Bu yılın başında değer bin doların altında olan bitcoin, bu hafta sonu 12 bin dolar seviyesine ulaştı. 2011’de 100 dolarlık bitcoin alan biri, şu anda 4 milyon dolar değerinde bir varlığa sahip.
Bitcoin’in değerindeki bu yükselme insanlara çekici gelse de, bu “kripto para birimi” aslında bir yatırım aracı olarak ortaya çıkmadı. İlk çıktığı zamanlarda bitcoin nedir diye soran bir kişi, bunun aslında para birimlerinin yerini alması için ortaya çıkan, belli bir merkeze bağlı olmayan, güvenli ve gizli bir para transfer metodu olduğunu öğreniyordu.
Diğer kripto para birimleri gibi bitcoin ne bir hükümete ait para birimine ne de bu işlemi gerçekleştirecek bir bankaya ihtiyaç duyuyor. Bazı uzmanlar ABD’de bitcoin’in doların yerini alacağını bile savunuyor.
Görke Gömeç'in Yeşilist'te yer alan haberine göre, Bitcoin sistemi tamamen değiştirecek dahiyane bir fikir olarak tanımlayan uzmanların karşısında ise, bu gizli para biriminin suç örgütleri tarafından kullanıldığını ve hükümetlerin her an bu para birimini yasaklayabileceği için bireylerin yatırımlarını kaybedeceğini belirten uzmanlar var. Bunlardan biri ise Nobel ödüllü ekonomist Joseph Stiglitz. Stiglitz bitcoinin bu başarıyı sadece denetlenmediği için kazandığını ancak bu durumun değişeceğini belirtiyor.
Ancak bu konunun bir de, çevresel bir boyutu var. Bitcoin yapısı gereği arkasında devasa ve sürekli çalışan bir bilgisayar ağı gerektiriyor. Basitçe anlatmak gerekirse bir bitcoin transferi için bu bilgisayar ağları karmaşık bir matematik formülü çözmek zorunda ve bu formül bitcoin büyüdükçe daha da karmaşıklaşıyor.
Her ne kadar bu sistem para transferlerinin güvenli kalmasını sağlasa da, bilgisayarların ürettiği karbon ayakizi düşündüğümüzden çok daha fazla. Bugün bir bitcoin transferi için 9 adet evin bir günlük elektrik tüketimi kadar enerji harcanmakta. Tüm bitcoin sistemi ele alındığında ise bir yıl boyunca harcanan enerji 31 terawaat/saat’e denk geliyor.
Dünyanın en hızlı 500 bilgisayar ağının toplamından 100 bin kat daha büyük olan bu sistem şu anda Danimarka kadar elektrik tüketmekte. Bu soruna dikkat çeken bir makale hazırlayan Eric Holthaus, bitcoin sisteminin her gün 450 gigawatt/saat yani bir Haiti kadar daha fazla elektrik tükettiğini belirtiyor.
Holthaus, yüksek enflasyona rağmen elektrik tüketim fiyatlarında devletin indirim sağladığı Venezuela’da, bitcoin için yeni kaynak üreten bitcoin “madencilerinin” elektrik kesintilerine yol açtığını söylüyor. Dünyanın en büyük madenlerinin bulunduğu Çin’de ise madenciler dünyanın en ucuz karbon üretmeyen enerjisinin üretildiği hidroelektrik santrallerindenüretilen elektriği “hortumluyor”.
Holthaus eğer böyle giderse 18 ay içerisinde bitcoin sistemlerinin ABD kadar elektrik tüketeceğini öne sürüyor. Bu kadar hızlı büyüyen bir elektrik tüketiminin yenilenebilir enerji kaynakları yerine fosil yakıt kullanan enerji santralleri tarafından karşılanacağını savunan Halthaus, bu durumun fosil yakıtsız bir geleceğin önüne geçeceğini savunuyor.
Bununla beraber para transfer işlemlerinin yapısını değiştirecek adımların bitcoin sistemleri tarafından çok yakın zamanda uygulanacağı belirtiliyor. Holthuas ise daha etkili bir sistemin daha fazla kişiyi çekeceğini ve bunun daha fazla elektrik tüketimine yol açacağını savunuyor.
Bitcoin para transferlerinin, enerji yükünü ve karbon emisyonlarını artıracağı konusunda emin olan Holthaus, sorulacak sorunun bitcoinin bizi küresel karbon azaltımı hedefimizden ne kadar saptırdığı olması gerektiğine inanıyor.
Bununla beraber para transfer işlemlerinin yapısını değiştirecek adımların bitcoin sistemleri tarafından çok yakın zamanda uygulanacağı belirtiliyor. Holthuas ise daha etkili bir sistemin daha fazla kişiyi çekeceğini ve bunun daha fazla elektrik tüketimine yol açacağını savunuyor.
Bitcoin para transferlerinin, enerji yükünü ve karbon emisyonlarını artıracağı konusunda emin olan Holthaus, sorulacak sorunun bitcoinin bizi küresel karbon azaltımı hedefimizden ne kadar saptırdığı olması gerektiğine inanıyor.
