Anayasa Mahkemesi (AYM), 6 Ekim 2015'te Adana'da yapılan “Barışa Ses Ver” isimli eylemde Deniz Ünsal isimli yurttaşın polis tarafından darp edilerek gözaltına alınmasına ilişkin başvuruda, anayasanın 17. maddesinde güvence altına alınan insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının maddi ve usul boyutunun ihlâl edildiğine karar verdi. Mahkeme, Ünsal'a 20 bin TL tazminat ödenmesine hükmetti.
“Barışa Ses Ver” eylemine polis tarafından darp edilerek gözaltına alınan ve ertesi gün emniyette ''şüpheli'' sıfatıyla ifade veren Ünsal, polise mukavemette bulunmamasına rağmen darp edildiğini söyleyerek, gözaltı işlemini yapan polislerden şikâyetçi olmuştu. Savcılık tarafından kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşleri düzenleme, yönetme, bunların hareketlerine katılma suçu işlediği iddiasıyla tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edilen Ünsal, adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı.
Adana Devlet Hastanesi Adli Tıp Polikliniği’nde yapılan muayene sonucunda ise Ünsal’ın sırtında, omzunda, kollarında, bileğinde, diz kapaklarında yaralanmaların olduğu tespit edilmişti.
Şüpheli polislerin ifade alınmadı
Ünsal’ın, ''şüpheli'' sıfatıyla vermiş olduğu ifadede polislerden şikâyetçi olması üzerine savcılık tarafından yürütülen soruşturmada, eyleme müdahale eden herhangi bir polis memurunun ifadesi alınmadı ve eyleme müdahale eden polisler tarafından düzenlenen tutanaktaki bilgilere dayanarak, şüpheli polisler hakkında 5 Şubat 2016 tarihinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verildi, karara yapılan itiraz da reddedildi.
Hapis cezasına çarptırıldı
Aynı zamanda şikâyetçi olduğu saldırıda sanık olarak yargılanan Ünsal, 23 Haziran 2016 tarihinde kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşleri düzenleme, yönetme, katılma suçlamalarıyla 1 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Son olarak Anayasa Mahkemesi’ne başvuran Ünsal, şüpheli polisler hakkında savcılık tarafından etkin bir soruşturma yürütülmemesi, kararların gerekçesiz olması, hukuka aykırı olarak gözaltına alınması, bu süreçte ve öncesinde insan haysiyeti ile bağdaşmayan kötü muameleye tabi tutulması nedeniyle yaşam hakkının, etkili başvuru hakkının, işkence ve eziyet yasağının ihlal edildiğini ileri sürerek yargılamanın yenilenmesi ve 50 bin TL manevi tazminat talebinde bulundu.
"Savcılık, gerçeği ciddiyetle öğrenme çabası içinde olduğu konusunda kuşku uyandırdı"
AYM, Savcılık tarafından olayın oluş şeklinin ve muhtemel faillerin belirlenmesine yönelik bir adım atılmadığını, kamusal alanda gerçekleşen olaya ilişkin görüntü olup olmadığı yönünde araştırma yapılmadığını, olayın görgü tanığı olabilecek kişilerin tespit edilip dinlenmediğini tespit eden Yüksek Mahkeme, bu eksikliklerin savcılığın gerçeği ciddiyetle öğrenme çabası içinde olduğu konusunda kuşku uyandırdığını belirtti.
20 bin TL tazminat ödenecek
Kararı değerlendiren Yüksek Mahkeme, Anayasa’nın 17. maddesinde güvence altına alınan insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının maddi ve usul boyutunun ihlal edildiğine hükmederek, ihlalin ortadan kaldırılması için kararın bir örneğini, soruşturmanın yeniden yapılmak üzere Adana Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine ve Ünsal’a 20 bin TL manevi tazminat ödenmesine oybirliğiyle karar verdi.
