Yaklaşık 3 milyon 350 bin kayıtlı seçmenin bulunduğu Bosna-Hersek’te halk yerel, bölgesel ve genel seçimler için sandık başına gitti.
1992-1995 yılları arasında Sırplar, Hırvatlar ve Boşnakların taraf olduğu kanlı bir savaşın ardından inşa edilen karmaşık siyasi yapı ve seçim sistemi gereği, Sırp Cumhuriyeti ve Bosna-Hersek Federasyonu olmak üzere iki özerk bölgeden oluşan ülkeyi, üçlü bir başkanlık konseyi yönetiyor.
Sandık sonuçları, temsilciler meclisi ile iki bölgesel parlamentonun üyelerini ve en önemlisi Hırvat, Boşnak ve Sırp üyelerden oluşan üçlü başkanlık konseyini belirleyecek.
Sırp üye için yalnızca Sırp Cumhuriyeti'nde kullanılan oylar, Hırvat ve Boşnak üyeler içinse sadece Bosna-Hersek Federasyonu'nda kullanılan oylar belirleyici olacak.
Devlet başkanlığı görevini yerine getirecek üç üye, 8’er ay dönüşümlü olarak toplam 4 yıl süreyle konseye başkanlık edecek.
‘İstikrarın önünde bir engel'
Savaş sonrası ülkenin durumunu "başarısız bir konsept" olarak yorumlayan, nüfusunun yüzde 82'si Müslüman olan başkent Saraybosna’yı "yabancı topraklar" olarak addeden Sırp Cumhuriyeti lideri Milorad Dodik, bu kez üçlü başkanlık konseyi üyeliğine aday.
Sosyal Demokrat kimliğini zamanla Rus yanlısı milliyetçi bir çizgiye kaydırdığı yorumları yapılan 59 yaşındaki Sırp lider, 2006’dan beri lideri olduğu Sırp Cumhuriyeti'nin Bosna-Hersek Federasyonu'ndan daha fazla özerklik kazanması hatta tamamen ayrılması için referanduma gitmesi gerektiği görüşünde.
Mevcut üçlü başkanlık konseyinde yer alan Sırp lider ve Dodik'in rakibi Mladen İvaniç, onu "istikrarın önündeki bir engel" olarak tanımlıyor.
Hırvat kontenjanından başkanlık konseyi üyeliği için yarışan Hırvat Demokrat Birliği’nden (HDZ) Dragan Çoviç’in ise bir dönemdir sürdürdüğü bu göreve devam edeceği beklentisi hâkim.
62 yaşındaki milliyetçi lider, uzun süredir Boşnaklardan ayrı bir etnik kimlik olarak tanınmak için mücadele eden Hırvatların desteğini alıyor.
SDA’nın adayı Redoniç’e karşı
Boşnaklarda ise Demokratik Eylem Partisi’nin (SDA) iki dönemdir kazandığı başkanlık konseyi üyeliğini bu yılki adayları Şefik Zaferoviç ile kazanıp kazanmayacağı merak konusu.
Zira yarışın Zaferoviç ile Daha İyi Gelecek Birliği (SBB) adayı Ferudun Redoniç arasında geçmesi bekleniyor.
SDA lideri Bekir İzzetbegoviç’e karşı başkanlık yarışını iki defa kaybeden Ferudun Redoniç, bu yıl tekrar başkanlık görevi için yarışıyor.
61 yaşındaki medya patronu Redoniç, görevdeki Boşnakların başkanlık konseyi üyesi İzzetbegoviç’i Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yakın ilişkileri sebebiyle eleştiriyordu.
Daha önce bakanlık görevi de yapan Redoniç en son mayıs ayında bir uyuşturucu kaçakçılığı davasında, adaleti engelleme suçlamasından beraat etmişti.
‘Eşi benzeri görülmemiş seviyede usulsüzlük'
Öte yandan Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International) seçimlerde kamu kaynaklarının usulsüz kullanımının son derece yüksek olduğuna ve açık etnik ayrımcılığa bağlı nefret söyleminin hâkim olduğuna dikkat çekti.
Sırp, Hırvat ve Boşnak parti yöneticilerinin kamu çalışanlarından yol yapımı ve ücretsiz sağlık kontrolü vaadiyle oy satın aldığını, teklifi reddeden kamu çalışanlarınınsa açıkça tehdit edildiğini rapor eden derneğin Bosna-Hersek sorumlusu Ivana Korajlic, "Parti fonksiyonları kamu fonksiyonlarıyla birleşmiş durumda” dedi.
Reuters’a konuşan Korajlic sadece son 25 günde Sırp aday Dodik’in altı kamu binasının temel atma törenine katılıp, bir yapay göl ile bir köprü, bir fabrika, bir hastane, bir otoban açılışına gittiğini ve bunların hepsinden siyasi rant sağladığını ifade etti.
Bosna Seçim Komisyonu perşembe günü Dodik ve partisi SNSD'yi nefret söylemi gerekçesiyle 6 bin euro cezaya çarptırmıştı.
DW,AFP,AP/DBN,EC
© Deutsche Welle Türkçe
