İngiliz bilim insanları, Roma döneminden kalma sikkeleri en mükemmel şekilde incelemelerini sağlayan bir X-Ray tekniği geliştirdi. Yeni yöntemle, çanak-çömlek içinde veya toprak kalıntısı içinde kalmış olan sikkeler bir kez bile dokunulmadan görüntülenebilecek.
Bilim insanları, Roma parası ‘dinar’ları görüntülemek için, her açıdan çekilmiş 2 boyutlu fotoğrafları kullanıyor. Binlercesi bir araya getirilen tarama görüntüleri o kadar detaylı ki, binlerce yıldır saklı duran paraların tarihi, üzerindeki işlemeler tamamen ortaya çıkıyor.
Guardian gazetesinin haberine göre, British Museum arkeologları ve Southampton Üniversitesi’ndeki bilim insanlarının ortak çalışmayla geliştirdikleri yöntem, dinar ve benzeri antik paraların en ufak bir hasar görme riskini ortadan kaldırarak ait oldukları tarihin tespit edilmesini sağlayacak.
British Museum’da antik para uzmanı olan Roger Bland, “Yeni yöntemle alddığımız ilk sonuçlar çok tatmin edici, hatta etkileyici. Yakın gelecekte aylar sürebilen analizleri sadece birkaç saat içinde gerçekleştirebileceğiz” dedi.
İngiliz araştırmacıların yeni yöntemle inceledikleri ilk dinarlar, Selby, Yorkshire’da amatör bir defin avcısı tarafından bulunan iki çömleğin içinde bulundu. Paraların, İmparatorlar Marcus Aurelius Vespasian, Trajan ve Hadrian dönemlerine ait oldukları belirlendi.
Yüzde 100 doğru
Arkeologlar, analizin ardından çok büyük bir titizlikle dinarları çömleğin içinden çıkardı ve 2D tarama ile elde edilen sonuçları kontrol etti. Çıplak gözle yapılan incelemenin X-Ray taramasıyla yüzde 100 uyuştuğunu gören bilim insanları, dinarları müzede sergilenmesi için British Museum'a teslim etti.
X-Ray yönteminin ilk kez denendiği araştırmada yer alan arkeologlardan Eleanor Ghey, dinarların samanla beraber çömleğin içine konduğunu, antik paraların yemek ve para sunulan bir çeşit ritüelde kullanılmış olabileceğini belirtti.
İngiliz yetkililer, yeni yöntemin başarılı olmasının ardından, Anglo-Sakson kültüründen günümüze ulaşmış olan sikkeler dahil bugüne dek çıkarılan binlerce antik parayı daha detaylı incelemek istiyor. Çürümüş metale hiç zarar vermeden analiz yapılmasını sağlayan 2D X-Ray tarama yöntemi, gelecekte birçok antik eserin bulundukları yerden bile çıkarılmadan analiz edilmelerini sağlayabilir.
Rolls Royce için geliştirilmişti
Southampton Üniversitesi akademisyenlerinin geliştirdiği tarama yöntemi, ilk olarak Rolls Royce üretimi türbin kanatlarındaki kusurları tespit etmek için geliştirilmişti. İngiltere’nin µ-VIS Centre bilgisayarlı tomografi merkezi direktörü Ian Sinclair, İngiltere’de tek olan X-Ray makinesinin kapasitesini ölçmek için, dinarların ardından bir filin kafatasını inceledi.
X-Ray yönteminin arkeolojiye çok büyük bir katkı getirebileceğine inanan bir diğer arkeolog Greme Earl, “Yeni yöntemle antik eserleri sadece görsel olarak incelemekle kalmayacağız, onları temizleyeceğiz” ifadesini kullandı.
