Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, turizm fuarına katılmak için gitiiği Rusya'nın başkenti Moskova'da yaptığı açıklamada "Geçmişte yapılan bazı yanlışlıklar yüzünden ülkemizi terk etmiş Hristiyan ve Yahudiler var. Hepsine 'Ülkenize geri dönebilirsiniz' diyoruz" dedi.
Sabah gazetesi Ankara temsilcisi Okan Müderrisoğlu imzalı habere göre; Çelik "Geçmişte azınlıklara karşı yapılan bazı yanlışlıkların artık söz konusu olmadığını, Türkiye'nin tüm kimlikleri, tarihsel mirasını koruyan bir demokrasi haline geldiğini" dile getirdi."Türk demokrasisi bugün tüm kimlikleri üzerinde topluyor." diyen Bakan Çelik, Anadolu'dan giden gayrimüslimlere "geri dönün" çağrısı yaptı.
Bakan Çelik’in Moskova ziyareti sırasındaki sözlerini değerlendiren Süryani Dernekler Federasyonu Başkanı Evgil Türker, “Özellikle Hıristiyan azınlıklara hain gözüyle bakılıyor. Bürokrasiden başlayarak Süryanilerin sorunlarını anlatmaları ve kavratmaları gerekir. Devlet gâvur kelimesini yasakladı ama zihniyet duruyor” diye konuştu.
Radikal gazetesinden Enis Tayman imzalı habere göre; Azınlık Cemaat Vakıfları Temsilcisi Laki Vingas, Bakan Çelik’in açıklamalarının çok ilginç ve cesur olduğunu söyledi. “Dönün” çağrısının pratikte karşılık bulmasının o kadar kolay olmadığı dile getiren Vingas şöyle konuştu: “Altyapı sorunlarını görmek lazım. ‘Gelin’ demekle kime ve hangi zamanda terk edenlere ‘Gelin’ dendiğini aydınlatmak lazım. Bırakın Mübadele ve 1915’i; yakın tarihte Süryani köyleri boşaltıldı. Dönmek isteyenlerin sıkıntıları var. Gökçeada’da Rum cemaatinin sıkıntıları var. Bir sene öncesine kadar Ortodoks hüviyetinden biri Müslümandan mülk alamıyordu. Gökçeada’daki okulumuzun açılış yazısını da 3 senedir bekliyoruz. Malatya ve Sivas’ta Ermeniler oturuyor ama ibadethaneleri yok ”
Dört yıl önce Türkiye'ye dönen papaz Saliba Erden ise "Huzur yok. Biz geldik, katlanıyoruz. Buranın durumlarını biliyoruz. Buranın yaşaması zor. Avrupa’dan soran oluyor. Ben de ‘Halen riskli’ diyorum. Buraya dönmek isteyene ‘Güzeldir, gel buyur’ diyemiyorum. Ben kimseye gel kardeşim dön diyemiyorum” diye konuştu.
İsrail’deki Türkiyeliler Birliği Basın Sorumlusu Rafael Sadi de “Hoş bir açıklama, insanın içini ısıtıyor” diyerek geçmişte yaşananların unutulmaması gerektiğine dikkat çekti:" Varlık Vergisi adıyla haksız olarak alınan vergiler tazmin edilecek’ der mi acaba? Ya da ‘Trakya olaylarında mallarını mülklerini kaybeden, üç kuruşa satmak zorunda kalanların mülklerini geri veriyorum’ der mi?”
Ermeni kurumlarında yöneticilik yapan Garo Paylan ise "gidenlerin keyiflerinden gitmediğini" belirterek "Halen somut birşey getiremiyoruz" dedi. Paylan,"Son günlerde çokça tartışılan çözüm süreci, Kürt ve Türk’ün barışması şeklinde değil, bu topraklardan göç ettirilen bütün halkların barışması şeklinde ortaya konabilirse o zaman vatansızlaştırılan halkların geri dönmesinin şartları oluşabilir” diyerek iktidara çözüm önerisinde bulundu.
