Bebeğinizin bakımı sırasında temizlik kuralları, son derece önemli bir yere sahiptir. Bebek Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Meryem Necafi, Hamileyiz Biz dergisine yaptığı açıklamada, bebek bakımında uyulması gereken kuralları anlatıyor.
El yıkama
Bebeğinizle ilgili yapacağınız her işlem öncesi ve sonrası mutlaka ellerinizi yıkamalısınız. Ellerinizi akar su altında ovuşturarak yıkamanız, mikroorganizmaları azaltmak için geçerli en iyi yöntemdir. Su kesintisi gibi durumlarda, sular akıncaya kadar ıslak temizlik mendillerini kullanmanızı tavsiye ediyoruz.
Ne zaman ellerinizi yıkamalısınız?
* Bebeğinizin besinlerini hazırlamadan önce.
* Biberonlarını hazırlamadan önce.
* Yemeğini yedirmeden önce.
* Bezini değiştirdikten hemen sonra.
* Vücut sıvılarına (Ter, idrar, gaita, alt bezi, kusmuk gibi) temas ettikten hemen sonra.
* İlaç vermeden önce.
* Tuvaleti kullandıktan sonra.
* Eğer eldiven kullanıyorsanız, eldivenleri çıkardıktan sonra.
Ellerinizi nasıl yıkamalısınız?
Her zaman sıcak, akar su ve tercihen sıvı sabun kullanın. Antibakteriyel sabunlar kullanmanız illa ki gerekli değildir. Bilmelisiniz ki, ıslak temizlik mendilleri el yıkamanın yerini tutmaz. Ellerinizi ıslattıktan sonra avuç içinize bir miktar sıvı sabun alın. Sabun köpürene kadar ellerinizi ovalayın ve sonrasında en az 15 saniye daha devam edin. Parmak aralarınızın, tırnak içlerinizin, el sırtınızın ve bileklerinizin iyice temizlendiğinden emin olun.
Göbek bakımı
Bebeğinizin göbek bakımını günde en az 3 kez yapmalısınız. Bakımını yaparken kordonun her tarafını, göbeğin dip yuvarlak kısmından göbek kordonunun ucundaki mandala doğru yüzde 70’lik alkol damlatarak yapmalısınız. Alkolün bebeğinizin cildine temas etmemesi için steril kare gaz bez kullanmaya dikkat etmelisiniz. Daha sonra bebeğinizin göbek kordonunu steril kare gaz bezle kurulayıp, bebek bezinin dışında kalacak şekilde bırakmalısınız. Bebeğinizin göbeği düşene kadar ona banyo yaptırmamalısınız, ancak silme tarzında banyo yaptırabilirsiniz. Ayrıca göbek kordonu düşene kadar etrafını mutlaka kuru tutmalısınız. Göbek kordonu düştükten sonra 2 gün daha bu bakımlara devam etmelisiniz.
Banyosu
Daha öncede belirttiğimiz gibi bebeğinizin göbeği düşene kadar ona banyo yaptırmamalısınız. Banyosundaki suyunun sıcaklığı 36.5–37 derece ve odasının sıcaklığının da 22–26 derece olması en sağlıklısıdır. Bebeğinizin banyosu öncesi tüm hazırlıklarınızı yaptıktan sonra onu suya sokmanızı tavsiye ediyoruz, çünkü bebekler çıplakken kendilerini güvende hissetmezler.
Giydirilmesi
Bebeğinizin kıyafetlerini seçerken; pamuklu, yumuşak, az dikişli olmasına özen gösterin. İlk aylarında iç giyim için body, dış giyim için tulumu tercih edebilirsiniz. Giysileri, bebeğinizin hareketlerini kısıtlamayacak bollukta olmalıdır. Bebeğiniz baş, el ve ayaklarından çok çabuk üşüyebileceği için şapka, eldiven ve çorabını sürekli giymesini sağlamalısınız.
Göz bakımı
Bebeğinizin gözünde akıntı, çapak oluşursa, steril gazlı bezi kaynamış suda ıslatıp, gözünü içten dışa (Burnundan kulağına doğru) tek bir hareketle, fazla bastırmadan silebilirsiniz. İşlemin tekrarlamanız gerekirse, yeni bir gazlı bez kullanmalısınız. Bebeğinizin gözünde kızarıklık, aşırı çapaklanma ve şişlik oluşursa, hemen çocuk doktorunuza başvurmanızı tavsiye ediyoruz.
Kulak bakımı
Bebeğinizin kulakları çok hassas olduğu için asla diplerine kadar temizlemeye çalışmamalı ve içine yabancı cisim sokmamalısınız. Sadece kulağının arkasını ve dış kulak kepçesini silmelisiniz. Pamuklu çubukları kesinlikle kullanmamalısınız.
Burun bakımı
Bebeğinizin burnuna serum fizyolojik damlatarak, ucu kıvrılmış peçete ile dıştan ve ucundan temizleyebilirsiniz.
Ağız bakımı
Öncelikle mutlaka göğüs temizliğinize dikkat etmelisiniz. Bebeğinizin ağız bakımını, kare gazlı bezi, kaynamış ılınmış suyla ıslatarak, ağız içini tek seferde silmelisiniz.
Cilt bakımı
Yenidoğanların derileri çok ince olduğundan kolayca zedelenebilir. Cildinin kirli kalması, pişik ve enfeksiyonların çabuk gelişmesine yol açabilir. Ayrıca şunu unutmayın, bebeğinizi çok sıcak ortamda kalın giydirirseniz, isilik olabilir.
Genital bölge bakımı
Bebeğinizin alt değişimini, en az 2 ay kaynamış, ılınmış suya batırılmış pamuk yardımıyla yapmalısınız. Kızlarda temizlik, önden arkaya doğru uygulanmalıdır. Alt temizliğini pH’ı düşük sabunlarla yapmanız, bebeğinizin pişik oluşumunu önler.
Tırnakların kesimi
Bebeğiniz özellikle ilk haftalarında uzayan ve keskin olan tırnakları için eğer önlem almazsanız kendi yüzünü ve vücudunu çizebilir. Bebeğinizin doğumundan itibaren tırnakları uzadıkça sürekli kesmeniz gerekir. Bebeğinizin tırnak kesimi için özel üretilen çıt çıt makasları ve uçları sivri olmayan makasları tercih etmelisiniz. Çok kısa kestiğiniz tırnaklar, diplerinde enfeksiyon veya kanamaya sebep olabilir. Tırnakların kesilme işlemini, bebeğinizin banyosunda sonra yapabilirsiniz. Böylece hem bebeğiniz sakinleşmiş ve rahatlamış olur hem de yumuşayan tırnakları daha rahat kesilebilir.
Emekleme
Emekleme, bebeğiniz için oldukça önemlidir. Bu dönemde çevresinde bulunan, ilgisini çeken her şeyi tanımaya çalışıyor. Bebeğinizin bu önemli sürecinde onu desteklemeniz gerekir. Böylece onun fiziksel, sosyal, bilgi ve duygusal gelişimini artırabilirsiniz. Hareketlerine engel olmayın. Bebekler emeklemeyi deneme yanılma yöntemiyle öğrenirler. Emekleme denemesi yapan bebeğiniz, zaman zaman sizin desteğinize ihtiyaç duyacaktır. Onu cesaretlendirmelisiniz. İlgisini çeken bir oyuncağı, iki adım ilerisine geçerek gösterin ve almasını isteyin. Bebeğinizin bulduğu her eşyayı ağzına götürebileceğini düşünerek, gezineceği alanları sık sık kontrol etmelisiniz.
Bez değiştirme
Bebeğinizin altını yüksek bir yerde değiştirirken, onu bir an olsun yalnız bırakmayın. Pişiğin sebebi genellikle bebeğin altının ıslak veya kakalı kalmasıdır. Emzirilen bebeklerde pişik riski daha azdır. İdrar yolu enfeksiyonunun en önemli nedenlerinden bir tanesi de alt temizliğinin yanlış yapılmasıdır. Bebeğinizin altını silerken en temiz noktadan, kasıklarda başlamalısınız. Sonra bacak aralarını silmelisiniz. Bebeğiniz erkek ise, penisini her defasında yeni ıslak pamuk ile kökten uca doğru birkaç kez silip, ardından torbalarının kıvrımlı derisini silin. En son olarak iki bacağını tutup, kaldırın ve poposunu iyice temizleyin. Kızlarda ise, popo temizliği kasık ve bacak aralarından başlar. Vulvasını her defasında yukarıdan aşağıya doğru, bastırmadan silmelisiniz.