Arsa ve arazilerin metrekare birim fiyatları 10-15 kat artırıldı; emlak vergileri 5 katına çıkabilir

Emlak Vergisi'nin belirlenmesi için her 4 yılda bir takdir komisyonu kurularak oluşturulan arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin kimi ilçelerde 10-15 kat artırıldığı belirtiliyor. Bunun vergiye yansıması 4-5 kat olabilir.

Habertürk'ten Rahim Ak'ın haberine göre 2017 yılında benzer sorun olduğu için Emlak Vergisi Kanunu'na geçici madde konularak artışlar yüzde 50 ile sınırlanmıştı. Ancak bu madde sadece 2017 için geçerli olduğu için takdir komisyonları tarafından çoğu yerde dikkate alınmadı.

Astronomik artışlar ile bir çok ev 'Değerli Konut Vergisi' eşiğini de aştı. Yeni rayiç değerler şu anda muhtarlıklarda askıda, eğer vergi mahkemesine gidip itiraz edilmezse önümüzdeki 4 yıl yüksek tutardan vergi ödemek zorunda kalınabilir.

Emlak vergisi, her 4 yılda bir takdir edilen arsa ve metrekare birim değerleri üzerinden hesaplanıyor. Arsanın üzerinde bina varsa, arsanın takdiri değerine her yıl için ilan edilen metrekare inşaat maliyet bedeli eklenerek bina emlak vergisi değeri bulunuyor.

Vatandaşlar bu emlak vergi değeri üzerinden konutlarda binde 1, işyerlerinde binde 2 oranında emlak vergisi ödüyorlar. Büyükşehirlerde ise vergi oranları bu tutarların iki katı düzeyinde.

Bu şekilde belirlenen ilk yıla ait emlak vergisi değeri izleyen 3 yıl, yeniden değerleme oranının yarısı oranında artırılarak belirleniyor. Belirlemeyi bu iş için özel olarak oluşturulan takdir komisyonları yapıyor

Bu yıl 2022 ile 2026 arasında ödenecek vergi için ilk kısım yani metrekare birim değerleri yeniden belirleniyor. Gelen bilgiler bu yıl takdir komisyonlarının metrekare birim değerlerini 10-15 katlık artışlara gittiği yönünde. Bunun vergiye yansıması 4-5 kat olabilir.

2017'de yüzde 50'yle sınırlandırılmıştı

Takdir komisyonundan çıkan karar vatandaşlar tarafından yargıya taşınabiliyor. Bunun için vatandaşların, bulundukları yerin vergi mahkemesine gitmesi ve bu vergi artışına itiraz etmesi gerekiyor.

Ancak itiraz hakkı 31.12.2021 tarihine kadar geçerli.

Bir önceki takdir döneminde (2017) yüksek tutarlı artışlar nedeniyle vatandaşlar tarafından karar yargıya taşınmıştı. Bunun sonucunda Emlak Vergisi Kanunu'na geçici madde eklenerek artışlar yüzde 50 sınırlanmıştı.

Ancak karar sadece 2017 yılındaki artışı kapsadığı için takdir komisyonlarının bu maddeyi dikkate almadığı belirtiliyor.

Bir önceki döneme ait madde aynen şöyle:

"Takdir komisyonlarınca 2017 yılında 2018 yılı için takdir edilen asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri, 2017 yılı için uygulanan birim değerlerinin yüzde 50’sinden fazlasını aşması durumunda, 2018 yılına ilişkin bina ve arazi vergi değerlerinin hesabında, 2017 yılı için uygulanan asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin yüzde 50 fazlası esas alınır. Takip eden 2019, 2020 ve 2021 yıllarında 29 uncu madde kapsamında bina ve arazi vergisi matrahları ile asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri bu şekilde belirlenen değerler üzerinden hesaplanır. Emlak vergi değeri veya asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri esas alınarak uygulanan vergi, harç ve diğer mali yükümlülükler için de birinci fıkra hükümlerine göre belirlenen değerler dikkate alınarak uygulanır. Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir."

Bazı vergi uzmanları bu maddenin emsal olacağını savunurken bazıları ise maddenin açıkça sadece 2017'de alınan ve 2018 ile 2021 yıllarına kapsayan dönem için geçerli olduğunu söylüyor.

'Değerli konut' eşiğini aşan bir çok ev 2 vergi birden ödemek zorunda

Öte yandan astronomik şekilde artırılan metrekare birim fiyatları bir kısım gayrimenkulü 'değerli konut vergisi' alanına sokuyor. Böylece daha önce eşik değerin altında kalarak sadece emlak vergisi ödeyen bir çok ev şimdi 2 vergiyi birden ödemek zorunda kalacak.

Değerli konut vergisinde ise oranlar şöyle; Değeri 5 milyon lira ile 7,5 milyon lira arasında olan konutlarda; 5 milyon lirayı aşan kısım için binde 3, değeri 7,5 milyon lira ile 10 milyon lira arasında olan konutlarda; 7 milyon lirayı aşan kısım için binde 6, değeri 10 milyon liradan daha fazla olan konutlarda; 10 milyon lirası için 22 bin 500 lira, fazlası için ise binde 10 oranında Değerli Konut Vergisi tahsil ediliyor.

Beyoğlu'nda 5 yılda yüzde 500 zam

Yeni belirlenen emlak vergisi rayiçlerine ilk tepki Beyoğlu'ndan gelmişti. Eylem yapan bir grup vatandaş yüzde 45'lik artışa itiraz ederek şunları söylemişti:

"Beyoğlu Belediyesi 2022 yılında başlayacak emlak birim fiyatlarına yüzde 45 ve enflasyon oranında zam yapmayı istemektedir. Bu artış, Beyoğlu'nda 5 yıl içerisinde emlak vergilerine yüzde 500 zam yapmak demektir. Yapılacak vergi zamları Beyoğlu İlçesindeki hem mülk sahiplerini hem de konut ve işyeri kiracılarını, esnafı etkileyecek, Beyoğlu vergi oranlarında, en yüksek artış yaşanan ilçeler arasında yer alacaktır. Beyoğlu Belediyesi tarafından yapılmak istenen bu zam, Beyoğlu’nun ekonomik gerçekliğine tamamen aykırı, kamu odaklı belediyecilik anlayışından uzak olmakla beraber halkın yaşadığı ekonomik kriz gerçeğini yok saymaktadır."

Gelecek 4 yılın ödenecek emlak vergisi hesabına esas olan arsa-arazi değerleri de 30 Haziran’da muhtarlıklara asıldı. Bu artış oranına itiraz etmek isteyen vatandaşların ilandan sonraki 30 gün içinde vergi mahkemesinde dava açma hakları bulunuyor. Dava açılamadığı takdirde vatandaşlar, artan vergi fiyatlarını ödemek zorunda kalacak.