T24 - ''Bahar yorgunluğu'' adıyla bilinen mevsimsel ve geçici depresyon fark edilip gerekli önlemler alınmadığı takdirde, ağır rahatsızlıklara neden olabilen ''tükenmişlik sendromu''nu tetikliyor.
İklim değişikliğine bağlı olarak insanların duygu durumlarında değişiklikler olabileceğini bu zamanlarda bahar yorgunluğu olarak da bilinen geçici, mevsimsel depresyonlara rastlandığını belirten Bayındır Hastanesi Söğütözü İç Hastalıkları Uzm.Dr. Sertaç Yıldırım mevsimsel depresyonların, halsizlik, bitkinlik ve çöküntü hissi verdiğini vurguladı.
Yıldırım, yoğun çalışma temposu, ekonomik kriz, hava kirliliği gibi dıştan gelen nedenlere bağlı uzun süreli strese maruz kalınması durumunda, kişinin ''tükenmişlik sendromu'' yaşayabileceğini belirterek ''Bahar depresyonları aniden gelir. Kişi, iyiyken birden kötü olur ama tükenmişlik sendromu, baharla birlikte tetiklenir. Kişi, mevsimsel geçişe kadar zoraki idare ediyordur. Baharla birlikte durumu daha da ağırlaşır. Bu durumda bahar yorgunluğu ile tükenmişlik sendromunu birbirine karıştırmamak gerekir” dedi.
Yıldırım, tükenmişlik sendromunun hafife alınmaması gerektiğine işaret ederek, tedavi uygulanmaması durumunda, panik atak, obsesif kompulsif bozukluk, huzursuzluk, gerginlik, iş yerinde performans düşüşü, aile içi ve toplumsal ilişkilerde bozulmalar ile psikosomatik rahatsızlıklar olan reflü, mide ülseri, vücutta döküntüler ve sindirim sistemi problemlerinin ortaya çıkabileceğini belirtti.
Bahar yorgunluğu nedir ?
Bahar yorgunluğu hemen herkesin mevsim değişikliğine vermiş olduğu fiziksel ve psikolojik belirtilere verilen bir tablodur. Bazı dönemlerde yeterli besin kaynaklarının alınamaması, B ve C vitaminlerin ve minerallerin eksik alınması, tiroid bezinin yetersiz çalışması, araya giren enfeksiyon hastalıkları, çay ve kahvenin aşırı tüketilmesi ve sigaranın kullanılması gibi durumlar bahar yorgunluğu belirtilerini aşikar hale getiren unsurlardır.
Neden oluşur?
Soğuk kış günlerini geride bırakıp havanın ısınması ile havadaki negatif yüklü iyonların artmasının insan biyoritmini olumsuz etkilediğini,insan organizmasının birden ısınması sonucunda adaptasyonu sağlamak için adrenalin ve kortizol gibi bazı hormonların salınımını arttırdığını belirten Yıldırım “İyi beslenilmemesi, yeterli vitamin ve minerallerin kullanılmaması, düzensiz uyku, kansızlık gibi durumlarda bu hormonal adaptasyon yetersiz kalmakta ve bahar yorgunluğu bulguları ortaya çıkmaktadır” dedi.
Yorgunluk hissi hangi hastalıkların belirtisi olabilir?
Yorgunluğun, vücudun fiziksel çalışmaya, psikolojik strese ve uykusuzluğa verdiği fizyolojik bir cevap olduğuna dikkat çeken Yıldırım, sürekli yorgunluğun fizyolojik bir cevap olabileceği gibi bazı hastalıkların ön belirtisi olabileceğini ifade etti. Yıldırım, “Bahar yorgunluğu belirtileri kronik yorgunluk sendromu, fibromiyalji, kansızlık ve bazı bağışıklık sistemi hastalıkları ile hipotiroidi gibi bazı endokrin hastalıkların belirtilerine benzerlik gösterebilir. Bu nedenle bahar yorgunluğu bulguları çok belirginse, uzun sürerse ve kişinin günlük aktivitelerini engelliyecek durumda ise altta yatan diğer hastalıklar araştırılmalıdır. Çünkü bahar yorgunluğunda kişi günlük aktivilerini yapmada zorlanmaz.” dedi.
Ne tür önlemler alınabilir?
* Düzenli vitamin ve mineralleri tüketin
* Mevsim meyve ve sebzelerini tercih edin
* Kısa ve sık dinlenme aralıkları ile çalışın
* Çalışma ortamını iyi havalandırın
* Sıvı tüketimine dikkat edin. Mümkünse günde 8-10 bardak su tüketin
* Çay, kahve gibi kafeinli içecekleri az kullanın
* Sigara içmeyin
* Düzenli egzersiz yapın
Ne zaman doktora başvurulmalıdır?
Bahar yorgunluğu belirtilerinin uzun sürmesi ve kişinin günlük aktivitelerini yapmasına engel olması durumunda buna sebep olabilecek diğer nedenlerin (kansızlık, enfeksiyonlar, tiroid hastalıkları, fibromiyalji, kronik yorgunluk sendromu, bağışıklık sistemi hastalıkları, psikolojik hastalıklar ve gerekirse tümöral hastalıklar) araştırılması gerekmektedir. Yıldırım bu araştırma ile bahar yorgunluğu bulgularını taklit eden ancak altta yatan başka bir hastalığın erken tanısının mümkün olabileceğini belirtti.
