Dünyanın çeşitli ülkelerindeki örnekleri gıptayla izlenen durak kütüphaneleri, artık İstanbul'da, Bağcılar'da da var.
Radikal’den Emel Alptekin, Bağcılar'daki pilot uygulamayı ve sonuçlarını görmek için inceleme yaptı.
Bağcılar’da “Durak kütüphaneleri nerede, ne durumda” diye sora sora ilerlerken Demirkapı Durağı’na geliyoruz. Ancak Demirkapı’da değil kütüphaneli durak, durak yok. Arkadaki Halk Ekmek’te bekleyenler “Bayramın ikinci günü olaylar oldu” diyor. Durağın etrafı okullarla çevrili. Ancak öğrenciler kütüphaneli durakları ne görmüş ne de duymuş.
- Bağcılar, 752 bin 250 kişilik nüfusuyla İstanbul’un en kalabalık ilçesi. 52 ilden daha kalabalık. Sora sora yola devam ediyoruz. Güneşli Final Okulları öğrencileri Yunus Emre Demir, Seyit Ali Pütün, Ahmet Oğurlu ve Cem Öz Aktaş, “Kirazlı, Üçyüzlü, Bağcılar Meydan ve metro duraklarında var” diyor. Onlar hiç kitap almışlar mı peki? Maalesef hayır. “Çok ağır romanlar var” diyorlar. Onlar hangi tür kitapları seviyor? “Karikatür” diyorlar.
- Güneşli’de ilk durak kütüphanesini buluyoruz. Durak kalabalık sayılır. Kütüphane dolu. Klasik romanlar, aşk romanları, ejderhanın kanadı-kutsal mahzenin nemi tarzı fantastik kitaplar, her telden biyografiler, çocuk kitapları, yakın tarihteki olayların perde arkasına odaklanan gazeteci kitapları, kişisel gelişim kitapları Necip Fazıl’lar, misyonerlere karşı uyaran kitaplar, Şipşak Freud ve kadınlarla ilgili meselelere İslami yorum getiren kitaplar rafta omuz omuza okuyucu bekliyor.
- Durakta bekleyenlerden Bilgen Abat, kütüphane için “Çok güzel uygulama” diyor. Abat, Evren Mahallesi’nde oturuyor. İETT’den emekli. O saatte rağbet yok ama Bilgen bey, pek çok kişinin beklerken kütüphaneyi karıştırdığını ve kitap aldığını söylüyor. Kendisi de 3 tane kitap almış. Beğenmiş mi? “Ben okumaya fırsat bulamadım ama çocuklar beğendi” diyor.
- O saatte durakta bekleyen diğer yolcular “Şimdi içinden de sorar bu” bıkkınlığıyla mı bilmiyorum, kütüphaneden kitap alanları, okuyanları görmüş ancak kendilerinin henüz hiç kitap almadıklarını söylüyorlar.
- Kirazlı Metro Durağı’nda bekleyenler ise durak kütüphanesini ben parmağımla gösterince fark etmiş gibi. Ama haklılar çünkü kütüphane de boş bir camekanı andırıyor. Karşıdaki esnafa soruyorum. Kütüphanenin neredeyse belediye doldurur doldurmaz boşaldığını, pek çok kişinin kitap karıştırdığını, aldığını söylüyorlar. Onlar henüz ise hiç kitap almamışlar. Cep telefonu satan mekandakiler “Vaktimiz yok” diyor. Bir diğer esnaf henüz fırsat bulamamış fakat o da artık meraklanmış, bir dahaki sefere kitap getirdiklerinde gidip bakacak.
Kaç kitap dağıtıldı?
- Bağcılar Belediyesi’nden verilen bilgiye göre uygulama, aslında 1 yıl önce 3 pilot durakta başlamış. Son 1 ayda pilot uygulama genişletilmiş. Halen bir kısmı parkların yakınında toplam 11 durakta kütüphaneli durak var. Bağcılar'daki toplam İETT durağı sayısı ise 295. Belediye 1 ayda bu 11 durağa 20 bin kitap dağıtmış. Kitapların bir kısmı bağış yoluyla gelmiş, bir kısmı belediyenin kütüphanelerinden. Bağcılar Belediyesi'nin Kültür Merkezi'nde ayrıca mahalle konaklarında da kütüphaneler bulunuyor. Kitapların yan yüzüne “Bağcılar Belediyesi. Parayla Satılmaz” kaşesi basılmış. Durak kütüphaneleri projesinin maliyeti konusunda belediye henüz net bir rakam veremiyor.
- Basında yer buldukça ilgi çeken projenin hedefi, Bağcılar’da yaşayanların durakta beklerken, otobüste yolculuk ederken dilerlerse kitap okuyabilmeleri. Kitapları eve götürmek de ‘serbest’ ancak okunduktan sonra en yakın durak kütüphanesine bırakılmasını rica ediyorlar. Ki proje genişleyerek devam edebilsin.
- Durak kütüphanesi fikri, Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağrıcı’nın. Ak Partili Çağrıcı son yerel seçimde yüzde 57.2 oy oranıyla seçildi.