Büyük beyaz köpek balıkları, son bir yıl içinde Avustralya’nın batı kıyısı ve ABD kıyıları başta olmak üzere çok sayıda insanı öldürdü. Bilim insanları, büyük beyazköpekbalıklarının saldırı yöntemlerini inceledikleri çalışmalarda elde ettikleri bulgulara göre, bu canlıların beyni ile insan beyni arasında büyük benzerlikler olduğunu ortaya çıkardı.
Büyük beyaz köpekbalıkları, dünyanın dört bir yanında sörfçülerin kabusu olmaya devam ediyor. Avustralya hükümeti, 10 ay içinde beş kişiye saldırarak öldüren beyaz köpekbalıklarıyla mücadele etmek için ‘yakala-öldür’ yasası açıklarken, dev balıkları insanlardan uzak tutmak için yeni teknolojiler geliştiriliyor.
Batı Avustralya Üniversitesi’ndeki araştırmacılar ise beyaz köpekbalıklarına yönelik araştırmalarında, dev balıkların insanlara düzenledikleri saldırıların iç boyutunu ortaya koyan sonuçlar elde etti. Köpekbalığı uzmanı olan Kara Yopak, 150 türün beyinleri üzerinde yaptıkları analizler sonucunda, büyük beyaz köpekbalıklarıyla insanların beyinleri arasında büyük benzerlikler olduğunu ortaya çıkardı.
Yopak, “Büyük beyaz köpekbalıklarının beyinlerinde görsel algıyı değerlendirmek için büyük kısımlar yer alıyor. Bu köpekbalıkları aynı zamanda kendilerinden uzak durmaya çalışan canlıların hareketlerini daha iyi tespit edebiliyor” dedi.
Brain, Behaviour and Evolution dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, bugün beyaz köpekbalıklarını insanlardan uzak tutmak için kullanılan en yaygın teknoloji, balığın başında bulunan ve avın yaydığı zayıf elektrik sinyallerini tespit etmesini sağlayan elektrik hassasiyetli gözeneklere müdahale edilmesi.
Küçük beyin, güçlü algılar
Yopak, güçlü elektrik sinyali göndererek köpekbalığının algısını yanıltmaya yarayacak teknolojinin bugüne kadar her denemede başarısız olduğunu belirtti. Avustralyalı araştırmacı, büyük beyaz köpekbalıklarının beyinleri üzerinde yapılacak araştırmalarla, yeni ve işe yarayan önlemler bulabileceklerini ifade etti.
Yopak, “Köpekbalıkları, zehirli bir deniz yılanının izlerini fark edebilir ve ondan uzaklaşabilir. Biz de buna benzer bir yöntem geliştirebiliriz... Bu kapsamda köpekbalıklarının sinir sistemlerini çok iyi anlamamız gerekiyor” dedi.
Birçok köpekbalığının memeliler ve kuşlarla aynı büyüklükte beyne sahip olduğuna dikkat çeken Yopak, büyüklüklerine kıyasla küçük beyinleri olan köpekbalıkları için ‘ufak beyinli yeme makineleri’ ifadesini kullandı.
Son zamanlarda köpekbalığı saldırıların artmasına da değinen kadın araştırmacı, “artan nüfusun ve su sporlarının yaygınlaşmasında da bunun etkisi olduğunu” ifade etti.
