T24- Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Özel Sivas Anadolu Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. İzzet Tandoğan, kalp durması sonucu ani gece ölümleri olarak bilinen ''Brugada Sendromu''nun, özellikle genç erkeklerde görüldüğünü bildirdi.
Aynı zamanda Türk Kardiyoloji Derneği Aritmi Çalışma Grubu Başkanı olan Prof. Dr. Tandoğan, yaptığı açıklamada, gençlerde geceleri ani ölüme yol açan Brugada Sendromunun, tüm dünyada ve Türkiye'de son yıllarda yeni tanınmaya başlayan bir hastalık olduğunu ifade etti.
Tandoğan, Asya'da yıllardır bilinen hastalığı ilk olarak resmen tıp literatürüne 1992 yılında Pedro ve Josep Brugada kardeşlerin soktuğunu, hastalığın daha sonra bu isimle anılmaya başladığını belirtti.
Bilinen bir kalp hastalığı olsun veya olmasın akut şikayetlerin başlamasını takiben maksimum bir saat içerisinde ortaya çıkan ölümü, ani kalp ölümü olarak tanımladıklarını kaydeden Tandoğan, tüm doğal ölümlerin yüzde 12'sinin ani kalp ölümü şeklinde ortaya çıktığını, ani kalp ölümlerinin gençlerde görülen şeklinde ise Brugada Sendromunun önemli bir yer tuttuğunu söyledi.
Brugada Sendromunun, genç erkeklerde, özellikle de geceleri ortaya çıkan ani ölümlerin en sık nedenlerinden birisi olduğunu belirten Tandoğan, bu sendromda, kalpte iyonların, özellikle de kalsiyum iyonlarının taşınmasında bir bozukluk oluştuğunu ifade ederek, ''Bozukluğun nedeni, genetiksel, anormallikler ve genlerimizdeki bozukluklar. Bu sorunlar kalpteki iyonları taşıyan kanallarda birtakım geçiş problemlerine yol açıyor ve sendrom ortaya çıkıyor'' dedi.
Sağlıklı, hiçbir şikayeti olmayan, hatta ağır spor yapan, ağır işlerde çalışan insanların da bu sendromu yaşadığına işaret eden Tandoğan, ''Geceleri beklenmedik bir şekilde aniden kalbi duruyor ve bu şahıs ölüyor. Olay ani olarak gerçekleştiği için biz çoğu zaman şahsın niye öldüğünü bilmiyoruz'' ifadesini kullandı.
Halk arasında gençlerde ani ölümler sonrası ''Yeni evlendi, bir hafta sonra öldü'', ''Çocuk top oynarken öldü'', ''Sabah yatağında ölüsü bulundu'' gibi tabirler olduğunu anlatan Tandoğan, bu ölümlerin önemli bir kısmını Brugada Sendromunun teşkil ettiğini söyledi.
Hastalığın sıklığının değişken olduğunu anlatan Tandoğan, ''Sıklığını belirtmek de oldukça zor. Çünkü bu insanların bir çoğu istatistiksel değerlendirmeye tabi tutulamadan ölüp gidiyorlar. Ama Asya ülkelerinde rakamlar çok daha yüksek'' dedi.
Asya ülkelerindeki batıl inanışlar
Asya ülkelerinde erkek çocuklarını hastalıktan korumak için bazı batıl inanışların da ortaya çıktığını anlatan Tandoğan, ''Geceleri ve genellikle genç erkek çocuklarını tuttuğu için halk kendince kırsal kesimde birtakım çözümler üretmiş. İşte erkek çocuklar geceleri yatırılırken, yatağa kız pijamasıyla yatırılmış, sırf şeytan geldiğinde tanımasın, erkek olduğunu anlamasın ve canını almasın diye. Yine Asya ülkelerinde gençler arasında halen yaygın bir davranış şekli vardır. Erkekler tırnaklarını uzatırlar, şeytan geldiğinde bizi kız zannetsin ve canımızı almasın diye. Yani hastalık bu kadar çok yaygın'' ifadelerini kullandı.
Tanısını koymakta güçlük çekiyoruz
Tandoğan, hastalığın tanısı ve tedavisi ile ilgili olarak ise ''Hastalığın tanısı koymakta güçlük çekiyoruz. Mekanizmasını tam olarak ortaya çıkartabilmiş değiliz, o yüzden de tedavisine yönelik olarak elimizde çok net teknikler maalesef yok'' dedi.
Ölüm olayını veya kalbin durmasını büyük bir ölçüde engelleyemediklerini anlatan Tandoğan, fakat duran kalbi elektriksel şok veren defibrilatörlerle tekrar çalıştırabildiklerini belirterek, ''Bu tür hastalarda, ölüm riski yüksek olan Brugada Sendromlu hastalarda, bugün için ulaşabildiğimiz en modern tedavi, kalp içerisine defibrilatör yerleştirmek ve bu defibrilatörler vasıtasıyla kalp durduğu anda kalp içerisine elektriksel şok vererek kalbi tekrar çalıştırabilmek'' diye konuştu.
Gece uykuda kalıyor
Erkeklerde, kadınlara oranla bu sendromun 8-9 kat daha fazla görüldüğünü ifade eden Tandoğan, şunları anlattı:
''Erkeklerde neden daha fazla? Bunu açıklamamız şu an için çok mümkün değil. Fakat hormonal faktörlerin etkili olabileceğini düşünüyoruz. Erkeklerde kalp içerisindeki iyon kanallarının kadınlardan biraz daha farklı olmasının bu sonuca neden olabileceğini düşünüyoruz. Hastalık erkeklerde de, kadınlarda da görülebilir. Fakat erkeklerdeki yaygınlık, kadınlara göre kat kat daha fazla. Olay neden geceleri ve neden özellikle uykuda ortaya çıkıyor? Bunu net olarak tabi ki söylememiz mümkün değil. Fakat hipotezlerimiz var. Geceleri insanın sakin bir ortama geçmesinin, sinir sisteminin gevşemesinin, kalbin yavaşlamasının, olayın mekanizması olduğunu düşünüyoruz.''
Brugada Sendromunda ölümün geceleri beklenmedik bir şekilde ani ve hızlı gerçekleştiğini, kalbin aniden durması nedeniyle de tanı koyamadıklarını anlatan Tandoğan, tıp imkanları ne kadar gelişmiş olursa olsun bu durumdaki insanlara müdahale edip tekrar hayata döndürmenin bu nedenle mümkün olmadığını söyledi.
İnsanlara kendilerinin doktoru olmalarını, kendilerini kontrol etmelerini öneren Tandoğan, ''Zaman zaman bayılma, çarpıntı atakları varsa şahıs kendini iyi yoklayacak. Brugada Sendromu ilk geldiğinde insanı öldürmüyor, muhtemelen öncesinde hafif ataklar oluyor. Şahıs baygınlık veya bayılma geçirebiliyor. Ailesinde, yakın akrabalarında, erkeklerde ve özellikle geceleri ani ölümleri çok fazla olanlar, kendisinin bu açıdan kontrol edilmesi için bir sağlık merkezine başvurması gereklidir'' dedi.
