İSTANBUL, (DHA)- Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) Türk Boğazları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Saim Oğuzülgen’in boğazlarda yaşanan gemi kazalarına ilişkin sunduğu İSTANBULMAKS projesinin detayları ortaya çıktı. Hazırlanan projede, gemilerde çift makine dairesine ve kılavuz kaptanın önemine dikkat çekiliyor. Oğuzülgen, “Kütle fazla olduğu zaman o kütleyi kontrol altında tutmak daha zor. Eğer çift makineli gemi olsaydı yalı kazasında zarar en aza inerdi” dedi.
Bahçeşehir Ünivesitesi Türk Boğazları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Saim Oğuzülgen’in öncülüğünde hazırlanan İSTANBULMAKS projesi boğazda yaşanan gemi kazalarına ilişkin önlem tasarısı sunuyor. Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni Tüzüğü’ne göre Türk Boğazları’ndan uğraksız geçiş yapacak gemilerde kılavuz kaptan bulundurma zorunluluğu olmazken, hazırlanan projede geçiş yapacak gemide klavuz kaptan bulundurulma zorunluluğuna dikkat çekiliyor. Projede ayrıca Çanakkale ve İstanbul Boğazlarından geçiş yapacak gemilerin, 200 metrenin altında, çift makineli ve pervaneli, 360 derece dönebilen aynı zamanda dümen görevi de görebilen pervane sistemli (çift makine dairesi) özelliklere sahip olması öneriliyor.
İstanbulmaks projesi hakkında bilgi veren BAU Türk Boğazları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Saim Oğuzülgen, “Gemilerde genelde tek makine, pervane ve dümen vardır. Biz de diyoruz ki çift makine, çift dümen olursa makine arızası ortadan kalkar. Bu gemide makine arızası oldu ve yalıya çarptı. Eğer çift makine olsaydı yalıdaki zarar daha aza inerdi” dedi.
Gemilerin boyutunu küçültülmesi ve fonksiyonlarının arttırılması gerektiğini belirten Oğuzülgen, “Proje kapsamında İstanbul Boğazı\'ndan daimi olarak geçen gemilerin artık geçemeyeceğini söylemiyoruz. Gemi geçişlerinde özel tedbirler alınması gerektiğini söylüyoruz. Gemiler kılavuz kaptan almalı ve kıyı emniyeti de gemiye refakat etmeli” ifadelerini kullandı.
Proje sayesinde İstanbul Boğazı’nda herhangi bir yönden gelecek gemilerin yüklendiği risk oranının ölçülmesi, tüm gemilerin olduğu alanda tek bir geminin yanı sıra tüm gemilerin ortak oluşturduğu risklerin hesaplanması ve her birinin kıyı şeridinin şeklinden etkileşimli risk haritalarının çıkarılabilecek. Simülasyon çalışmaları devam eden proje ise tamamlandığında ilgili bakanlıklara sunulacak.
İŞTE İSTANBULMAKS GEMİ TİPİ PROJESİNİN DETAYLARI
Proje kapsamında hazırlanan iki ayrı senaryoya göre; Güney yönlü kılavuz kaptan bulunduran gemi, trafik akışının olmadığı bölgede; boyutu 200 metredeyken kazaya karışma oranı yüzde 2.6, 230 metrede yüzde 3, 250 metre de ise 3.1 risk değeri taşırken, yine aynı yönden gelen ve kılavuz kaptan bulundurmayan gemi, trafik akışının olduğu bölgede, boyutu 200 metrede yüzde 0.9, 230 metrede yüzde 2, 250 metrede ise yüzde 3.2 oranında risk taşıyor.
(FOTOĞRAFLI)
