2016 yılının ilk çeyreğinde online reklam gelirlerinin yüzde 85’inin sadece Facebook ve Google’a gitmesi, diğer internet şirketlerinin geleceği hakkında endişe yaratıyor. Bu durumun, özellikle internet haber siteleri için büyük sorun teşkil ettiği belirtiliyor. Online medya şirketi Gawker Media’nın kurucusu Nick Denton, çalışanları için paylaştığı notta "Biz, bu gezegenin en özgür gazetecileri, Facebook algoritmasının köleleri haline geldik" derken, Gigaom’dan Om Malik ise, bundan sonra ‘Facebook sayfası açmak dışında hiçbir internet girişiminin içinde yer almayacağını‘ ifade etti. Verilere göre, sektördeki devasa büyümeye rağmen kullanıcı ziyaretleri sadece birkaç büyük sitede toplanıyor.
NTV’de yer alan habere göre, sosyal ağların yaygınlaşması internet kullanıcılarının alışkanlıklarını büyük ölçüde etkiledi. Anlık gelişmeleri telefonlarındaki sosyal ağ uygulamalarından takip eden kullanıcılar, internet medyasının ziyaretçi sayısını azaltarak, gelirlerin düşmesine neden oldu.
Değerinin 15 milyon dolar olduğu tahmin edilen ‘Mashable’ haber sitesi, bu ay itibariyle 30 kişinin işten çıkarıldığını belirtildi.
Benzer şekilde sosyal haberler ve eğlence sitesi ‘Buzzfeed’ de, yatırımcıların baskısı üzerine oldukça olumsuz gelir verileri açıklamak zorunda kaldı.
Yatırım şirketi True Ventures’tan Om Malik, önümüzdeki yıllarda internet şirketlerini zor günlerin beklediğini belirtiyor. ‘Gigaom’ isimli teknoloji haberleri sitesi 2015 yılında aniden batan Malik, online reklamcılık gelirlerinin ‘öngörülemez’ olmasının haber sitelerinin esas problemi olduğunu ifade ediyor.
Siteleri ziyaret etmek yerine uygulama sayfaları güncelleniyor
Özellikle reklam engelleme araçları, geçtiğimiz on yılda online haber yayımcılığı yapan siteleri için en ciddi gelir sorunlarından biri olarak karşımıza çıkıyordu. Ancak cep telefonlarının yaygınlaşması ve internete erişimin telefon uygulamaları aracılığıyla gerçekleşmesi, kullanıcı alışkanlıklarını tamamen değiştirdi.
İnternete bilgisayardan erişimin yanında telefondan da erişimin sağlanabilmesi, özellikle Facebook gibi sosyal ağların popülerleşmesine ve mobil olarak kullanılabilmesine yol açtı.
Bu durum haber sitesi yayımcılarının gelir kaynağını büyük ölçüde baltaladı. Kullanıcılar internet sitelerini ziyaret etmek yerine sosyal medyadaki uygulama sayfalarını güncelleyerek yeniliklerden haberdar oldu. Sosyal medya kullananların sayısının artması, özellikle yeni sitelerin ziyaretçi sayısının gün geçtikçe azalmasına neden oldu.
Farklı özelliklere sahip kullanıcı kitlelerini geri kazanabilmek için online reklam vermenin bir zorunluluk olması, bu haber sitelerini güçlü sosyal medya şirketlerinin karşısında daha da zayıflattı.
ABD’li yatırım bankası Morgan Stanley analisti Brian Nowak, 2016 yılının ilk çeyreğinde online reklamcılık için harcanan her bir doların 85 cent’inin sadece Facebook ve Google’a gittiğini ifade etti.
Zuckerberg'in 10 yıllık büyüme planı
Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg daha önce şirketin yılllık konferansında sahneye çıkarak 10 yıllık büyüme planını kamuoyuyla paylaşmıştı. Konferansta kullanıcıların sitede tutulabilmesi için bazı yeni özelliklerin getirilmesinin planlandığı açıklanmıştı.
Bunlardan bir tanesi, televizyon benzeri canlı yayınlanacak videoların sitede paylaşılmasıydı. Söz konusu projeye, aralarında New York Times’ın da bulunduğu birçok medya şirketi destek vereceği ifade edilmişti.
Facebook’un yer vermeyi planladığı bir diğer özellik ise, kullanıcıların makale yayımlamasına olanak tanıyor. Buna göre, sosyal ağın mesajlaşma uygulaması kullanılarak medya şirketleri ve yayımcılarla direkt iletişim kurulabilecek.
Analiz şirketi Parse.ly’nin hazırladığı rapora göre de, tüm internet sitelerinin yüzde 40’ından fazlasının ziyaretçisi sosyal medyadan geliyor.
Bütün bu gelişmeler internet yayımcılarının sosyal platformları daha yakından takip etmesine yol açtı. Okuyucuların nereden geldiği daha çok incelenmeye başlandı. Ancak her seferinde Facebook, Twitter ve Google’ın sektörü domine ettiği sonucuna ulaşıldı.
Online medya şirketi ‘Gawker Media’nın kurucusu Nick Denton’ın 2014 yılında çalışanları için paylaştığı bir not bu durumu özetliyor: ‘’Biz, bu gezegenin en özgür gazetecileri, Facebook algoritmasının köleleri haline geldik.’’
Bu kötümser tabloya rağmen Denton, gelecek için hala umutlu görünüyor. Haber sitelerinde ürün veya hizmetlerin adının geçirilmesi ya da tavsiye edilmesiyle sağlanan gelirin bu şirketlerin geleceği için önemli olduğunu belirtiyor.
En iyi zamanında 85 çalışanı bulunan Gigaom’dan Om Malik ise, bundan sonra Facebook sayfası açmak dışında hiçbir internet girişiminin içinde yer almayacağını ifade ediyor.
