Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, Suriye'deki savaş ve insanlık suçları gibi uluslararası hukuk ihlallerini araştırmak için bir soruşturma organı kurulması önergesini kabul etti.
Çarşamba günü 193 üyeden oluşan BM Genel Kurulu'nda yapılan oylamada, 15'e karşı 105 "Evet" oyuyla önergenin hayata geçmesi yönünde karar verildi.
Suriye ve Rusya ise "Hayır" oyu kullandı.
İki mütteffik ülke, BM Genel Kurulu'nu uluslararası güvenlik ve barışın sağlanmasından sorumlu olan Güvenlik Konseyi'nin işlerine müdahale etmekle suçladı.
Oyalmada 52 üye ise çekimser kaldı.
Suriye'nin BM Büyükelçisi Beşar El Caferi, kararın "yasadışı" olduğunu söyledi.
Beşar El Caferi, Genel Kurul'a sunulan önergeyi, 250 binden fazla insanın öldüğü Suriye'de olası bir çözüme karşı "doğrudan bir tehdit" olarak tanımladı.
Tasarıyı sunan Lihtenştayn'ın BM Büyükelçisi Christian Wenaweser ise Güvenlik Konseyi üyelerinden Rusya'nın "Suriye halkının zarar görmesi pahasına, işi eylemsizliğe götürdüğünü" söyledi.
Christian Wenaweser, tam da bu sebeple, tamamı "Evet" oyu kullanan BM Genel Kurulu'nun, Suriye'de savaşın baş gösterdiği Mart 2011'den bu yana bölgede görülen uluslararası insan hakları ihlallerinin hesap verilebilirliğini tartışması gerektiğini vurguladı.
Peki bundan sonraki süreç nasıl ilerleyecek? BM'nin soruşturma kurulu, Suriye'deki savaş suçları ve hak ihlallerini nasıl araştıracak?
BM Genel Kurulu'nun açıklamasına göre, oluşturulacak kurul, Cenevre merkezli BM İnsan Hakları Konseyi'nin kurduğu Bağımsız Uluslararası Suriye Araştırma Komisyonu ile yakın işbirliği içinde çalışacak.
Buna göre, kabul edilen önerge ile "uluslararası, tarafsız ve bağımsız" bir mekanizma üzerinden, Suriye savaşı boyunca görülen "insan hakları ve uluslararası insani hukuk kuralları ihlalleri ile istismar halleri toplanacak, birleştirilecek, muhafaza ve analiz edilecek".
Bu soruşturma organı, "adil ve bağımsız cezai kovuşturmaların yapılmasını kolaylaştıracak ve hızlandıracak".
BM Genel Sekreteri ise, gönüllülerin maddi katkılarıyla yürüyecek bağımsız organın çalışmalarını hızlandıracak düzenlemeleri yaparak, başta savaşın tarafları olmak üzere, üye devletlere iş birliği çağrısı yapmakla yükümlü olacak.
BM İnsan Hakları Konseyi, bu yıl yaptığı açıklamada "Suriye'de savaş suçlarının çığrından çıktığını" açıklamıştı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), BM Genel Kurulu'nun bu kararı ile "büyük çaplı ve vahim suçların kurbanları için kritik bir duruş sergilediğini" söyledi.
HRW'nin uluslararası adalet danışmanı Balkees Jarrah, "Genel Kurul, adalet sorunu için Güvenlik Konseyi çıkmazının karşısında kontrolü eline alabileceğini gösterdi" dedi ve şöyle devam etti:
"Failler artık, sanık sandalyesinde kendilerini bulduklarında, işledikleri suçlarla ilgili toplanacak kanıtların süreci hızlandıracağını bilecekler."
