Alman vatandaşı yazar Doğan Akhanlı'nın Türkiye'nin talebiyle İspanya'da gözaltına alınmasıyla ilgili konuşan Merkel, Türkiye'yi Interpol'ü kötüye kullanmakla suçladı. DW beş soruda Interpol'ün görev ve yetkilerini derledi.
Interpol nedir?
Dünya çapında 190 ülkenin üyeliğiyle güvenlik güçlerinin ve adalet birimlerinin sınır ötesi suçluların yakalanması için ortak hareket etmesini hedefleyen Uluslararası Kriminal Polis Teşkilatı'nın (Interpol) merkezi Fransa'nın Lyon kentinde bulunuyor.
Suçla mücadelede istihbarat paylaşımı kurumun temel amaçlarından birisi olmakla birlikte, üye ülkelerdeki bürolar aracılığıyla ortak bir veri tabanında toplanan suç ve suçlu bilgilerine erişim hedefleniyor.
Türkiye'den Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Gümrük Müsteşarlığı; Interpol ile bütünleşik hareket eden kurumlar.
Uluslararası Polis Komisyonu ismiyle 1923 yılında kurulan ve 1956 yılında Interpol ismini alan kuruluşa Türkiye 1930 yılında üye oldu.
Suçla mücadele alanları
Interpol'ün bünyesinde örgütlü suçlar, uyuşturucu ticareti, terörizm, insan tacirliği, kaçakçılık, siber suçlar, yolsuzluk, çocuklara karşı suçlar, çevre suçları, silah kaçakçılığı gibi alanlarda faaliyet gösteriliyor.
Aynı zamanda kurum; savaş suçları, kimyasal, biyolojik, radyolojik, nükleer ve patlayıcı maddelerle işlenebilecek suçlar gibi tüm insanlığı ilgilendiren alanlarda da suçla mücadele etmeye çabalıyor.
Kırmızı bülten
Interpol'ün, üye devletleri suç, suçlu ve tehditler karşısında bilgilendirdiği ve gerektiği zaman yakalama emri talebi ilettiği sekiz ayrı bülten tipi bulunuyor.
Bunlar arasında en çok bilineni, bir üye devlet ya da uluslararası mahkeme tarafından aranan kişi veya kişileri yakalama ve talep edilen ülkeye ya da mahkemeye iade etme amacıyla çıkarılan kırmızı bülten.
Haklarında kırmızı bülten çıkarılan kişiler ve aranma nedenleri, talebi yapan devletin ya da mahkemelerin aksi yönde bir talebi olmadığı sürece kamuoyu ile paylaşılıyor.
Kırmızı bülten nasıl işliyor?
Üye ülkeler bir kişinin kırmızı bültenle aranabilmesi için ilk aşamada daire başkanlıkları aracılığıyla zanlı hakkında gerekli bilgileri Interpol ile paylaşarak uluslararası arama ve yakalama talebinde bulunuyor.
İkinci aşamada Interpol Genel Sekreterliği bu kişinin aranmasının kurum içi kriterlerine uygunluğunu kontrol ettikten sonra gerekli görmesi durumunda bülten çıkarıyor.
Son aşamada da üye devletlerin polis teşkilatları, hakkında bülten çıkarılan kişinin aranması ve yakalanması için bilgilendiriliyor.
Kaç kişi kırmızı bültenle aranıyor?
Kamuoyuyla paylaşılan bilgilere göre binlerce kişi adi suçlamaların da dâhil olduğu suçlarla kırmızı bültenle aranıyor.
Yine Interpol'ün açık kaynaklarına göre, aralarında çift pasaport sahibi olan 47 Türk vatandaşı kırmızı bültenle aranıyor, ancak bu kişiler hakkında başka devletlerin talebiyle ve Türkiye dışında ülkelere iade edilmek üzere yakalama kararı bulunuyor.
Türkiye'nin talebiyle kaç kişinin arandığına dair Interpol'ün kamuya açık kaynaklarında bilgi bulunmuyor. Aynı şekilde Türkiye'nin aradığı kişilerin hangi suçlamalarla Interpol'e bildirildiği de belli değil.
