T24/ ANKARA
BDP Muş Milletvekilleri Demir Çelik ve Sırrı Sakık, yazılı açıklamasında, “Muş Belediyesi’nin yürütmekte olduğu Kale Mahallesi Kentsel Dönüşüm Projesi tarihi acıları yeniden yaşatmaktadır” dendi. Yıkılan bazı yapıların 150 yaşında olduğuna dikkat çekilerek, belediyeden yıkımları bir an evvel durdurması istendi. Kültür Bakanlığı’nın binaları koruma altına almasına dikkat çekilen yazılı açıklama şöyle:
Ermeni halkından kalan tarihi ve kültürel miras silinemez
Her şeyden önce Kentsel Dönüşüm alanı ilan edilecek yerleşim yerlerinde halkın talepleri dikkate alınmalıdır. Muş’ta planlanan projede uzlaşma sağlanmadan yıkıma başlanmıştır. Kaldı ki uzlaşma sağlansa bile tarihi varlıklar yok edilemez.
Tarihin en acı hatıralarının yaşandığı yerlerden biri olan Muş Kale mahallesindeki yıkım hem Ermeni toplumunu hem de Ermeni toplumunun acılarına saygı duyan kamuoyunu derinden üzmüştür. Bu hassasiyete sahip hiçbir yurttaş böyle bir projeyi meşru görüp onaylayamaz. Üzerinden 100 yıla yakın zaman geçmesine rağmen yaşanan trajedi hala yüreklerimizi kanatmaktadır. Göç ettirilmiş, soykırıma uğramış Ermeni halkından kalan tarihi ve kültürel yapılar Kentsel Dönüşüm Projesi adı altında tarihten silinemez.
Evlerin yıkılmasında 98 yıl önceki yöntem
Tarihi Ermeni evlerinin yıkılmasında izlenen yöntem 98 yıl öncesine benzemektedir. 2942 sayılı kanunun 27. maddesi savaş durumunda başvurulması gereken bir maddedir. Acele Kamulaştırma yetkisi savaş durumunda sadece Bakanlar Kurulu’nun kullanabileceği bir yetkidir. Bu yetki Bakanlar Kurulu Kararıyla Muş Belediyesine devredilmiştir. Muş Belediyesi bu yetkiyle proje alanında sonsuz yıkma, yok etme gücüne kavuşmuştur.
Muş Kale Mahallesindeki evlerin önemli bir kısmına ait tapu bulunmamaktadır. Sadece 3 tescilli yapı bulunmaktadır. Muş’un bağlı olduğu Van Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü 2006 yılında faaliyetlerine başlamıştır. Kurul Bölgede Kültür varlıklarının tespitini halen tamamlayabilmiş değildir.
Bir kısım yapılar 150 yaşında
Muş’ta yıkılan bir kısım yapılar 150 yaşındadır. Bu yapıların 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma kanuna göre koruma altına alınması gerekmektedir. Muş Kale Mahallesinde bulunan Kültür Varlıklarının tespit edilebilmesi için Muş Belediyesi bir an önce yıkımı durdurmalıdır. Koruma Kurulu bölgedeki tespit çalışmalarını bir an önce sonuçlandırmalı ve kültürel niteliği bulunan yapılar tescil edilerek koruma altına alınmalıdır.
Muş Belediyesi Yıkım bedelinin tespitinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının birim değerlerini kullanmıştır. Böyle bir tespit belediyeye aşırı inisiyatif tanımaktadır. Yapıların hangi sınıfta yer aldığı belediye tarafından tespit edilmemelidir. Yapıların niteliğinin ve değerlerinin tespit edilmesi için; Ankara Üniversitesi ya da İstanbul Teknik Üniversitesinin Taşınmaz Geliştirme Anabilim dallarından uzman öğretim üyeleri proje alanındaki taşınmazları incelemeli ve niteliklerini belirlemelidir.
