“Bizim ızdırap dolu hikâyemizi, ölümü düşünmelerini ve bizim yerimizde olsalardı ne hissedeceklerini hayal etmelerini istiyorum…”
Çeviri: Gonca Tokyol
Arakan Rohingya Kurtuluş Ordusu’nun (ARSA) polis noktalarına düzenlediği saldırılardan sonra Myanmar ordusunun başlattığı operasyon kapsamındaki şiddetten etkilenen çoğunluğunu kadın ve çocukların oluşturduğu yüz binlerce Arakanlı (Rohingya) komşu ülke Bangladeş’e sığındı. Cox’s Bazar yakınlarındaki yeni kurulan kampa ulaşan sığınmacılardan 60 yaşındaki Nasima Khatun, binlerce kişinin acil şekilde yardıma ihtiyacı olduğunu belirterek uluslararası topluma çağrıda bulundu ve “Eğer geri dönersek işkence göreceğiz ya da öldürüleceğiz. Izdırap dolu hikâyemizi duyun, bizim yerimizde olsaydınız neler hissederdiniz” dedi.
"Kocamı, evimi ve sahip olduğum her şeyi orada bıraktım"
Kutupalong’daki yeni kurulan kamp alanında Al Jazeera’dan Katie Arnold’a konuşan Khatun, ordunun köylerine gelerek gelişi güzel bir şekilde etrafa ateş açtığını ve eşinin de bu sırada hayatını kaybettiğini söyledi. Ormana saklandığı için saldırıdan kurtulduğunu ifade eden Khatun, askerlerin köyü ele geçirmesinin ardından eşinin cenazesini almak için bile geri dönemediklerini ve hızlı bir şekilde Bangladeş’e doğru yola çıktıklarını kaydederek yolculukla ilgili olarak şunları anlattı:
“Kızlarım ve köyden bazı komşularımla birlikte yolculuk yaptık. Beraberimizde hiçbir şey taşıyamıyorduk, o yüzden de yol üzerinde ne bulursak onları yiyip içtik. Yol üzerinde terk edilmiş bir gemiye denk geldik. 10 günlük yolculuğumuzda gerçek yemekler yediğimiz tek gün oydu, çok açtık.
Yol boyunca durmadan ağladım ve komşularım halimize acıyıp Bangladeş’e geçmemiz için gereken parayı ödediler. Myanmar’ı terk etmem gerektiği için çok üzgündüm; kocamı, evimi ve sahip olduğum her şeyi orada bıraktım.
“Herkes Myanmar’a geri dönmek istiyor ama…”
Burada bir barınak kurmayı başardık ve yerliler de bize yiyecek desteğinde bulundular. Ancak burada bizim için herhangi bir iş yok, dolayısıyla para kazanma imkanımız yok. Eğer hiç para kazanamazsak bizi nasıl bir gelecek bekliyor? Herkes Myanmar’a geri dönmek istiyor ama bunun mümkün olacağını, ülkemizin bundan sonra güvenli olacağını sanmıyorum. Eğer oraya geri dönersek ya işkenceye uğrayacağız ya da öldürüleceğiz.
Dünyanın bizim durumumuzu izlediğini biliyorum. Onlardan empati yapmalarını istiyorum. Bizim ızdırap dolu hikayemizi, ölümü düşünmelerini ve bizim yerimizde olsalardı ne hissedeceklerini hayal etmelerini….”
400 binden fazla kişi Bangladeş’e sığındı
Myanmar’daki şiddetin yükselmesinin ardından çoğunluğunu kadın ve çocukların oluşturduğu 400 binden fazla kişi Bangladeş’e kaçtı. Birleşmiş Milletler ve diğer insani yardım kuruluşları bölgede ‘etnik temizliğin işaretleri’ bulunduğunu belirterek Myanmar fiili lideri Aung San Suu Kyi ile hükümetine şiddeti durdurması çağrısında bulundu. BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeyd Raad el Hüseyin, pazartesi günü yaptığı açıklamada, “Yaşananlar etnik temizliğin tipik bir örneği” ifadelerini kullandı.
Bangladeş, sığınmacıların ülke içerisinde seyahat etmesini yasakladı
Öte yandan, ülkedeki sığınmacıların artmasıyla birlikte hükümet Arakanlıların Bangladeş içindeki dolaşım hakkına kısıtlamalar getirdi. Polisten yapılan açıklamada sığınmacıların hükümet tarafından yerleştirildikleri bölgelerde kalmaları istenirken, başka bir yere seyahat etmemeleri gerektiği belirtildi. Otobüs firmalarına ve şoförlere sığınmacıları taşımamaları yönünde uyarıda bulunulurken, ev sahiplerine de yabancılara herhangi bir mülk kiralamamaları söylendi.
BBC’ye konuşan uzmanlar, Bangladeşli yetkililerin sığınmacıların yerel halkına arasına karışmasını önleyerek görünürlüğü yüksek tutmak istediği ve bu sayede de Myanmar’a ya da üçüncü bir ülkeye gönderilmelerini sağlamayı umduğu yorumunda bulundu.
Bangladesh’s Daily Star gazetesinde yer alan habere göre de hükümet, Cox’s Bazaar kenti yakınlarında yaklaşık 400 bin kişiyi ağırlayacak bir sığınmacı kampı kurulacağını duyurdu. Yeni kampın halihazırda ülkeye gelen Arakanlı Müslümanlarca kullanılan mevcut sığınmacı alanlarının yakınında olacağı kaydedilirken, inşaatın 10 gün içerisinde tamamlanmasının planlandığı belirtildi.
Ne olmuştu?
Arakan Rohingya Kurtuluş Ordusu (ARSA) militanlarının 25 Ağustos’ta polis noktalarına yaptığı saldırılara Myanmar Ordusu'nun büyük bir karşılık vermesinin ardından, Arakanlı Müslüman siviller evlerinden kaçmaya başladı. Kaçanların çoğu askerlerin ve Budist çetelerin köylerini yerle bir ettiğini ve Arakanlı Müslümanları bölgeden sürmek için sivilleri öldürdüklerini belirtirken; ordu ise sivillere saldıran militanlarla savaştığını iddia ediyor.
