Burak GEZEN- Fatih DALDAL/ÇANAKKALE, (DHA)- ÇANAKKALE\'nin ünlü domatesi, bu sezon üreticisini memnun etmedi. Yaz mevsimi boyunca fiyatı düşük kalan Çanakkale domatesi, bu kez düşen kırağı yüzünden üreticilerin bir bölümünün hayal kırıklığına uğrattı.
Meşhur Çanakkale domatesi, büyük zahmetle tarlalarda yetiştirilip, toplanarak tüketicinin mutfağına girdi. Harcadığı emeklerin karşılığında para kazanmayı hedefleyen üretici ise, düşük fiyatlar nedeniyle domatesten beklediği kazancı bir türlü elde edemedi. Sezon, domates üreticisi için oldukça kötü geçti. Tarladan toplanan domatesin toptancıya satışı bir ara 35 kuruşa kadar düştü. Maliyetleri karşılayamamaktan yakınan üreticilerin hayali, son turfanda ürünlerden para kazanmaktı. Ancak, bu da Çanakkale\'de bazı bölgelere düşen kırağı nedeniyle tam olarak gerçekleşemedi. Kırağı düşen yerlerdeki üreticilerin hayalleri suya düşerken, bu doğa olayından etkilenmeyen belli sayıdaki üretici ise bekledikleri gibi para kazanabildi.
Çanakkale Ziraat Odası Başkanı İsmail Kaya, ilk turfanda domates fiyatlarının üreticiyi üzdüğünü, orta turfanda üretiminin de yine düşük fiyat politikasıyla seyrederek üreticiyi üzmeye devam ettiğini ve domates üreticisinin umudunu son turfanda üretime bağladığını belirtti. Başkan Kaya, şöyle dedi:
\"Domates fiyatları 50-60 kuruşlardan 1 hafta 10 gün içerisinde 1.25- 1.50 TL\'ye yükseldi. Yaklaşık 15 gün süreyle de fiyatlar bu seviyede kaldı. Bu zaman diliminde üretim yapan arkadaşlarımız belli ölçüde memnun oldu. Ancak son turfanda domates üretimi Çanakkale\'de ciddi şekilde risk teşkil eder. Havaların soğuması ile birlikte kırağı tehlikesi oluşur. Kırağı düştüğünde de domates üretimi sonlandırılır. Ürünleri arazide kalır, bozulur ve çürür. Geçen hafta içinde don uyarıları vardı. Son turfanda üretim yapan üreticilerde tarladaki ürünlerinin üzerini tüllerle kapatarak kırağı olayını aşmaya gayret ettiler. O arada kırağı yağdı. Bu olayı kısmen aşan üreticiler de oldu, aşamayanlar da. Bu olayı aşan üreticiler hala daha mallarını toplamaya devam ediyorlar. Ancak son 15-20 günü saymadığımız takdirde fiyat noktasında çok sakıntılı bir yıl geçirdik. Son günlerde üretici domatesten tatmin edici bir kazanç elde ediyor. Ama bunun ne kadar süreceği beli değil. Eğer hava şartları uygun olursa üretici önümüzdeki 1 aylık süreçte de domates toplamaya devam eder. Havanın bir anda bozması ve kırağı düşmesiyle beraber de Çanakkale domatesi tezgahlardaki yerini sera ürününe bırakır.\"
DOMATESTEKİ FİYAT FARKI ŞAŞIRTTI
Çanakkale\'de kırağının vurduğu ve vurmadığı bölgeler bulunduğuna dikkat çeken Ziraat Odası Başkanı İsmail Kaya, denize yakın arazilerde, rüzgarın bol olduğu yerlerde kırağı tehlikesinin görülmediğini anlatırken şöyle konuştu:
\"Bir de tül dediğimiz bir malzeme ile domates tarlasını örten arkadaşlarımız var. Gündüz bu tülü açıp, gece de kapatarak ürününü soğuktan koruyup üretimine devam edenler var. Örneğin Bayramiç İlçemiz biraz daha yukarıda kalıyor. Bu nedenle Bayramiç üreticisi son turfanda da fazla üretim yapmaz. Bayramiç bölgesinde kırağı oldu ve tarladan toplanan ürün artık örtü altına girmiştir. Şu anda tarladan ciddi şekilde domates çıktığını tahmin etmiyorum. Örtü altında muhafaza ettikleri domatesleri tezgahlara gönderiyorlar. Ama Çanakkale merkezinde daha hala tarlada dalından kopartılıp tezgahlarda satılan ürün var. Yani arada kalite farkı var. Bayramiç\'teki fiyatlarla Çanakkale merkezindeki fiyatlar arasındaki fark bu kalite farkından kaynaklanıyor. Çünkü örtünün altındaki mal kendini koruyamayacaktır. Üreticinin bir an önce onu tüketiciye satma telaşı vardır. Çanakkale merkezinde Batak Ovası\'nda son turfanda için Temmuz ayının ortasında dikilen domatesler şu anda yeni toplanmaya başladı.\"
\'BU DOMATESTEN BİR ŞEY KAZANMADIK\'
Çanakkale merkeze bağlı Halileli Köyü\'nde domates üreten ve ürünlerini kent merkezinde kurulan pazarda satan 45 yaşındaki Fatma Çakıl, şöyle konuştu:
\"Ürettiğimiz domatesler şimdiye kadar hiç para etmedi. Köylerde aracılar kazanıyor, biz kazanamıyoruz bu domatesten. Yazın 35 kuruştan domates verdik toptancılara. Şu anda son turfanda domatesi köyde toptancıya 1 TL\'den veriyoruz. Ama pazardaki sergimizde 2-2.5 TL fiyat kurtarıyor ve böyle satıyoruz. Ama alıcı domatese sezon boyunca 35 kuruş ile 50 kuruş fiyatla çekti. Biz bir şey kazanmadık bu domatesten.\"
FOTOĞRAFLI
