Yaşam

Bir dizi yapımcısından ailelere reyting rüşveti

Bir yapımcı, dizinin izlenme oranı yükselsin diye reyting cihazı olan 20 evi maaşa bağladığı ortaya çıktı. Skandalı ortaya çıkaran TİAK suç duyurusunda bulundu

19 Mayıs 2009 03:00

Bir yapımcı, dizinin izlenme oranı yükselsin diye reyting cihazı olan 20 evi maaşa bağladığı ortaya çıktı.

Bir yapımcı, dizisinin reytingleri yükselsin diye, reyting cihazı olan Ankara ve İzmir’deki 20 haneyi maaşa bağladı. Aileler ekranı açık tutunca, dizinin izlenme oranı bir anda patladı! Skandalı ortaya çıkaran TİAK, suç duyurusunda bulundu.

Habertürk'ün haberine göre, Uluslararası Reklamcılık Derneği’ne (IAA) bağlı Televizyon İzleme Araştırma Komitesi’nin (TİAK) yaptırdığı denetimler, Ankara ve İzmir’de sahtekarlık girişimini ortaya çıkardı. Reyting cihazı olan 20 hanenin adresini öğrenen adı açıklanmayan bir dizi yapımcısının, kendi programlarının izlenmesi karşılığında bu hane sakinlerini maaşa bağladığı belirlendi. Olayı ortaya çıkartan TİAK, cuma günü İzmir ve Ankara’da başsavcılıklara suç duyurusunda bulunurken, TİAK Üyesi Nuri Çolakoğlu şöyle konuştu:

Bu piyasada, izleyicilere belli kanalları izlemesi için para teklif eden insanlar var. Bunların kimolduğunu tümsektör biliyor. Bunlar sağa sola gidip para teklif ediyorlar. Son işi, bir dizi yapımcısının yaptığını belirledik.

Aileler itiraf etti

Yapımcı, kanalla reyting bazında anlaşıyor. Eline geçecek paranın miktarını yükseltebilmek için 20 aileye ulaşmış ve aylık belirli birmiktar para teklif etmiş, maaşa bağlamış. Aileler de itiraf etti. Biz de o bölgedeki 200 aileyi değiştirerek, olayı kontrol altına aldık. Savcılık harekete geçirildi.

3 yıl önce de benzer bir şey yaşandı. Bir bakıyorsunuz, durduk yerde bir kanal o gece büyük sıçrama gösteriyor. İncelemeye alıyorsunuz. En basit kovalama yöntemi bu. Arkadaşlarımız hafiye gibi çalışıp işin ucunu tespit ediyor. Olayın üzerinden 2-3 hafta geçmeden bunu belirledik.

‘İsmi vermeyiz’

IAA Genel Müdürü Meral Teremise yapımcının ismini açıklamayacağını belirtti: “Elimizde birtakım isimler var, ama kesin bir yere varmadan açıklama yapmak istemiyoruz.” 

Kaç denek var, sistem nasıl işliyor?

Televizyonda izlenen programların reytingi, AGB tarafından 34 ilde toplam 2 bin 500 hanenin içine yerleştirilen cihazla belirleniyor. Kentlerde oluşturulan ve Türkiye’yi temsil eden bu 2500 hanenin belirlenebilmesi için her yıl veri tabanı araştırması yapılıyor. Bu araştırma doğrultusunda, bu evlere ‘Peoplemeter’ denilen reyting ölçüm cihazı takılıyor. Üzerinde her hane halkı için belirlenmiş düğmeler bulunan özel kumanda aleti sayesinde, ailenin hangi bireyi TV’de ne seyrediyorsa, kumanda üzerinde kayıtlara geçiyor.

TİAK nedir: TV İzleme Araştırmaları Komitesi... Reklamverenler, Reklamcılar Derneği ve TV yayın kuruluşları temsilcilerinden oluşan 16 kişilik Birleşik Endüstri Komitesi.

Reytinglerle ilgili olarak yapımcıların görüşleri ise şöyle:

Osman Sınav - Yapımcı
'2 yıldır ciddi kaygılarımız var'

"15 yıldır televizyona dizi yapıyorum. Daha önce bu verilerle Türk seyircisi neyi beğenir anlayabiliyorduk. Son 2 yıldır ölçümlerle ilgili ciddi kaygılar taşıyoruz. Seçilen denekler de Türkiye ortalamasını ve yaşama kültürümüzü yansıtmıyor. Sosyal ve kültürel kriterler ne?. Bu açıklanmalı. Bizim yaşam kodlarımızı taşımayan yapımlar nedeniyle 5 yıl içinde değerlerimizin değişmiş olmasından korkuyorum."

Birol Güven - Yapımcılar Meslek Birliği Bşk. Yard.
'Sonuçlar çelişkili ve tutarsız'

"Çelişkili ve tutarsız sonuçlar reyting ölçümlerinde hata olabileceği yönünde kafa karıştırıyor. Eskiden 'şunu yaparsak bu iş tutar' derdik. Şimdi böyle bir şansımız yok. Artık 'ya tutarsa' diyoruz. Toplumu yansıtmayan bu deneklerden elde edilen veriler nedeniyle insanlar işsiz kalıyor. Ölçüm yapılan kurum hiçbir şekilde şeffaf değil. Mutlaka bu konuya ciddi bir biçimde düzenleme getirilmeli."