Hürriyet yazarı Sedat Ergin, "cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi"nin yüzde 51.4 "evet" oyuyla kabul edildiği referandumda, İstanbul ve Ankara'da yüzde 51 "hayır" oyu çıkmasıyla ilgili olarak "Görüldüğü gibi referandumun en kritik çekişmelerinden birine sahne olan Ankara’da sonucu tayin eden, İstanbul’da olduğu gibi büyük ölçüde MHP ve HDP’li seçmenler olmuştur. Özetle, siyaset tuhaf sürprizleri barındırabiliyor" dedi.
Sedat Ergin'in "Ankara'da mükemmel örtüşme" başlığıyla yayımlanan (21 Nisan 2017) yazısı şöyle:
Ankara’nın referandum sonuçlarını incelerken ilginç bir örtüşme durumuyla karşılaştım.
Başkentte çıkan ‘evet’ oyları (1 milyon 668 bin) ile AK Parti’nin 1 Kasım 2015 seçiminde aldığı oy (1 milyon 670 bin) neredeyse aynı.
Bu yakınlıktan yola çıkarak hemen 1 Kasım’daki AK Parti seçmeninin referandumda blok ‘evet’ oyu kullandığı gibi bir sonuca atlamak niyetinde değilim.
Kuvvetle muhtemeldir ki, Ankara’daki ‘evet’ cephesi içinde 1 Kasım’da MHP’ye oy vermiş seçmenler de vardır; buna karşılık AK Partili olup 16 Nisan’da da ‘hayır’a dönmüş olanlar da... Sandığa gidildiğinde, denizdeki ters akıntılar gibi çok yönlü devinimler, karmaşık dinamikler söz konusu.
Ancak ben yine de buradaki “mükemmel örtüşme”nin Ankara’daki seçmen hareketlerindeki ana trendlerden birini göstermek bakımından fikir verici olduğunu düşünüyorum. Ankara’da buna benzer bir başka “mükemmel örtüşme” durumu Çankaya ilçesinde de karşıma çıktı. Bu ilçede AK Parti’nin 1 Kasım 2015 seçimindeki oyu 134 bin, referandumdaki ‘evet’ oyları ise bunun bin fazlasıyla 135 bin olarak beliriyor.
Ankara’da alınan sonuç kuşkusuz 1994’teki yerel seçimden bu yana başkentteki her seçimi kazanmış olan AK Parti açısından büyük bir hayal kırıklığı yarattı. Başkentte ‘evet’ oyları 1 milyon 668 binde kalırken, ‘hayır’ oyları 79 bin fazlasıyla 1 milyon 747 bine çıktı.
Ankara’nın bütününe baktığımızda AK Parti-MHP ittifakının bu kentte kâğıt üstünde kaldığı çarpıcı bir şekilde gözüküyor. 1 Kasım seçimindeki AK Parti-MHP oyları başkentte toplam 2 milyon 147 binlik bir potansiyele işaret ediyor ama ‘evet’ oyları 1 milyon 668 binde kalıyor. Tam 479 bin, yani yarım milyona yakın bir eksik var. Tesadüfe bakın ki, MHP’nin 1 Kasım oyu da 2 bin eksiğiyle 477 bindi.
Buna karşılık 1.7 milyonluk ‘hayır’ oyları ile CHP’nin 1 Kasım seçiminde aldığı 1 milyon 37 bin oy arasında yaklaşık 750 binlik bir fark var. Bu da ‘hayır’ kampına CHP dışındaki merkezlerden çok yüklü bir desteğin geldiğini gösteriyor. MHP’nin 1 Kasım’da 477 bin oy aldığı hatırlandığında, bu partiden ‘hayır’a doğru çok kuvvetli bir kayma olduğunu kabul etmek durumundayız. İkinci derecede de 150 bin dolayında bir HDP oyu ile daha küçük ölçekteki partilerden gelen desteği de eklememiz gerekiyor. Ayrıca 115 bin dolayındaki yeni seçmenin çoğunluğunun ‘hayır’ oyuna teveccüh gösterdiğini de varsayabiliriz.
Sonuçta Ankara’nın 25 ilçesinden 20’sinde ‘evet’ oyları önde geldiği halde yalnızca 5 ilçedeki ‘hayır’ oylarının yüksekliği ile referandumda başkent ‘hayır’ demiştir. ‘Evet’ cephesinin AK Parti’nin oy depoları olan Sincan’da yaklaşık 100 bin, Keçiören’de 65 bin, Altındağ’daki 60 binlik fark atması da yeterli olmamıştır.
Ankara’da aslında farkı belirleyici olarak CHP’nin kalesi olan Çankaya ilçesi getirmiştir. Çankaya ilçesinde ‘hayır’ oyları 483 bine (yüzde 78.27) çıkarken, ‘evet’ oyları 134 binde (yüzde 21.73) kalmıştır. Arada 349 bin gibi bir hayli büyük bir fark vardır. Yine CHP üstünlüğündeki Yenimahalle ilçesinde de ‘hayır’ cephesi 64 binlik bir fark atmıştır. AKP’nin güçlü olduğu Mamak’ta ‘hayır’ oyları sürpriz yaparak 868 farkla önde bitirmiştir sandıktaki yarışı.
Aslında Çankaya’da 1 Kasım seçimi ile 16 Nisan referandum sonuçları kıyaslandığında Ankara’nın bütününde yaşanan durum kendini daha küçük ölçekte tekrarlıyor. CHP’nin 1 Kasım’da bu ilçede aldığı 337 bin oyla toplam 483 bin çıkan ‘hayır’ oyları arasında 146 bin fark vardır. MHP 1 Kasım’da 76 bin, HDP ise 42 bin oy almıştır. AK Parti’den belirli bir oranda ‘hayır’a yönelme olduğu kabul edilse de ağırlığın yine MHP ile HDP’den geldiği söylemek hata olmaz.
Buna diğer partiler ve yeni seçmen faktörleri de eklenmelidir.
Burada CHP örgütünün yaşlı seçmenleri sandığa götürmedeki performansını da ek bir faktör olarak not etmeliyiz. Son tahlilde Çankaya’da 91.38 gibi oldukça yüksek bir katılım oranı gerçekleşmiştir.
Görüldüğü gibi referandumun en kritik çekişmelerinden birine sahne olan Ankara’da sonucu tayin eden, İstanbul’da olduğu gibi büyük ölçüde MHP ve HDP’li seçmenler olmuştur. Özetle, siyaset tuhaf sürprizleri barındırabiliyor.
