* Bush yönetimi, 5 yıllık görev süresinde yabancı ülke liderlerinden gelen hediyelerin dökümünü açıkladı. Arap liderlerin başta Dışişleri Bakanı Rice olmak üzere Amerikalı yetkilileri mücevhere boğduğu ortaya çıktı.
* Pahalı mücevherlerin yanı sıra 6 dolarlık bir kuruyemiş paketinin bile dahil olduğu hediyelerin hepsi devlete bırakılacak.
* Türkiye'de ise Cumhurbaşkanlığı'na gelen hediyelerin kayda geçirilmesi ve muhafazası konusunda herhangi bir yazılı düzenleme yok
Bush yönetiminin son açıkladığı listeye göre, Suudi Kralı Abdullah, Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'a165 bin dolarlık pırlanta ve yakut gerdanlık, Ürdün Kralı ise pırlanta ve safir mücevher hediye etti. ABD yönetimi, Budist lider Dalai Lama’dan gelen 6 dolarlık çerezi bile listeye ekledi.
Yakında görevi devredecek olan ABD Yönetimi’nin görevde olduğu 5 yıl boyunca dünya liderlerinden aldığı hediyeler açıklandı. Pahalı mücevherlerin yanı sıra 6 dolarlık kuruyemiş paketi bile, yani açıklanan hediyelerin hepsi devlete bırakılacak.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın yayınladığı rapora göre en pahalı hediyeler Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’a verildi. Yalnızca iki Arap lider, Ortadoğu gezileri sırasında Condi’ye toplam değeri 300 bin doları aşan mücevherler hediye ettiler. Suudi Kralı Abdullah, Condi’ye 165 bin dolarlık pırlanta ve ruby mücevher hediye etti.
Kral Laura Bush’a da 85 bin dolarlık pırlanta ve safir mücevher verdi. Ürdün Kralı 2’nci Abdullah’ın Condi’ye hediyesi ise elmas ve zümrütlerden 147 bin dolarlık kolye, bilezik, küpe ve yüzük seti oldu. Başkan George Bush’a verilen hediyeler de toplamda 100 bin dolar değerinde.
Bush’a elektrikli testere
Halka açıklanan hediyeler sadece pahalı ziynet eşyaları değil. En küçük kalem bile listede atlanmadı. ABD First Lady’sine verilen hediyeler arasında Dalai Lama’nın 6 dolar değerindeki karışık kuruyemiş paketi de yerini aldı.
Başkan Bush’un aldığı hediyeler arasında hobilerini yansıtan eşyalar da var. Texas’taki çiftliğinde çalı çırpı kesmeyi seven Bush’a İsveç Başbakanı Fredrick Reinfeldt, kulpları rahat kavranan İsveç malı elektrikli testere hediye etti.
Ancak ne Condi ne de diğerleri giderken yanlarında tek bir çöp bile götüremeyecekler. Hediyeler, yabancı hükümetlerden hediye kabul etmeyi yasaklayan federal yasalar çerçevesinde Genel Hizmetler Yönetimi’ne ve hükümet arşivine devredilecek.
Ürdün’den çelik kama, Ruslardan makineli tüfek
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın yayınladığı listede ilginç hediyeler var. Bunlardan bazıları şöyle:
Avustralyalı bir yetkiliden Başkan Bush’a 150 dolar değerinde bronz kağıt terazisi.
Singapur Başbakanı’ndan, karın ve kalça yağlarını eritmek için 450 dolar değerinde fitnes aletleri.
Eski Japon başbakanı Shintaro Abe’nin karısından Laura Bush’a üzerinde first köpeklerin resmi ve Amerikan bayrağı işlenmiş iki yastık. Ayrıca 700 dolar değerinde üzerinde el boyamasıyla hayvan resimleri bulunan porselen kutu. Bir adet de oyuncak Scotty.
Eski Genelkurmay Başkanı Peter Pace’e Kolombiyalı ve Rus meslektaşları tarafından 1300 dolar değerinde iki makineli tüfek.
Savunma Bakanı Robert Gates’e Bahreynli bir yetkiliden 3 bin 200 dolar değerinde süslü Arap bıçağı. Ürdün Kralı’ndan 345 dolar değerinde çelik kama.
CIA Başkanı Michael Hayden’a verilen hediyeler (Toplam 8 bin dolar ancak istihbarat yetkilerine verilen hediyelerin kaynağı gizli tutuluyor): Bir kılıç, dolmakalem ve ipek halı.
Türk Cumhurbaşkanlığı'nda durum nasıl?
Bu sorunun yanıtını, Hürriyet gazetesi yazarı Mehmet Y. Yılmaz'ın 17 Kasım 2008 tarihli köşesinde bulmak mümkün... Yazı şöyle
"Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı Emin Kuz, Cumhurbaşkanı’na verilen hediyeler ile ilgili olarak Melih Aşık’a bir açıklama yollamış. Açıklamayı cumartesi günkü Milliyet’te okudum.
Emin Kuz’un söylediklerine iki itirazım var:
1- Genel Sekreter Yardımcısı "Hediyelerin kayda geçirilmesi ve muhafazası konusunda herhangi bir yazılı düzenleme bulunmamaktadır" diyor.
Rüşvet ve yolsuzluklarla mücadele için çıkarılan kanun ve bununla ilgili yönetmelik, kamu görevlilerinin kabul edebilecekleri hediyelerin üst sınırının ne olduğunu, değer tespitinin nasıl yapılacağını ve buna göre hediyelerin nasıl kayda alınacağını açıkça tarif ediyor.
Kuz Bey şu soruyu da yanıtlarsa iyi olacak: Cumhurbaşkanı, kanunların üzerinde midir? Cumhurbaşkanı dokunulmazlığı ve sorumsuzluğu bunu da kapsamı içine alıyor mu? Cumhurbaşkanı’nın yasalara uymak konusunda vatandaşlara örnek olması gerekmez mi? Hele de böyle "ahlaki" konularla ilgili olarak!
2- Emin Kuz "Hediyelerin teatisinden sonra makul bir süre geçmeden kamuoyuna duyurulması milletlerarası nezaket kuralları ile bağdaşmayacağından kayda alınan hediyelerin bu safhada kamuoyuna açıklanması uygun bulunmamaktadır" diyor.
Kuz Bey hepimizi saf zannediyor olmalı!
Türkiye’ye yapılan ya da Türkiye’den dışarı yapılan, devlet başkanları düzeyindeki gezilerin yapıldığı günlerdeki gazetelere bir bakın. Kim kime ne hediye verdiyse o günkü gazetelerde yazılı olduğunu hatta bazen fotoğraflarının bile basıldığını göreceksiniz. Mesela İngiltere Kraliçesi geldiğinde alınan verilen hediyeler aynı gün gazeteler yansıdı. En son örneği de İsviçre’den gelen "Lozan Masası" olarak şu anda müzede duruyor.
Açıklama, bir kez daha hiçbir şeyi açıklamıyor. Yine soruyorum: Suudi Kralı’nın hediyeleri ne oldu?
