreci sonrası genel başkan dahil parti yönetiminin sil baştan yenilendiği CHP’de, 31 Mart 2024'te yapılacak yerel seçimler için çalışmalar hızlandı.
Genel Başkan Özgür Özel’in başkanlığında toplanan MYK’da aday belirleme süreci ve seçim takvimi netleştirildi.
Toplantıda alınan karar doğrultusunda Genel Sekreter Selin Sayek Böke ile Genel Başkan Yardımcıları Gökan Zeybek, Gül Çiftçi ve Ensar Aytekin imzasıyla, il ve ilçe başkanlıklarına izlenecek sürece ilişkin bir genelge gönderildi.
Adaylık başvuruları başlıyor
Genelgeye göre büyükşehir, il, ilçe belediye başkanlıkları ile belediye meclis üyeliliğine adaylığı için başvurular bugün başlayacak ve 28 Kasım’da sona erecek. Yasa gereği görevlerinden istifa etmesi gereken kamu görevlileri en son 1 Aralık’ta görevlerinden ayrılmak zorunda.
CHP’nin yeni yönetimi, Kemal Kılıçdaroğlu’nun genel başkanlığı döneminde alınan, il ve ilçe başkanlarının belediye başkanlığına aday olmamaları yönündeki tavsiye kararını uygulayacak. Ancak, yapılacak ölçümler ve kamuoyu yoklamalarıyla örgütlerin görüşü doğrultusunda, “kazanacak aday” olacağı düşünülen il veya ilçe yöneticileri için istisnai uygulamalar olabilecek. Adaylık talepleri hakkında, yerel yönetimlerden sorumlu genel başkan yardımcılığı bilgilendirilecek.
Aday olmak isteyen örgüt yöneticileri 2 Aralık’a kadar mevcut görevlerinden istifa edecek, 5 Aralık’a kadar adaylık başvurusunda bulunabilecek.
CHP tüm seçim çevrelerinde aday çıkaracak
CHP MYK toplantısında ayrıca, partinin yerel seçimlerde 81 il ile tüm ilçe ve beldelerde aday çıkarması kararlaştırıldı. Ancak diğer partilerle seçim işbirliği yapılabilecek yerlerde, bu karar gözden geçirilecek ve esnetilebilecek.
CHP’nin güçlü olmadığı yerlerde, aday başvurusu olmaması halinde, ilçe veya belde başkanları aday gösterilecek.
Aday gösterilecek mevcut milletvekilleri, belediye başkanları, belediye ve il genel meclisi üyeleri ile muhtarların istifa zorunluluğu olmayacak.
CHP yönetimi, yerel seçimlerde işbirliği yapılmasına yönelik görüşmeler için başta İYİ Parti olmak üzere herhangi bir partiden adım beklemeyecek. Yine başta İYİ Parti olmak üzere, diğer muhalefet partilerin genel başkanları ile temasa geçilecek.
Adaylık ücretleri
CHP'de belediye başkanlığı ve belediye meclis üyeliği adaylığı başvuru ücretleri de belirlendi.
Başvuru ücreti, başvuru yapılan yerin nüfus büyüklüğüne göre kademeli olarak belirlendi.
En yüksek ücreti 50 bin lira ile büyükşehir belediye başkan adayları ödeyecek. Bu ücret, nüfusu 500 binin üzerindeki il ve ilçelerin belediye başkan adayları için 30 bin lira, nüfusu 5 binin altındaki beldelerin belediye başkan adayları için ise 3 bin lira olarak belirlendi.
Belediye Meclisi Üyesi adaylarından ise yine başvurdukları yerin nüfusuna göre bin ile 10 bin lira arasında başvuru ücreti alınacak.
Kadın ve genç kontenjanından başvuranlar, belirlenen ücretin yarısını ödeyecek. Engelliler ve gazilerden ise ücret alınmayacak.
Adaylar nasıl belirlenecek?
Tüzük değişikliğini, seçim takvimindeki sıkışıklık gerekçesiyle yerel seçim sonrasına bırakan CHP yönetimi, belediye başkan adaylarını belirlemede farklı kriterleri dikkate alacak.
Seçimlere kısa süre kalması nedeniyle, sadece partinin çok güçlü olduğu sınırlı yerlerde, “hakim denetiminde ön seçim” yapılabileceği belirtiliyor. Ancak partide ağırlıklı eğilim, adayların eğilim yoklaması ile belirlenmesi yönünde.
Memnuniyet anketi belirleyici olacak, 3 il kapsam dışında
CHP yönetimi, partide olmayan yerlerdeki belediye başkan adaylarının büyük bölümünü Aralık ayında açıklamayı planlıyor. Bu kapsamda 500 dolayındaki yerin belediye başkan adayının açıklanabileceği belirtiliyor.
CHP, yerel seçim stratejisini belirlemek üzere milletvekilleri, Parti Meclisi üyeleri ve parti yöneticilerinin katılımıyla 1-3 Aralık tarihleri arasında Antalya Manavgat’ta kampa girecek. Kampta seçim kampanyasına ilişkin önerilerin yanı sıra, seçim bölgelerinde görevlendirilecek heyetler de belirlenecek.
Başta büyükşehirler olmak üzere, başkanları CHP’li olan yerlerde ise mevcut başkanların yeniden aday gösterilip gösterilmemesi konusunda 4 farklı kriter dikkate alınacak.
MYK’da alınan karara göre, bu konuda ilk kriter, mevcut başkandan “memnuniyet” olacak.
Parti yönetiminin yaptıracağı kamuoyu araştırmalarında, belediye başkanından partililerin ve diğer partilerin seçmeninin memnuniyeti ölçülecek. Ayrıca, seçildiği dönemdeki oy oranı ile son anketteki oy oranı, partinin oy oranı ile belediye başkanının oy oranı karşılaştırması yapılacak.
Anketin yanı sıra, parti örgütünün, il milletvekili ile genel merkezin görevlendirdiği heyetlerin görüşleri dikkate alınarak yeniden aday gösterilip gösterilmeyeceği kararlaştırılacak.
Ancak kamuoyu anketlerinde, “memnuniyet oranı” yüksek olduğu tespiti yapılan ve Genel Başkan Özgür Özel’in de isimlerini açıkladığı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş ve Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioglu yeniden aday gösterilecek. Bu isimler anket değerlendirmesi dışında tutulacak.
İstanbul için özel strateji
CHP, Ankara ve İstanbul içinse özel strateji yürütecek. Ankara’da Mansur Yavaş’tan memnuniyet oranının çok yüksek olduğu değerlendirmesi yapılıyor. Başkentte ayrıca cumhurbaşkanlığı seçiminde Kemal Kılıçdaroğlu’nun yüksek oy aldığı ancak halen Adalet ve Kalkinma Partisi (AKP) veya Milliyetçi Hareket Partisi'nde (MHP) olan bazı belediyelerin alınabileceği hesabı yapılıyor. Bu çerçevede Mamak, Etimesgut, Gölbaşı ve bazı küçük belediyelerin kazanılabileceği ifade ediliyor.
CHP yönetimi, İstanbul’da ise 39 ilçenin en az 30’nu alarak Belediye Meclisi'nde de çoğunluğu sağlama hesabı yapıyor. İstanbul’da 2017’deki Anayasa referandumundan bu yana muhalefetin yüzde 52 oy aldığına işaret eden parti yöneticileri, son cumhurbaşkanlığı seçiminde, Kılıçdaroğlu’na desteğin yüksek olduğu en az 25 ilçeyi kazanma potansiyelinin yüksek olduğu görüşünde.
İstanbul’un ilçelerinde, mevcut belediye başkanlarının partinin oylarını yukarıya taşıma kapasitesine bakılacağına işaret eden CHP yöneticileri, belediye başkan adaylarının da ilçenin talepleri, sosyal dokusu, farklı toplum kesimleri ile ilişkileri dikkate alınarak belirleneceğini söylüyor. İlçe belediye başkan aday profili ile ilgili çalışmalara başlandığını belirten parti kurmayları, “İlçelerde adayın kim olacağı üzerinde değil, nasıl bir belediye başkan adayı profili istendiği üzerinde çalıştık ve tek tek ilçelerin profili çıkarıldı” diyor.
Belediye Meclisi Üyeliği için kadın ve genç kontenjanı
CHP’de belediye başkan adaylığı için kadın başvuru sayısının önümüzdeki seçimlerde daha da artacağı beklentisi dile getiriliyor.
Partide, belediye meclisi üyeliklerinde ise cinsiyet ve genç kotası uygulayacak. Belediye Meclisi Üyesi adaylarının üçte biri kadınlardan, dörtte biri de gençlerden oluşacak.
