Gündem
BBC Türkçe

Azeri muhalif gazetecinin kaçırılmasında Gürcistan'ın mı parmağı var?

Yaptığı yolsuzluk haberlerinin ardından Gürcistan'a kaçan Azeri muhalif gazeteci Afgan Muhtarlı, ortadan kaybolmasının ardından Bakü'de gözaltında ortaya çıktı. Olayda Gürcü makamların yardımı olduğu iddiaları, halkın tepkisini çekti.

29 Nisan 2018 20:30

Azeri muhalif gazeteci Afgan Muhtarlı 29 Mayıs'ta Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te bir kafede arkadaşıyla buluşmaya gitti. Akşam saat 19.00 civarında eşi Leyla Mustafayeva'yı arayıp, eve döneceğini söyledi.

Ancak, 2015'ten bu yana Gürcistan'da sürgün hayatı yaşayan Muhtarlı'dan bir daha haber alınamadı.

Eşi Leyla, Tiflis'in merkezindeki tek katlı evlerinin bahçesinde, "En kötüsünün olduğunu, öldürüp bir ormana attıklarını düşündüm" diyor.

Muhtarlı, Azerbaycan'da sözünü sakınmayan bir muhalifti. Ülkeden kaçmadan önce Savunma Bakanlığı'ndaki yolsuzlukları ifşa eden bir dizi araştırma yapmıştı.

Leyla, "2014'te Azeri hükümeti muhaliflerin üzerindeki baskıyı artırdı. Afgan'ın birlikte çalıştığı gazeteci Hatice İsmayilova tutuklandı, sonra Özgürlük Radyosu kapatıldı ve Afgan bu konuda sorgulandı" diye anlatıyor.

Serbest bir vize politikası olan Gürcistan, pek çok Azeri eylemci ve gazetecinin yaşamak için seçtiği yer oldu.

Muhtarlı ortadan kaybolduğunda Organize Suç ve Yolsuzlukları Haberleştirme Projesi adına, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in ailesinin Gürcistan'daki iş ilişkilerini inceliyordu.

Kaçırıldığı iddia edilen günün ertesi sabahı Leyla eşinin Azerbaycan'da ortaya çıktığını ve gözaltında tutulduğunu öğrenmiş.

"Çok mutluydum... en azından hayattaydı," diye anlatıyor o anki duygularını.

Muhtarlı, Bakü'deki avukatı aracılığıyla, Gürcü polisi üniformaları giyen kişiler tarafından kaçırıldığını, araçta dayak yediğini ve başına çuval geçirdiklerini, ceplerine para doldurup, Azeri güvenlik güçlerine teslim ettiklerini iddia etti.

Gürcistan Başbakanı Giorgi Kvirikashvili ise Gürcü makamlarının bu olaya karıştığına dair iddiaları tamamen reddettiğini söyledi.

Azerbaycan'da ise sınır polisi yetkilileri ve başsavcı Muhtarlı'nın beyan etmediği yüksek miktarda parayla, Gürcü-Azeri sınırını yasa dışı yollardan geçmeye çalışırken gözaltına alındığını savunuyor.

Muhtarlı, üç aydır tutuklu bulunuyor ve kendisine yöneltilen suçlamalarla yargılanacağı mahkemeyi bekliyor.

Gürcistan'da ise yetkililerin yardımıyla Muhtarlı'nın kaçırıldığına dair iddialar halkta büyük tepki yarattı.

New York merkezli insan hakları kuruluşu Human Rights Watch'un (İnsan Hakları İzleme Örgütü) Güney Kafkasya Direktörü Giorgi Gogia, "İnsanların Rusya'da kaybolup, Orta Asya'da bir yerlerde ortaya çıktığı vakalar sık sık görüldü ve belgelendi, ancak kimse Gürcistan'da böyle bir olayın yaşanmasını beklemiyordu" dedi.

Gogia ayrıca, "İnsan haklarına saygı duyulan bir demokrasi olduğunuzu iddia ediyorsanız, bunu yapmazsınız. Yasal süreçler izlenmeli, iade istenmeli ve kararı mahkemeler vermeli" diye de ekledi.

Tiflis'te protesto gösterileri düzenlendi. Bazı eylemciler Muhtarlı'yla dayanışma için başlarına plastik torbalar geçirdi.

Ünlü televizyon programcısı Giorgi Gabunia da aynısını yaptı. İçişleri Bakan Yardımcısı Shalva Kutsişvili ile röportaj yaparken başına siyah bir çuval geçirdi. Bakan Yardımcısı durumu protesto için programı terk etti.

Kutsişvili BBC'ye yaptığı yazılı açıklamada, İçişleri Bakanlığı'nın Mukhtarlı'nın Azerbaycan-Gürcistan sınırına nasıl ulaştığını ve zor kullanılıp kullanılmadığını araştırdıklarını söyledi.

Gürcistan İçişleri Bakan Yardımcısı ayrıca "Gürcistan kolluk kuvvetlerinin bu olayla herhangi bir yasa dışı bağlantısı olduğu iddialarını tamamıyla reddediyorum" dedi.

Diğer Gürcü yetkililer de Azeri makamlarından Muhtarlı ile doğrudan konuşma izni istedi. Kutsişvili böyle bir görüşmeden elde edilecek kanıtlar olmadan bulgularını kamuoyuna açıklamanın "uygun olmayacağını" da belirtti.

Azerbaycan, Gürcistan'ın en önemli ticaret ortakları ve enerji tedarikçileri arasında yer alıyor. Gürcülerin kullandığı doğalgazın yüzde 90'ı Azerbaycan'dan geliyor. Ayrıca Bakü, Gürcistan'a yakıt da satıyor.

Azerbaycan da petrol ürünlerini Avrupa'ya aktarabilmek için Gürcistan'a bağlı. Gürcistan'dan geçen Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı dünyanın en uzunlarından biri ve Azerbaycan'ın başlıca gelir kaynaklarından.

Afgan Muhtarlı'nın yargılanma öncesindeki gözaltı süresi 29 Ağustos'ta dolacak.

Avukatı Elçin Sadıkov, Mukhtarli'nin şeker ve yüksek tansiyon hastası olduğunu ve Mayıs sonunda tutuklanmasından bu yana 16 kilo verdiğini söylüyor.

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir