İzmir'de 8 bin yıl önce 'yüksek' bir kültüre ulaşan halkın aniden yok olduğu anlaşıldı. Uzmanlara göre sorumlu 'iklimsel felaket' olabilir
En eski İzmir’de günümüzden yaklaşık 8 bin yıl önce yaşayan halkın yüksek bir ‘kültür’ seviyesine ulaştığı, ancak bu insanların bir anda ortadan yok olduğu anlaşıldı. Yok oluşu ‘Atlantis gibi’ diye nitelendiren araştırmacılar, bu insanların kim olduğunu ve nereye gittiklerini araştırıyor.
İzmir’de bilinen ilk insan yerleşimi, bugünkü Yeşilova semtindeydi. Yeşilova höyüğünde süren kazılarda ‘en eski İzmirliler’e ait çanak, çömlek ve aletlere ulaşıldı. Kazı Heyeti Başkanı Yrd. Doç. Dr. Zafer Derin, “Elde edilen ilk bulgulara göre, 8 bin yıl önce burada o döneme göre çok gelişmiş ‘Rönesans Dönemi’ olarak adlandırılacak bir kültürün yaşadığı anlaşıldı” dedi. Çanak çömleklerin üzerindeki kabartmalardan M.Ö. 5700-5800 yılları arasında bu bölgede yaşayanların bir ana tanrıçaya taptığı ve aniden ortadan kaybolduklarını anlaşıldı. Derin 500 yıllık bir boşluktan söz etti:
“Günümüzden yaklaşık 8 bin yıl önce zengin kültür, bir anda ortadan kalkmış. Şu sıralarda üzerinde durduğumuz konu bu. Bu kültür nereye, neden gitti? Bu sorunun üzerinde duruyoruz. Yoğun bir sel tabakası var, acaba kaçmalarına bu mu neden oldu? İklimsel bir felaket olabilir. Buzulların erimesi, ani kuraklık, ardından gelen yağışlı hava olabilir. Ama insanlar her ne olduysa yaşadıkları alanları terk etmişler. Zengin kültür gitmiş, yaklaşık 500 yıl sonra Anadolu’dan daha ilkel, kaba işçilikte kullanılan aletleri olan bir toplum buraya yerleşmiş. Sanki Atlantis uygarlığı gibi, Yeşilova’da yaşayan uygarlığın da ortadan kaybolduğunu biliyoruz. Nedenleri üzerinde çalışıyoruz.”
Ah bir mezarlık olsa!
Bölgede yaşayanların, Güneydoğu Avrupa veya kıta Yunanistan’ına gittiği tahmin ediliyor. Ancak bu tahmin henüz bu konuda bir belge ya da bulguyla kanıtlanmış değil:
“O yıllarda ticaret bölgede gelişmiş, adalarla ticaret var. O yıllara ait mezarlıklara ulaşamadığımız için gitmişlerse bile gittikleri yerleri bilemiyoruz. Eğer mezarlığa ulaşmış olsaydık DNA yapılarına da ulaşabilirdik. Mezarlık bulabilseydik, kültürlerin nasıl farklı kültürlerle ilişkili olduğunu elde edebilirdik. Avrupa’daki kazılarda ortaya çıkan hayvan kemikleri ile DNA’ları karşılaştırıyoruz, sirkülasyonları, nereden nereye kadar ilişkileri olduklarını saptamaya çalışıyoruz. Bütün katmanların radyo karbon çalışmaları yapıyoruz. Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü de burada doktora çalışması yürüttüyor. Faaliyetlerimiz ilerliyor. On yıllar boyunca Ege Bölgesi açısından hiç bilinmeyen veya çok az bilinen kültürü dünyaya göstermeye çalışıyoruz” dedi.
Asya ve Avrupa arasında doğal bir köprü niteliğindeki Anadolu’nun tarihi açısından son derece ilgi çekici olan İzmir’deki kazılar, üç ayrı bölgede devam ediyor. Zemin haritası çıkartılıyor. 1.5-4 metre arasındaki derinliğe inen araştırmacılar, İzmir’in merkezine doğru ilerliyor.
